Πολιτισμός

«Ικέτιδες» του Αισχύλου στο 67ο Φεστιβάλ Φιλίππων!

ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΥΛΟ ΛΕΜΟΝΤΖΗ

Οι «Ικέτιδες» είναι τίτλος τραγωδίας που έγραψε ο Αισχύλος και εξιστορεί την ικεσία των Δαναΐδων και του πατέρα τους προς την πόλη του Άργους, για να αποφύγουν τον αιμομικτικό γάμο με τους γιους του Αιγύπτου. Αποτελεί ύμνο στη δημοκρατία και στην αξιοπρέπεια της γυναίκας. Είναι το πρώτο μέρος τετραλογίας, ακολουθούμενο από τις τραγωδίες «Αιγύπτιοι» και «Δαναΐδες» και από το σατυρικό δράμα «Αμυμώνη». Στο παρελθόν, λόγω της απλότητας των στίχων και της σπουδαιότητας που είχε σε αυτήν ο πολυμελής χορός, πιθανολογούνταν ότι ήταν η παλαιότερη τραγωδία που έγραψε ο Αισχύλος (περί το 490 π.Χ.).

Σύμφωνα με ένα παπυρικό απόσπασμα, όμως, παραστάθηκε το 463 π.Χ. ή κατά άλλους, το 464 π.Χ.

Οι πενήντα κόρες του Δαναού συνοδευόμενες από τον πατέρα τους καταφεύγουν στο Άργος, ως ικέτισσες, για να αποφύγουν τον αιμομικτικό γάμο τους με τους ξαδέρφους τους, γιους του Αιγύπτου.

Επιλέγουν την πόλη του Άργους λόγω της καταγωγής τους από την Αργεία Ιώ, που κυνηγημένη από την Ήρα κατέληξε στην Αίγυπτο, όπου και έφερε στο φως τον Έπαφο, πρόγονο των Δαναΐδων.

Μετά τις συμβουλές του Δαναού προς τις κόρες του να επιδείξουν σύνεση και να επικαλεστούν τους θεούς, υποδέχονται τον βασιλιά του Άργους, Πελασγό, που έκπληκτος από την εξωτική εμφάνιση των νεαρών, ζητά εξηγήσεις.

Όταν εκείνες του εξηγούν την κατάστασή τους, ο βασιλιάς της «Απίας γης» μπαίνει σε δίλημμα: Αν τις διώξει, κινδυνεύει από την τιμωρία του Δία που προστατεύει τους ικέτες αλλά αν τις δεχτεί, κινδυνεύει από ενδεχόμενη επιδρομή των βαρβάρων.

Πρώτο του μέλημα είναι η ευθύνη του προς την πόλη και ενώ δείχνει να φοβάται την απειλή των Αιγυπτίων, οι Δαναΐδες επεμβαίνουν δραματικά απειλώντας με αυτοχειρία εφόσον τις διώξει, έτσι ώστε να μιάνουν την πόλη του Άργους.

Τελικά πείθεται να τις δεχτεί και συμβουλεύει τον Δαναό να γεμίσει τους ναούς με κλαδιά ελιάς, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η συγκατάθεση των Αργειτών. Έτσι και γίνεται, οπότε οι πολίτες συγκατατίθενται να προσφέρουν άσυλο στις Δαναΐδες και εκείνες εκφράζουν την ευγνωμοσύνη τους.

Ο πατέρας τους, ωστόσο, τις προειδοποιεί ότι οι Αιγύπτιοι θα τις καταδιώξουν. Ο φόβος των νεαρών είναι διάχυτος και δηλώνουν ότι προτιμούν τον θάνατο από τον γάμο με τους γιους του Αιγύπτου. Όταν τελικά εκείνοι καταφθάνουν και τις απειλούν, οι Δαναΐδες χαίρουν πλέον της προστασίας του Πελασγού και των Αργείων. Έτσι, οι Αιγύπτιοι αναγκάζονται σε υποχώρηση και οι κόρες του Δαναού εγκαθίστανται στη Θήβα, ευχαριστώντας και εξυμνώντας την πόλη που τους δέχτηκε. Το δράμα ολοκληρώνεται με ένα χορικό προς τον Δία, παρακαλώντας τον βασιλιά των θεών να προφυλάσσει από γάμο αθέλητο.

Οι «Ικέτιδες» μιλούν για τις ανάγκες που οδηγούν τους ανθρώπους να ξεριζωθούν από τη γη τους, την άγρια μοίρα του πρόσφυγα, την αξία της δικαιοσύνης, τις αρχές της δημοκρατίας. Πάνω απ’ όλα όμως μιλούν για τον αγώνα της Γυναίκας ενάντια στον Άνδρα που με τη βία ζητά να της επιβληθεί.

Επιθυμώντας να επανασυστήσει στο κοινό τον εν πολλοίς άγνωστο μύθο των Δαναΐδων αλλά και το συναρπαστικό κείμενο του Αισχύλου, η παράσταση έρχεται να μιλήσει για την ενηλικίωση και τη λαχτάρα κάθε ανθρώπου για ελευθερία και δικαιοσύνη, θίγοντας μεγάλα ζητήματα της εποχής μας, όπως η προσφυγιά και η έμφυλη βία, που απασχολούν το ποιητικό αλλά και βαθιά πολιτικό αυτό έργο.

Υπάρχουν λόγοι που καθιστούν τις «Ικέτιδες» ξεχωριστό έργο από τα συνήθη του Αισχύλου, αλλά κι εν γένει από τις λοιπές σωσμένες τραγωδίες, καθώς είναι το μοναδικό ικετευτικό έργο της ελληνικής τραγωδίας, που δε διαδραματίζεται στην πόλη της Αθήνας, αλλά στο Άργος. Παράλληλα, αποτελεί ένα κατ’ ουσίαν λυρικό δράμα με τα χορικά να κυριαρχούν σε έκταση και ένταση .

Ο Χορός, που αποτελείται από τις Δαναΐδες, κατέχει τον πρωταγωνιστικό ρόλο με εξάρχοντα τον Δαναό και από τη βούλησή του καθορίζεται η δράση. Ομοίως, ο Xορός των Αργείων είχε ως εξάρχοντα τον Πελασγό και ο Χορός των Αιγυπτίων τον Κήρυκα . Σε κάθε περίπτωση, με τη συμβολή του Αισχύλου, ο Χορός εξελίσσεται σε έναν ετερόφωτο παράγοντα κινούμενος «ανεξάρτητα και πέρα από το σκηνικό δρώμενο». Ο Χορός των «Ικετίδων» διαφοροποιείται αρκετά, αφού είναι ο μοναδικός που λαμβάνει μέρος στη δράση του έργου.

Η παράσταση, που σκηνοθετεί η Καλλιτεχνική Διευθύντρια του «Θέατρου Τέχνης» Μαριάννα Κάλμπαρη, ενώνει λυτρωτικά τις φωνές των αρχαίων ηρωίδων με εκείνες των σημερινών, μέσα από έναν εντυπωσιακό Χορό νέων γυναικών, με προεξάρχουσες στον λόγο τις σημαντικές ηθοποιούς Λένα Παπαληγούρα και Λουκία Μιχαλοπούλου, στους ρόλους της Υπερμνήστρας και της Αμυμώνης, αντίστοιχα.

