Η εισήγηση του Κώστα Παπακοσμά στο 3^ο Ιστορικό συνέδριο του Παγγαίου

Ανάμεσα στους δεκάδες εισηγητές που μετείχαν στο 3^ο Ιστορικό συνέδριο του Παγγαίου ήταν και ο ερευνητής της τοπικής ιστορίας Κωνσταντίνος Παπακοσμάς .

Ο ίδιος μιλώντας στην εφημερίδα μας είπε: “Είχα την τιμή να είμαι ανάμεσα στους 40 εισηγητές που μετείχαν στο συνέδριο αυτό.  Έχω την τιμή να μετέχω σε όλα τα συνέδρια που έχουν γίνει, με αρχή αυτό του έτους 2016. Παρουσιάστηκαν θέματα για την Ιστορία, την Αρχαιολογία, τη Λαογραφία και την παραδοσιακή αρχιτεκτονική στο 3ο Συνέδριο που γράφει ήδη τη δική του «ιστορία» ως θεσμός στην καταγραφή της ιστορικής μνήμης. Να θυμίσω ότι το  πρώτο συνέδριο έγινε πριν 7χρόνια  με πρωτοβουλία της Δημοτικής Αρχής και της Ιεράς Μητρόπολης Ελευθερουπόλεως, βάζοντας το πρώτο «λιθαράκι» σε μια προσπάθεια καταγραφής της πλούσιας ιστορίας της περιοχής, ως ανεκτίμητη παρακαταθήκη γνώσης για τις επόμενες γενιές”.

 κ. Παπακοσμά μιλήστε μας για το θέμα της εισήγησης σας

“Η εισήγηση μου είχε θέμα : “Τη δωρεά του στρατιωτικού αεροπλάνου με την ονομασία “Ελευθερούπολις” προς την Πολεμική Αεροπορία το 1929 μετά από συλλογή χρημάτων των κατοίκων της περιοχής της Ελευθερούπολης”.

Θα σας πω ορισμένα στοιχεία από την εισήγηση μου, αφού το σύνολο της εργασίας αυτής , όπως και οι πηγές από όπου αντλήθηκαν τα ιστορικά δεδομένα θα γραφούν στα πρακτικά του συνεδρίου που θα εκδώσει ο Δήμος Παγγαίου. Το Παγγαίο και το Πράβι είχε πάντοτε τους ανθρώπους εκείνους που λάτρευαν τη μητέρα-Ελλάδα, άλλωστε η απελευθέρωση το 1912 ήταν ακόμα νωπή , όπως και τα δεινά που υπέστησαν από τους Βουλγάρους την περίοδο 1916 -1918. Έτσι  σε όλους τους αγώνες της Ελλάδας έτρεχαν να συνδράμουν είτε οι ίδιοι ως στρατιώτες πολεμώντας στα πεδία των μαχών είτε συνδράμοντας οικονομικά με ό,τι μπορούσαν.

Όλη η Ελλάδα έπραττε το ίδιο, όμως η απόφαση για συλλογή χρημάτων (1926-28) και ενέργεια της αγοράς ολόκληρου στρατιωτικού αεροπλάνου, που το ονόμασαν «ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΠΟΛΗ»  και το δώρισαν στην νεοσύστατη Πολεμική Αεροπορία  για ενίσχυση της ανεπαρκούς τότε πολεμικής αεροπορίας της, ήταν μια πράξη πραγματικά αξιέπαινη και αξιοθαύμαστη.

Η πράξη αυτή αποκτά πολύ μεγάλη σημασία και καθίσταται μοναδικό και εξαιρετικό παράδειγμα φιλοπατρίας , από την άποψη της έκφρασης της εθνικής ομοψυχίας που ένωνε τον Ελληνισμό στο Ελληνικό κράτος που «κουβαλούσε» στους ώμους του τότε και τις οδυνηρές συνέπειες της νωπής Μικρασιατικής Καταστροφής.

Βέβαια, η ενέργεια της αγοράς του αεροπλάνου είναι αξιοθαύμαστη και από μια άλλη άποψη, αφού η περίοδος που πραγματοποιήθηκε η αγορά ήταν μια από τις πλέον δύσκολες οικονομικά για την περιοχή, τα καπνά και το εμπόριο είχαν ήδη πληγεί από την κρίση.

Οι χρονιές 1926 και 1927 ήταν δε χρονιές πρωτόγνωρης ανομβρίας και πολύ μειωμένης γεωργικής παραγωγής και κατά τα επόμενα χρόνια περιλαμβανομένης και της οικονομικής κρίσης που ακολούθησε κατά τα έτη 1929-32 η οικονομία του τόπου υπέφερε σημαντικά.

Αφορμή για την αναζήτηση και ανεύρεση του σημαντικού υλικού γύρω από τη αξιοπρόσεκτη ενέργεια της δωρεάς του στρατιωτικού αεροπλάνου με την ονομασία «ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΠΟΛΙΣ » στις ένοπλες δυνάμεις της Ελλάδας, στην οποία προέβη το 1929 η περιοχή του Παγγαίου υπήρξε ο εντοπισμός σειράς δημοσιευμάτων στον τοπικό και πανελλαδικό τύπο, όπως και της φωτογραφίας που εικονίζει το αεροπλάνο και την είχε δημοσιεύσει σε ένα θαυμάσιο λεύκωμα του ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ελευθερούπολης πριν μερικά χρόνια. Για την ιστορία του αεροπλάνου της περιοχής αυτής του Παγγαίου είχε ασχοληθεί στο παρελθόν με έρευνα της και η αείμνηστη καθηγήτρια Αγγελική Κιουρτσή – Μιχαλοπούλου. Επιστρέφοντας στην ιστορία σας λέω ότι η τελετή ένταξης του αεροπλάνου στην Αεροπορία, όπως και πολλών άλλων είχε γίνει στην Θεσσαλονίκη στο Αεροδρόμιο της Μίκρας τον Ιούλιο του 1928. Ιδιαίτερα σημαντικός ήταν ο λόγος που εκφώνησε ο τότε πρόεδρος της κοινότητας Ελευθερούπολης Νικολάου ερμηνεύοντας τα συναισθήματα των συμπατριωτών του για την πράξη τους”.

Ευχαριστώντας τον κ. Κώστα Παπακοσμά για τα στοιχεία που μας παρέθεσε αξίζει να σημειώσουμε ότι τα Πρακτικά των δύο πρώτων συνεδρίων εκδόθηκαν από τον Δήμο Παγγαίου σε δύο ογκώδεις τόμους , έτσι ώστε η πρόσβαση στην κοινή γνώση να είναι ευκολότερη και διασφαλισμένη.