Η σκηνοθέτις είχε να αντιμετωπίσει ένα έργο πυκνό και λιτό σε φόρμα, στον βαθμό της ευθείας γραμμής. Ο Χορός των Δαναΐδων δεν είναι η συνηθισμένη ομάδα που συμπάσχει, αλλά είναι ο ήρωας, ο πρωταγωνιστής του έργου. Εδώ έγκειται η ιδιοτυπία αυτής της τραγωδίας. Υπάρχει μόνο ένα μεγάλο επεισόδιο και άλλα μικρά και ολιγόλεπτα. Βασικά, παρακολουθούμε τη μοίρα των πενήντα Δαναΐδων που, θέλοντας να αποφύγουν έναν γάμο – μίασμα με τους γιους του Αιγύπτου, καταφεύγουν στο Άργος.

Στο δελτίο τύπου των παραγωγών, γράφεται ότι στην παράσταση της Επιδαύρου, που έπεται αυτής των Φιλίππων, θα πάρει μέρος ένας πολυπληθής Χορός, ώστε ν’ αποδοθεί σε ακριβή βαθμό ο αριθμός των Δαναΐδων, θα ενσωματωθεί και η τραγουδίστρια Μαρίνα Σάττι με τις συνεργάτιδές της, οπότε οι θεατές της Επιδαύρου θα δουν μια πολύ διαφορετική εκδοχή των Ικετίδων.

Στην παράσταση που φιλοξενεί το αρχαίο θέατρο Φιλίππων, βλέπουμε δεκαπέντε κοπέλες με φορεσιές που υπογράφει η Χριστίνα Κάλμπαρη, οι οποίες παραπέμπουν μεν στην Αίγυπτο με το χρωματικό περιλαίμιο στον γιακά, αλλά φορούν και κάλτσες μαθητριών παλαιού Γυμνασίου με τα λευκά φορέματα λίγο παραπάνω από το γόνατο κι ένα πέπλο στα μαλλιά, μια ευθεία παραπομπή στην παρθενία των νυμφών.

Τα υπόλοιπα κοστούμια, ένα ιδιόμορφο ανακάτεμα εποχών και στιλ. Ο εξαιρετικός Γιάννης Τσορτέκης με ένα μαύρο αμάνικο, υποδύεται τον βλοσυρό Κήρυκα, έτοιμος για καυγά από την όψη ακόμη, λες κι ανήκε σ’ ένα αρχαιοπρεπές “fight club”. Ο καλός ηθοποιός υπογραμμίζει πειστικά τη βάρβαρη φύση του, στη δυνατή ερμηνεία του.

Η εκλεκτή τραγωδός Λυδία Κονιόρδου στον ρόλο του Πελασγού, φοράει ένα μεγαλοπρεπές βασιλικό ριχτό ένδυμα με ουρά, επιβάλλεται ως βασιλιάς κι ας μην έχει ευθεία γνώμη για το «ναι» ή το «όχι» στην ασυλία, όμως δεν είναι ένα ακόμη ένα ανάτυπο παιδαγωγού μακριά από τον ήρωα, αλλά είναι ο στιβαρός βασιλιάς, όπως τον θέλησε ο ποιητής.

Ο Άκης Σακελλαρίου, ηθοποιός δοκιμασμένος με επιτυχία σε όλη τη γκάμα των θεατρικών ρόλων, ντυμένος με μαύρο μαντό και λευκό κατωφόρι, ερμηνεύει με όλη την πατριαρχική μεγαλοπρέπεια τον Δαναό, έναν πατέρα θεοφοβούμενο, ευαίσθητο, αλλά και στοργικό.

Η πλοκή του δράματος είναι απλή με ελάχιστα ψήγματα δράσης, ωστόσο, το πάθος των Δαναΐδων διακατέχει το έργο και την ερμηνεία του Χορού, καθώς επίσης και η επιθετική συμπεριφορά του Κήρυκα . Οι κόρες, συνοδεία του πατέρα – Δαναού, εμφανίζονται στο χώρο μιας κοινοβωμίας και μετά την πάροδο οδηγούνται ως ικέτες στους βωμούς, βλέποντας τον στρατό να πλησιάζει.

Ο βασιλιάς Πελασγός παρουσιάζεται και οι Δαναΐδες τού διευκρινίζουν ότι ήρθαν κυνηγημένες από τα ξαδέρφια τους ζητώντας άσυλο κι ότι είναι απόγονοι της Ιούς.

Ο Πελασγός αναφέρει ότι η απόφαση της αποδοχής της ασυλίας δεν μπορεί να ληφθεί ατομικά, αλλά πρέπει να καλέσει τους πολίτες να αποφασίσουν ομαδικά και, ταυτόχρονα, ζητά από τον Δαναό να τοποθετήσει κλάδους ικεσίας στους βωμούς της πόλης, για να πετύχει την εύνοια των κατοίκων της.

Στη συνέχεια, μετά από το χορικό των Δαναΐδων, ο Δαναός αναγγείλει την απόφαση της πόλης να ψηφίσει υπέρ της ασυλίας τους. Ο Χορός υμνολογεί, ευχαριστώντας τους κατοίκους της. Ωστόσο, ο Δαναός βλέπει από μακριά να πλησιάζουν αιγυπτιακά πλοία στο λιμάνι και τρέχει να καλέσει τις αρχές.

Οι Δαναΐδες αρχίζουν τον θρήνο κι έπειτα εμφανίζεται ο Κήρυκας με τους Αιγυπτίους που απαιτούν να αποσπάσουν τις Δαναΐδες με τη βία, στα πλοία τους. Ο Βασιλιάς παρουσιάζεται και διώχνει δυναμικά τον Κήρυκα και καλεί τις κόρες να μπουν στην οχυρωμένη πόλη και να βρουν σπίτια να μείνουν. Ο Δαναός συμβουλεύει τις κόρες του να είναι ευγνώμονες με τον βασιλιά και την πόλη και να είναι προσεκτικές, ώστε να μη δώσουν λόγους που ντροπιάζουν το όνομά τους.

Η τραγωδία ολοκληρώνεται με το εξόδιο άσμα και την εναλλαγή στροφών κι αντιστροφών από τον Χορό των Δαναΐδων και τον δεύτερο Χορό Θεραπαινίδων, στο οποίο οι Ικέτιδες απορρίπτουν τον γάμο, ενώ ο δεύτερος χορός υπερασπίζεται το δικαίωμα όλων των όντων στον έρωτα.

Ο Χορός γυναικών, με κορυφαία τη Χριστίνα Σουγιουλτζή, ξεχωρίζει με τον λυρισμό της φωνής τους, την ευγένεια των κινήσεών τους, εφόσον δεν υπάρχει χορογραφία, το ομοιογενείς τους παράστημα και την καλή απαγγελία τους. Δε γνωρίζω, εφόσον δεν υπήρξε πληροφόρηση, ποιες από τις κοπέλες επιλέχτηκαν για την περιοδεία κι έτσι, δεν μπορώ να αναφέρω τα ονόματά τους.

Η υποβλητική μουσική είναι του Χαράλαμπου Γωγιού και οι ατμοσφαιρικοί φωτισμοί της Στέλλας Κάλτσου.

Θα σημειώσω ότι οι φωτισμοί μάς χαρίζουν εικαστικής ομορφιάς πίνακες, κάθε φορά που στο σκηνικό της Χριστίνας Κάλμπαρη, μια σκαλωσιά – καταφύγιο, μια σκαλωσιά – σύνορα, μια σκαλωσιά – βασίλειο, οι κοπέλες του Χορού μπερδεύονται στα σίδερά της.

Οι «Ικέτιδες» αποτελούν το αρχαιότερο σωζόμενο έργο της ελληνικής δραματουργίας που ασχολείται με ένα ζήτημα διεθνούς δικαίου, την προσφυγιά και την παροχή ασυλίας σε ανθρώπους που βρίσκονται σε ανάγκη. Πρόκειται για μια περίπτωση ελληνικού δράματος που θέτει υπό διαπραγμάτευση ένα υψίστης σημασίας ηθικό και πολιτικό ζήτημα, τη διεκδίκηση του δικαίου από ένα σύνολο ανθρώπων. Κι ενώ σε πρώτο επίπεδο δημιουργείται η εντύπωση πως καταπιάνεται αποκλειστικά με την παροχή ασύλου σε φυγάδες – πρόσφυγες από μια ξένη χώρα, όσο προχωράει η πλοκή αντιλαμβανόμαστε ότι παρεισφρέουν πολύ περισσότερα.

Τον Χορό που θα δει το κοινό στην Επίδαυρο – σύμφωνα με το δελτίο τύπου- απαρτίζουν μέλη της γυναικείας χορωδίας της Μαρίνας Σάττι, «Chóres», νέες ηθοποιοί-σπουδάστριες της Δραματικής Σχολής του Θεάτρου Τέχνης και χορεύτριες-ακροβάτισσες της ομάδας «Και όμως κινείται» με κορυφαία τη Χριστίνα Σουγιουλτζή.

Στον ανδρικό ρόλο του Πελασγού, βασιλιά του προελληνικού πελασγικού φύλου (που πιστεύεται ότι υπήρξε μητρογραμμικό), η σπουδαία Λυδία Κονιόρδου. Τις δύο μορφές της πατριαρχικής εξουσίας ενσαρκώνουν δυο άριστοι ηθοποιοί. Ο Άκης Σακελλαρίου και ο Γιάννης Τσορτέκης.

Σε μετάφραση Ιωάννη Γρυπάρη, ο οποίος έχει μεταφράσει όλα τα έργα του Αισχύλου, ο μύθος θέτει το ζήτημα της ταυτότητας και της θέσης της γυναίκας στην κοινωνία, εξιστορώντας παράλληλα το χρονικό της εγκατάστασης και της επικράτησης του ελληνικού φύλου στη χώρα των Πελασγών, των λεγόμενων «Προελλήνων».

Στο τέταρτο «Επεισόδιο» λέγει ο Χορός:
«Αλλ᾽ αντίς σου γι᾽ αυτά τα καλά, θεϊκέ
βασιλιά Πελασγέ,
πάντα μέσα να πλέεις και συ στ᾽ αγαθά.
Τώρα δείξου καλός να μας στείλεις εδώ
τον πατέρα Δαναό,
τον δικό μου γενναίο προβλεφτή κι οδηγό·
γιατί πρώτα σ᾽ αυτόν πέφτει ο λόγος, σε ποιά
να καθίσουμε σπίτια και πιο ταιριαστά·
ευτύς έτοιμος είναι να πει το κακό
για τον ξένο ο καθείς,
μα ο Θεός βολικ᾽ ας μας τα φέρνει.

Για να μη λοιπόν δίνομε τώρ᾽ αφορμή
στο λαό να μιλεί με κακιά, κι εκτεθεί
κι η καλή μας υπόληψη, πάρτε μαζί
και σεις, φίλες ακόλουθες, θέση καθώς
καθεμιάς μας σας έχει κληρώσει προικιό
ο Δαναός ο πατέρας».

Οι μεταφράσεις του Γρυπάρη αποτέλεσαν για πολλά χρόνια όριο αξεπέραστο για τους λόγιους, μα και για τους πρακτικούς του θεάτρου, που είχαν αφοσιωθεί στην αναβίωση του αρχαίου δράματος. Οι μεταφράσεις του, όπως κι εδώ, πέρα από τη φιλολογική τους ενημέρωση και τη νοηματική τους σαφήνεια, χρησιμοποιούν την παλαιοδημοτική, που ήταν ο εκφραστικός δρόμος της εποχής, αλλά διακρίνονταν για ευλυγισία, κομψότητα και ρυθμική ποικιλία.

Στην παράσταση, οι Δαναΐδες «Ικέτιδες» μιλούν για τις ανάγκες που οδηγούν τους ανθρώπους να ξεριζωθούν από τη γη τους, την άγρια μοίρα του πρόσφυγα, την αξία της δικαιοσύνης, τις αρχές της δημοκρατίας. Πάνω απ’ όλα, όμως, μιλούν για τον αγώνα της Γυναίκας ενάντια στον Άνδρα που, με τη βία, ζητά να επιβληθεί.

Εξήντα χρόνια μετά την πρώτη παρουσίαση του έργου στην Επίδαυρο, το Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν σε συνεργασία με το Θέατρο του Νέου Κόσμου περιοδεύει αυτό το καλοκαίρι τις «Ικέτιδες» του Αισχύλου.

Στο έργο (που είναι το πρώτο και το μοναδικό που έχει διασωθεί από την τετραλογία του Αισχύλου «Δαναΐδες») πρωταγωνιστεί ένα συλλογικό γυναικείο πρόσωπο: ο Χορός των πενήντα Δαναΐδων με μπροστάρισσες τις εξαιρετικές Λένα Παπαληγούρα και Λουκία Μιχαλοπούλου, ως Υπερμνήστρα και Αμυμώνη, αντίστοιχα.

Συντελεστές

Μετάφραση Ιωάννης Γρυπάρης

Επεξεργασία κειμένου και δραματουργίας – Σκηνοθεσία Μαριάννα Κάλμπαρη

Σκηνικά – Κοστούμια Χριστίνα Κάλμπαρη

Μουσική σύνθεση Χαράλαμπος Γωγιός

Χορογραφία Χριστίνα Σουγιουλτζή

Σχεδιασμός φωτισμών Στέλλα Κάλτσου

Βοηθός σκηνοθέτιδας Μαριλένα Μόσχου

Μουσική διδασκαλία Ειρήνη Πατσέα, Σιμέλα Εμμανουηλίδου

Σχεδιασμός ήχων παράστασης Θέμης Παντελόπουλος

Βοηθός σκηνογράφου Κυριακή Φόρτη

Βοηθός ενδυματολόγου Κατερίνα Κυρτάτου

Βοηθός φωτίστριας Ιφιγένεια Γιαννιού

Βοηθός στο πλαίσιο πρακτικής άσκησης Αλέξανδρος Μπιτσώρης

Συντονισμός παραγωγής CHÓRES Βερονίκη Κρικώνη

Επικοινωνία Άρης Ασπρούλης

Social Media Διαφήμιση Renegate

Φωτογραφίες Γιώργος Καλφαμανώλης

Μακιγιάζ φωτογράφισης Όλγα Φαλέι

Design Director Δημήτρης Κολιαδήμας– Design Semiotik Design

Οργάνωση περιοδείας Χριστίνα Μπάλλα

Διεύθυνση παραγωγής Μαρίνα Γαβριηλίδου

Στους ρόλους πρωταγωνιστούν (αλφαβητικά):

Λυδία Κονιόρδου (Πελασγός)

Λουκία Μιχαλοπούλου (Αμυμώνη)

Λένα Παπαληγούρα (Υπερμνήστρα)

Άκης Σακελλαρίου (Δαναός)

Γιάννης Τσορτέκης (Αιγύπτιος Κήρυκας)

Σολίστ στις παραστάσεις της Επιδαύρου Μαρίνα Σάττι

Κορυφαία χορεύτρια Χριστίνα Σουγιουλτζή

Κορυφαίες CHÓRES (αλφαβητικά)

Ελένη Βασιλάκη, Κωνσταντίνα Γιαννοπούλου, Γιώτα Δημητρακοπούλου, Φανή Λύκου, Ιόνυ Μοσχοβάκου, Δάφνη Παγουλάτου, Ελένη Πούλιου, Ελίνα Σταμοπούλου, Δανάη Στεργίου, Νικολάια Τριανταφύλλου

Κορυφαίες Δραματικής Σχολής Θεάτρου Τέχνης (αλφαβητικά)

Νεφέλη Δοδοπούλου, Μυρτώ Καπώλη, Ρένια Κρητικού, Άννα Μωρόγιαννη

Χορός στις παραστάσεις της Επιδαύρου (αλφαβητικά)

Τραγούδι (CHÓRES και Θέατρο Τέχνης): Μαρίνα Αβραάμ, Μαρία Ιωάννου,

Κατερίνα Καλοχριστιαννάκη, Νεφέλη Καρατσώλη, Γεωργία Καραύτη, Αναστασία Κωνσταντινίδου, Αλκμήνη Μπασακάρου, Βάλια Μπολωνά, Νίκη Νικολακοπούλου, Καρολίνα Σακελλαρίου, Εύη Σαραντάκου, Μαρίνα Σκούρα, Πελαγία Τράγαρη, Ελένη Φιλιπποπούλου

Χορός: Χορευτική-ακροβατική ομάδα «Κι όμως κινείται».

Συμπαραγωγή: Θέατρο του Νέου Κόσμου – Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΟΔΕΙΑΣ

Σαβ, 27/7 & Κυρ, 28/7
Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων – Καβάλα

Τετ, 31/7
Ρωμαϊκό Ωδείο Νικόπολης – Νικόπολη, Πρέβεζα

Πεμ, 1/8 & Παρ, 2/8
Θέατρο Κάστρου – Καλαμάτα, Μεσσηνία

Σαβ, 3/8
Θέατρο Αρχαίας Ολυμπίας – Αρχαία Ολυμπία, Ηλεία

Παρ, 23/8 & Σαβ, 24/8
Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου

Τρι, 27/8
Υπαίθριο θέατρο ΕΗΜ – Φρόντζου – Γιάννενα, Ιωάννινα

Τετ, 28/8 & Πεμ, 29/8
Θέατρο Δάσους – Θεσσαλονίκη

ΠΑΥΛΟΣ ΛΕΜΟΝΤΖΗΣ

Πηγή: KavalaWebNews

Πολιτισμός

Διαμαντής Αξιώτης: Γιώργος Χειμωνάς: Βασιληάς της Ασίας

του Παύλου Λεμοντζή

Πέρασαν κιόλας είκοσι πέντε χρόνια, αφότου ο Γιώργος Χειμωνάς σφράγισε τα μάτια του στο Παρίσι, αφήνοντας σε δικούς και φίλους σπαραγμό για τον αλλόκοτο χαμό του, που συμπαρέσυρε στον αφανισμό και όλα τα χαρτιά του. Ανάμεσά τους και το αφήγημα «Γερτρούδη», που ο ίδιος, από ό,τι διάβασα, το φαντάστηκε σαν κορυφή και σαν χαράδρα της ζωής και της γραφής του.

Τι έγινε το χειρόγραφο, ένας θεός το ξέρει. Όπως κι αν έχει το πράγμα, μαζί με το Γιώργο Χειμωνά, χάθηκε και η «Γερτρούδη», με τρόπο μάλιστα που ο διπλός αυτός χαμός θα μπορούσε να γίνει μυθιστόρημα κι αν ζούσε ακόμη, θα το έγραφε ο ίδιος ο Χειμωνάς, γιατί ο γιατρός, φιλόσοφος – στοχαστής, συγγραφέας και ζωγράφος Γιώργος Χειμωνάς, έπαιζε μια ζωή με τον θάνατο: έβαζε ενέχυρο σ’ αυτό το παιχνίδι τη ζωή του, για να κερδίσει ένα γραφτό, κάθε φορά το τελευταίο. Σαν τον Ιππότη στην «Έβδομη Σφραγίδα» του Μπέργκμαν, φορώντας πάντα μαύρα, περήφανος κι ωραίος.

Έτσι τον είδε ο σημαντικός Καβαλιώτης συγγραφέας Διαμαντής Αξιώτης και του αφιέρωσε το πρόσφατο βιβλίο του «Γιώργος Χειμωνάς- ο Βασιληάς της Ασίας», χαρακτηρίζοντάς το «μυθοπλαστικό ντοκουμέντο», στο οποίο ο αναγνώστης συναντά πολύ περισσότερες αλήθειες από τον μύθο.

Ο Διαμαντής Αξιώτης τον φέρνει στην γενέτειρά του για ένα – λογοτεχνική αδεία ή και επιθυμία – τέλος στον τόπο που έκλαψε πρώτη φορά, μόλις βγήκε από τη μήτρα της μάνας του. Βάζει αφηγήτρια μια γυναίκα, την Θαυμασία, ένα αερικό ερωτευμένο με τον Χειμωνά, μπορεί η αινιγματική γυναίκα-ερωμένη Ελένη Ξένου από τον «Εχθρό του Ποιητή» ή , γιατί όχι, δίνει φωνή και λόγο στη χαμένη «Γερτρούδη» του και στις τέσσερις συνιστώσες του «Βασιληά της Ασίας»: «Φαντασμαγορία», «Φόβος», «Έρωτας» και «Κλέφτης», έτσι όπως τυπώθηκαν στο περιοδικό «Υπόστεγο» της Στέγης το 1992. Ταυτόχρονα, μοιράζει σπαράγματα από τα έργα του Χειμωνά: «Πεισίστρατος», «Η εκδρομή», «Μυθιστόρημα», «Ο γιατρός Ινεότης», «Οι Χτίστες» και «Τα ταξίδια μου», ανάμεσα στο λυρικό, ηθογραφικό πυκνό, άλλοτε λόγιο κι άλλοτε αφηγηματικό γράφημά του.

Θα μπορούσα να πω επίσης, για την αφηγήτρια Θαυμασία, ότι εννέα «μαθήματα» παραδεδομένα στον αναγνώστη από τον ίδιο τον Χειμωνά συνιστούν μια απαραίτητη, ίσως, μαθητεία για την προσέγγιση του έργου του. Αν και ο ίδιος ο Χειμωνάς διαχωρίζει ρητά το θεωρητικό από το λογοτεχνικό του έργο και αρνείται τη μελέτη του πρώτου ως προϋπόθεση για την προσέγγιση του δεύτερου, είναι μεγάλος ο πειρασμός του κάθε επίδοξου μελετητή της λογοτεχνίας του Χειμωνά να εισδύσει στη σκέψη του τελευταίου μέσω των κειμένων του για τον λόγο.

Με τον ίδιον ακριβώς τρόπο, και παρά τις κατηγορηματικές διευκρινίσεις του συγγραφέα για το αντίθετο, ο αναγνώστης του Χειμωνά δύσκολα μπορεί να αγνοήσει την πολύχρονη και επιστημονικά αναγνωρισμένη θητεία του στη θεωρητική και έμπρακτη άσκηση της Ψυχιατρικής επιστήμης. Οπότε, από μία άποψη, η «Θαυμασία» είναι ενσάρκωση αυτής της ιδέας του Διαμαντή Αξιώτη. Να προσαρμόσει το φρέσκο βιβλίο του στις ιδιότητες του ήρωά του.

«Σκέπτομαι τώρα», έγραψε κάποτε ο Γεωργουσόπουλος, «ότι από την αρχαιότητα έρχεται ο μύθος για τον «Σκοτεινό» Ηράκλειτο, Ο Διογένης ο Λαέρτιος αναφέρει το ανέκδοτο ότι ο Σωκράτης συντήρησε αυτόν τον «μύθο», όταν, αφού διάβασε τα χειρόγραφα που του ενεχείρισε ο Ευριπίδης με το «Περί Φύσεως» σύγγραμμα του Εφέσιου σοφού, διατύπωσε τη γνώμη πως είναι καταπληκτικά όσα κατάλαβε από τα διανοήματα του Ηράκλειτου, αλλά υποπτευόταν πως ήταν καταπληκτικότερα όσα δεν κατάλαβε και χρειάζονταν «Δήλιο κολυμβητή». Τόσα, δηλαδή, δύσκολα περάσματα είχε η τρικυμιώδη θάλασσα της φιλοσοφίας του, ώστε χρειαζόταν επιτήδειος και τολμηρός κολυμβητής για να φθάσει απέναντι, στο πέρας, ακτή.

Ανάλογη μοίρα έχουν πάμπολλοι μεγάλοι διανοητές, επιστήμονες και κυρίως ποιητές. Για τον Ηράκλειτο η μοίρα επεφύλαξε αιώνες μια σπαραγμένη αποσπασματικότητα, που ενέτεινε την τάχα μου σκοτεινότητά του. Και ονόμαζαν σκοτεινότητα την πυκνότητα της γραφής του, τον προφητικό του τόνο, τις έντονες και υπερφυείς εικόνες και την παιγνιώδη λεξιμαγεία του».

Στην Ελλάδα η πρόσληψη του Γιώργου Χειμωνά είχε μιαν ανάλογη τύχη. Από τα πρώτα γραπτά του, τον πρωτόλειο «Πεισίστρατο» η κριτική τον υποδέχτηκε, χωρίς βέβαια επιφυλάξεις, ως πειραματιστή κατ’ αρχάς και πρωτοποριακό λογοτέχνη, αλλά του πρόσαψε συνάμα και τη σφραγίδα του δυσπρόσιτου, του αινιγματώδους, του λαβυρινθώδους, του σκοτεινού, του συμβολιστή και του οικοδόμου αλληγοριών.

Στον δικό του «Βασιληά της Ασίας», ο Διαμαντής Αξιώτης, τον κατεβάζει στη Γη, τον απεκδύει από την φορεσιά του δυσπρόσιτου, τον στέφει, βεβαίως, με το στέμμα του καλλίστου ανάμεσα σε τρανταχτά ονόματα της ελληνικής λογοτεχνίας, τον σεργιανάει – μαζί κι εμάς – στην Καβάλα περασμένων δεκαετιών, περιγράφει εξαίσια τη χερσόνησο της Παναγίας με τα απομεινάρια που κληροδότησε στην πόλη ο Μεχμέτ Αλή, παραθέτει συμβάντα – με ντοκουμέντα – που διημείφθησαν σε αίθουσες με βιβλία και σε άλλες με ποτά, όπως ακριβώς τα είχε διοργανώσει το Δ.Σ. της Στέγης του 1989 και η επιτροπή του παλιού «Υπόστεγου».

Ακόμη, του ανοίγει τις πόρτες της Καβάλας από Ανατολάς και Δυσμάς και ακουμπάει την Ξάνθη και τη Δράμα, χαϊδεύει με κοσμητικά επίθετα τη Θάσο και φωτογραφίζεται στη Νέα Πέραμο, με όλη την παρέα των ντόπιων και επισκεπτών ανθρώπων του πνεύματος, των γραμμάτων και των τεχνών.

Αποτίνει φόρο τιμής σε διανοούμενους που γέννησε η πόλη, όπως ο Κρίτων Χουρμουζιάδης, και σε επισκέπτες ιδίου βεληνεκούς, ενώ γενναιόδωρα προσφέρει στους αναγνώστες εικόνες από μια ξεχασμένη εποχή και κι έναν πολύτιμο θησαυρό από λέξεις που σαγηνεύουν, από παρομοιώσεις και μεταφορές, από φράσεις που φανερώνουν τις πολυεπίπεδες γνώσεις του, την λογοτεχνική του ωριμότητα, την περιπλάνησή του ανάμεσα στο φανταστικό και στο πραγματικό και βάζει τη δική του υπογραφή πλάι στους κατά καιρούς κριτικούς του παλίμψηστου έργου του Καβαλιώτη, αλλά Γαλλοθρεμμένου «Άγγελου ξιφήρη, ολόσωμο αρχάγγελο Ουριήλ». Αληθινό ή καμωμένο από σύννεφο, αυτό που ανυψώνει η δεινότητα της πένας του, η διαύγεια του πνεύματός του, το ανοικτό σε άγνωστους ορίζοντες από τους κοινούς θνητούς.

Τις τέσσερις αισθήσεις της πρώτης του ζωής, όπως γράφει ο Διαμαντής Αξιώτης, Φαντασμαγορία, Έρωτας, Κλέφτης και Φόβος, δώρα -άδωρα της πόλης που τον γέννησε, τις αφηγείται μέσα από παραστάσεις, επεισόδια και εκμυστηρεύσεις. Οι αναγνώστες κερδίζουν σε ενσυναίσθηση και σε αυτογνωσία. Επειδή μέσα στα χρονικά άλματα του δοκιμίου ή μυθοπλαστικού ντοκουμέντου, στις αλληγορίες, στις αφηγήσεις αληθειών και στη μυθική φαντασία, μέσα στον λυρισμό των λέξεων, ανακαλύπτουμε ότι ο εαυτός μας είναι συνήθως σε μια διελκυστίνδα. Από τη μια τραβάει ο φόβος και από την άλλη οι επιθυμίες.

Το ένα τροφοδοτεί το άλλο, επειδή έχουμε μάθει από μικρή ηλικία και από το συλλογικό ασυνείδητο να αντιμετωπίζουμε τα πάντα ως προβλήματα προς επίλυση, αντί να τα βιώνουμε ως έχουν. Ζούμε σε μια συνεχή πλάνη, ποτέ στο παρόν, όμως, ο φόβος βασίζεται στο ψεύτικο. Στις αναμνήσεις και στις προσδοκίες. Ποτέ στο παρόν. Στο παρόν, στη διαρκή στιγμή, δεν υπάρχει φόβος. Υπάρχει μόνο αυτό που είναι. Γι’ αυτό και το βιβλίο κλείνει με τη μαυροφορεμένη Λούλα Αναγνωστάκη να μηρυκάζει αέναα «Ο Γιώργος, ο Γιώργος, ο Γιώργος μου» ….»

«Καληνύχτα χρυσό μου»

Ο Χειμωνάς δηλώνει επανειλημμένα στις δημόσιες καταθέσεις του ότι γράφει ρεαλιστική λογοτεχνία. Η διαφορά του από τους άλλους ρεαλιστές συγγραφείς έγκειται στο ότι το έργο του προσπαθεί να ψηλαφίσει, σαν τους μακρινούς αρχαίους προκατόχους του, την τραγική ουσία του ανθρώπου, που εδώ φέρει τη μορφή του ποιητή. «Και η τραγική ουσία, για να αρθεί στο Ύψος, ζητάει από το συγγραφέα να φανταστεί εκ νέου ένα ολιστικό σύστημα, να συντάξει με το λόγο ένα Μεγάλο αφήγημα– έστω και κατακερματισμένο- που καθορίζει τις «μικρές» , ανθρώπινες ζωές.»

Ακριβώς αυτό κάνει ο Διαμαντής Αξιώτης στο «Μυθοπλαστικό Ντοκουμέντο» του : «Γιώργος Χειμωνάς: Βασιληάς της Ασίας».

Υ.Σ. Με το φιλόδοξο αυτό αξίωμα προσδοκούσε η Ελένη Ξένου να χρίσει τον ποιητή στην έσχατη κατοικία του!

ΠΑΥΛΟΣ ΛΕΜΟΝΤΖΗΣ

Πηγή: KavalaWebNews

Πολιτισμός

«Η αγάπη άργησε μια μέρα» στο Θέατρο Αντιγόνη Βαλάκου

Μετά τη μεγάλη επιτυχία στην Κοζάνη, τη Θεσσαλονίκη και σε άλλες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας η παράσταση «Η αγάπη άργησε μια μέρα» που αποτελεί μια συμπαραγωγή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος και του Δημοτικού Περιφερειακού Θεάτρου Κοζάνης, έρχεται στην Καβάλα για δυο μέρες, στο Θέατρο Αντιγόνη Βαλάκου, το Σάββατο 1 και την Κυριακή 2 Φεβρουαρίου στις 18.00 και στις 21.00.

Το εμβληματικό βιβλίο της Λιλής Ζωγράφου «Η αγάπη άργησε μια μέρα» μεταφέρεται στη θεατρική σκηνή, σε σκηνοθεσία Ένκε Φεζολλάρι ο οποίος συνυπογράφει μαζί με τη Ροδή Στεφανίδου και τη διασκευή – δραματουργική επεξεργασία. Πρόκειται για έναν ύμνο στην ελευθερία και τον έρωτα.

Οι θεατές γίνονται ένα με τις ηρωίδες και το δράμα που περνούσε η καθεμία ξεχωριστά, αναδεικνύοντας δύσκολα κοινωνικά θέματα που κυριαρχούσαν περασμένες δεκαετίες όπως την ελευθερία και την αποδοχή της διαφορετικότητας και τα οποία όμως απασχολούν και τη σύγχρονη κοινωνία.

Η άκρως ατμοσφαιρική παράσταση με τις εξαιρετικές και πολύ δυνατές ερμηνείες των ηθοποιών κρατούν σε εγρήγορση τους θεατές, καθ’ όλη τη διάρκειά της. Οι άψογες παρεμβάσεις με τα βίντεο και τον λόγο της Λιλής Ζωγράφου δίνουν το στίγμα του συνολικού της έργου.

Στο έργο σκιαγραφείται αριστοτεχνικά η απάνθρωπη σκληρότητα της πατριαρχικής οικογένειας, οι κοινωνικές συμβάσεις και η ευλογία της αγάπης.

Πρόκειται ουσιαστικά για μια αλληγορία πάνω στο φασισμό και στον τρόπο που αυτός ποτίζει τις ανθρώπινες σχέσεις. Αναδεικνύονται τα σοβαρά και διαχρονικά προβλήματα που προκύπτουν από την τήρηση των «πρέπει», τη μη αποδοχή της διαφορετικότητας, τη λανθασμένη υποταγή και την καταπάτηση της ελευθερίας, στην καθημερινότητα.

Ο άνθρωπος, του χθες και του σήμερα, οι αδυναμίες και οι επιθυμίες του βρίσκονται στο επίκεντρο.

Το έργο «Η αγάπη άργησε μια μέρα», βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Λιλής Ζωγράφου, γραμμένο το 1994, το οποίο έγινε τηλεοπτική επιτυχία το 1997. Η συγγραφέας εστίασε στα μυθιστορήματά της στην πάλη για την ανεξαρτησία των γυναικών και στη γυναικεία χειραφέτηση. Το έργο πραγματεύεται την τόλμη που απαιτεί η ελευθερία καθώς και τον αγώνα ενάντια στην επιβολή και τον αυταρχισμό. Μια απεικόνιση της πατριαρχικής κοινωνίας και του βαθιά ριζωμένου μισογυνισμού.

Η παράσταση

«Ακόμα και οι γιοί τρέμανε τη “σκιά” του πατέρα αφέντη, πού επίσης μέσα από το αίσθημα ιδιοκτησίας απαιτούσαν απ’ αυτούς να γίνουν σπουδαίοι, όχι ευτυχισμένοι, σπουδαίοι, πάντα στα μέτρα της δικής τους βαρβαρότητας και αμορφωσιάς».

Στο Νεοχώρι της Κρήτης, την περίοδο της Κατοχής, η πολυμελής οικογένεια Φτενούδου, ζει υπό το βάρος της ενοχής, της θρησκευτικής καταπίεσης και των άκαμπτων ηθικών κανόνων της επαρχίας. Μέσα σε αυτό το αρρωστημένο περιβάλλον, η μικρότερη κόρη, Ερατώ, η πολυαγαπημένη της μητέρας της, ερωτεύεται έναν Ιταλό στρατιώτη, που κρύβεται στο υπόγειο του σπιτιού τους και μένει έγκυος από αυτόν. Μετά τον θάνατο του πατέρα, η μεγάλη κόρη της οικογένειας αναλαμβάνει τα ηνία του σπιτιού, επιβάλλοντας τη θέλησή της μέσα από την απόλυτη υπακοή στο αναχρονιστικό σύστημα αξιών, τον ενσωματωμένο μισογυνισμό, τα μίση και τα απωθημένα της ερωτικής στέρησης. Ταυτόχρονα, η ανάγκη προάσπισης της εικόνας μιας φαντασιωσικής υπεροχής της οικογένειας Φτενούδου, την οδηγεί σε μια άνευ νοήματος μεγαλομανία, που ανατροφοδοτεί την κοινωνική υποκρισία: αποκρύπτει (ή θανατώνει) ό,τι πλήττει την οικογενειακή τιμή και επιδεικνύει κάθε ανούσια σύμβαση που προσδίδει κύρος στην παρηκμασμένη τους ζωή. Σε αυτό το περιβάλλον κάθε μορφή αγάπης και έρωτα αποκλείεται, ποινικοποιείται και διώκεται. Κάθε ανάγκη για ζωή μαραίνεται.

*Κατάλληλο για θεατές άνω των 13 ετών

Σκηνοθετικό σημείωμα

Ελλάδα, Κρήτη, Αθήνα. Πόλεις, χωριά, αγροτιά. Ο τόπος άλλοτε άγονος, άλλοτε καρποφόρος…

Στο επίκεντρο η οικογένεια, αρσενικά και θηλυκά κάτω από την μπότα του Πατέρα -Αφέντη και τους δρακόντειους, απαράβατους, άγραφους νόμους που δημιουργεί η Πατριαρχία. Η μοίρα των γυναικών της θέλει να είναι εγκλωβισμένες, σχεδόν φυλακισμένες στα νοικοκυριά. Αμπαρωμένες σε σπίτια -φρούρια αρσενικών- που θεωρούν ότι «τα γυναίκεια στόματα είναι άχρηστα για να ταϊστούν». Η επαρχία όμως δημιουργεί και ευνουχισμένα αρσενικά καθώς και ανάπηρα παιδιά …ένας Καιάδας για την διαφορετικότητα, για κάθε τι όμορφο που αποζητά να αναδυθεί από την ασχήμια και τη βία που μας περιβάλλει.. Ο Άνθρωπος που σφυρηλατείται στην αδικία και τον πόνο. Ο λόγος της Λιλής Ζωγράφου καταγγέλλει οτιδήποτε περιορίζει την ελευθερία του ατόμου. Υπερασπίζεται κάθε ανθρώπινη οντότητα ως αυτοτέλεια και ως αυθυπαρξία του ατόμου. Η άνοδος και η πτώση των ψευδεπίγραφων κοινωνικών συμβάσεων. Η ιστορία της καταπίεσης των γυναικών στην Ελλάδα, τα Βαλκάνια, στον κόσμο που κατοικούμε, στον κόσμο που μας εμπεριέχει. Η «Τιμή της οικογένειας» που γίνεται τσεκούρι και δίνει άλλοθι για εγκλήματα. Τι θα πει Ελευθερία; λέει στο κείμενο της και απαντά: «Μα η αθωότητα να μην γνωρίζεις την ασκήμια των ανθρώπων. Μόνο τότε είσαι ελεύθερος».

Ένκε Φεζολλάρι

Συντελεστές

Διασκευή- Δραματουργική επεξεργασία: Ροδή Στεφανίδου, Ένκε Φεζολλάρι

Σκηνοθεσία: Ένκε Φεζολλάρι

Σκηνικά-κοστούμια: Δαναη Πανά

Μουσική: Κωνσταντίνος Ευαγγελίδης

Φωτισμοί: Σεμίνα Παπαλεξανδροπούλου

Βίντεο: Άντα Λιακου

Βοηθός Σκηνοθέτη: Χριστόφορος Μαριάδης

Οργάνωση Παραγωγής: Ηλίας Κοτόπουλος

Κατασκευή σκηνικού: Νίκος Λαβαντσιώτης, Τάκης Συνδουκάς

Φωτογραφίες: Mike Rafail | That long black cloud

Διανομή: Υρώ Λούπη, Ιωάννα Παγιατάκη, Λίλιαν Παλάντζα, Πολυξένη Σπυροπούλου, Δανάη Σταματοπούλου, Άννη Τσολακίδου, Μαρία Χατζηιωαννίδου

Τιμές εισιτηρίων:

15 € Γενική Είσοδος,

12 € Μαθητικό – Φοιτητικό-Ανέργων-ΑΜΕΑ (με την επίδειξη των αντίστοιχων δικαιολογητικών κατά την είσοδο)

Ηλεκτρονική προπώληση: https://www.more.com/gr-el/tickets/theater/i-agapi-argise-mia-mera/

Προπώληση εισιτηρίων καθημερινά από τη Δευτέρα 27 Ιανουαρίου, 11.00 – 14.00 & 18.00 – 20.00, στο Κέντρο πληροφόρησης επισκεπτών Δήμου Καβάλας (πρώην ΕΟΤ) στην Κεντρική Πλατεία, τηλ: 2510-620566.

Για περισσότερες πληροφορίες και κρατήσεις μπορείτε να καλείτε στα τηλέφωνα του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Καβάλας 2510. 220876 (10:00-14:00).

ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Καβάλας

Πηγή: KavalaWebNews

Πολιτισμός

«Χόρεψέ με πατέρα»: Όταν η άνοια γίνεται αφορμή για θεατρική παράσταση

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΕΦΗ ΚΑΡΟΥΝΙΑ

«Χόρεψέ με πατέρα»: Ένας πατέρας με άνοια και η υστερική κόρη του, προσπαθούν να επικοινωνήσουν. Ο καθένας μέσα από την δική του διαταραχή, αναζητά την προσωπική του λύτρωση. Θα τα καταφέρουν;

Το κείμενο υπογράφει η Κατερίνα Αντωνιάδου. Η σκηνοθεσία είναι του Γιώργου Αρμένη, με τον ίδιο στον ρόλο του πατέρα και την Κατερίνα Αντωνιάδου στον ρόλο της κόρης.

Στη συνέντευξη που ακολουθεί ο Γιώργος Αρμένης και η Κατερίνα Αντωνιάδου, μιλούν για την θεατρική παράσταση «Χόρεψέ με πατέρα» και πως βρέθηκαν δάσκαλος και μαθήτρια στην σκηνή. (σ.σ. Η παράσταση θα παρουσιαστεί την Κυριακή 19 Ιανουαρίου, στις 8 το βράδυ στο «Καλογερικό» της Θάσου)

Γιώργος Αρμένης: Το κείμενο είναι της Κατερίνας. Μου άρεσε όταν το διάβασα. Στήσαμε την παράσταση και πραγματικά ήταν ένα θαύμα για εμάς που κάναμε πρεμιέρα και γυρίσαμε πολλές πόλεις. Έχει πολύ μεγάλη αποδοχή από τους θεατές. Πραγματικά είναι παρά πολύ ωραίο. Και το λέω αυτό με πλήρη συνείδηση. Έχω τόσα χρόνια στο θέατρο που δεν μπορώ να λέω ψέματα. Πάντα οι θεατές φεύγοντας από μια θεατρική παράσταση παίρνουν μαζί τους κάτι σαν φυλαχτό, σαν μια ευχή. Πάντα το θέατρο διδάσκει. Νομίζω ότι με την συγκεκριμένη παράσταση αυτό το έχουμε πετύχει σε μεγάλο βαθμό

Κατερίνα Αντωνιάδου: Έχω γράψει και άλλα έργα. Είναι το πρώτο που έσπρωξα και δεν το κράτησα στα συρτάρια μου. Μάλλον το πίστεψα πιο πολύ. Άρεσε και στο Γιώργο Αρμένη. Όταν το έγραψα το έδωσα να το διαβάσει και μου είπε ότι θα το ανεβάσουμε. Ήταν πιο ώριμη αυτή η γραφή σε σχέση με τα προηγούμενα.

Γιατί η άνοια γίνεται αφορμή για θεατρική παράσταση;

Γιώργος Αρμένης: Έχει… άνοια ο πατέρας, δηλαδή εγώ, αλλά στο τέλος τα βρίσκουμε. Αυτό περνάει και στο κοινό που στο τέλος μας χαρίζει έντονο χειροκρότημα. Εγώ, δεν ξέρω γιατί, αλλά… τρελαίνομαι με αυτό το έργο. Μου αρέσει παρά πολύ. Μου αρέσει που κάνω ότι έχω άνοια. Κάποια στιγμή βέβαια έρχεται ένα στοιχείο που συγκινεί και προκαλεί την ανατροπή. Εδώ θέλω να πω ότι μέσα στο έργο υπάρχει και το κωμικό στοιχείο , παίρνεις κωμικές ανάσες. δεν είναι δράμα. Δεν είναι μαύρο… Εμένα η θεατρική μου κόρη με έχει σαν παιχνίδι…

Κατερίνα Αντωνιάδου. Το θέμα της άνοιας δεν ήρθε συνειδητά. Εγώ θέλησα να πω μια ιστορία για δύο ανθρώπους που δεν επικοινωνούν. Η άνοια στάθηκε ως εμπόδιο. Αν δεν υπήρχε η άνοια θα ήταν ένα άλλο εμπόδιο. Δεν ξέρω ποια ήταν η αφορμή. Ίσως στο υποσυνείδητό μου υπήρχε κάτι που δεν το έχω ανακαλύψει ακόμη. Ο αρχικός μου στόχος ήταν να πω για δύο ανθρώπους που δεν επικοινωνούν μεταξύ τους.

Γιατί πιστεύετε ότι έχουμε φτάσει στο σημείο να μην μπορούμε να επικοινωνήσουμε με τον συνάνθρωπο;

Γιώργος Αρμένης: η άνοια και το αλτσχάιμερ θερίζουν. Αυτό είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο. Πέρα από αυτό όμως δεν αναγνωρίζουμε τον διπλανό, τον συνάνθρωπο .

Κατερίνα Αντωνιάδου: Νομίζω ότι είναι δύσκολη η επικοινωνία, καθώς δεν έχουμε μάθει να επικοινωνούμε με τον εαυτό μας και κάνουμε προβολές. Από εκεί ξεκινάει. Δηλαδή βλέπουμε τον εαυτό μας στο πρόσωπο του άλλου. Το ίδιο συμβαίνει και με τους δύο ήρωες του έργου. Και η κόρη νοσεί, δεν είναι καλά ψυχολογικά. Δεν μπορεί να επικοινωνήσει με τον εαυτό της. Για αυτό νομίζω ότι είναι δύσκολη η επικοινωνία γενικότερα. Δεν έχουμε μάθει να επικοινωνούμε με το μέσα μας

Τελικά η καθημερινότητα μας μεταφέρεται στη σκηνή;

Κατερίνα Αντωνιάδου Νομίζω σε αρκετά σημεία. Και αυτό επιβεβαιώνεται και από τον κόσμο. Μας λένε μετά την παράσταση ότι «είδαν» αρκετά στοιχεία από την δική τους ζωή. Το έργο μιλάει για την μοναξιά, τους φόβους για βαθύτερα θέματα που μπορεί να μας απασχολούν.

Δάσκαλος και μαθήτρια στην σκηνή…

Γιώργος Αρμένης: Για εμένα είναι πολύ γοητευτικό. Χαίρομαι ιδιαίτερα με αυτή την συνύπαρξη γιατί η Κατερίνα είναι ένας πολύ όμορφος άνθρωπος. Υπάρχει πολύ αγάπη μέσα στην παράσταση… Αλλά δυστυχώς συνεχίζω να έχω την άνοια.

Κατερίνα Αντωνιάδου: Νοιώθω πανέμορφα που δουλεύω με τον Γιώργο. Τον ξέρω πολλά χρόνια. Έχουμε δουλέψει μαζί αρκετές φορές, από τα χρόνια που ήμουν στη Δραματική Σχολή. Τον ξέρω και με ξέρει. Ξέρει πώς να με διαχειριστεί, ξέρει πώς να με δουλέψει και εγώ καταλαβαίνω αυτό που θέλει να μου πει πριν ακόμη μου το πει. Υπάρχουν βέβαια και οι… εντάσεις, αλλά στο τέλος όλα καλά.

Η βία αποτελεί χαρακτηριστικό της κοινωνίας μας και της καθημερινότητάς μας…

Γιώργος Αρμενης: Εγώ νοιώθω πολύ θυμωμένος για όλα αυτά που ζούμε. Και θυμώνω πολύ περισσότερο με τους ηλικιωμένους που φθάνουν σε πράξεις βίας.

Κατερίνα Αντωνιάδου. Για να αλλάξει το σκηνικό πρέπει να ξεκινήσει από μέσα μας. Η δουλειά που θα πρέπει να κάνουμε με τον εαυτό μας. Μας φταίει ο εαυτός μας και τα βάζουμε με την γυναίκα μας, με τον άνδρα μας, με το παιδί μας, με το σκυλί μας…

Κύριε Αρμένη, έχετε αριστερές καταβολές. Πως θα σχολιάζατε την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η Αριστερά σήμερα;

Απ. Κουρελού. «Η θειά μου η Αμισούρδα τρία βρακιά φορεί»

Εσείς κ. Αντωνιάδου, ως πιο νέα σε ηλικία;

Απ.: Εγώ δεν ξέρω να πω για την αριστερά, δεν ξέρω να πω για την δεξιά. Ξέρω να πω ότι όσοι ανεβαίνουν στην εξουσία ρημάζουν την Ελλαδίτσα μας. Δεν αγαπούν το τόπο τους, όποιας απόχρωσης και απόκλισης και αν είναι.

ΠΗΓΗ: AchaiaNews.gr

Πηγή: KavalaWebNews