Connect with us

Πολιτισμός

Ένας διόλου «γαλαζοαίματος» βασιλιάς Κρέων στην «Αντιγόνη» του Ζαν Ανούιγ, σε μια εμπνευσμένη σκηνοθεσία από την Μαρία Πρωτόπαππα!

Ένας-διόλου-«γαλαζοαίματος»-βασιλιάς-Κρέων-στην-«Αντιγόνη»-του-Ζαν-Ανούιγ,-σε-μια-εμπνευσμένη-σκηνοθεσία-από-την-Μαρία-Πρωτόπαππα!

Πρόλογος

«Την Αντιγόνη του Σοφοκλή την είχα διαβάσει και ξαναδιαβάσει, σχεδόν την ήξερα απέξω και ήταν ένα σοκ όταν την ξαναδιάβασα στη διάρκεια του πολέμου. Την ξανάγραψα με τον τρόπο μου, τη συντόνισα με την τραγωδία που βιώνουμε τώρα». Με αυτά τα λόγια ο Γάλλος θεατρικός συγγραφέας Ζαν Ανούιγ μιλά για τη «δική του» Αντιγόνη.

Ο Ανούιγ δε διασκευάζει απλώς τον αγαπημένο του μύθο, αλλά μέσα στο ζοφερό κλίμα της γερμανικής Κατοχής, το 1944, αποφασίζει να κάνει κάτι πιο τολμηρό. Μαζί με τον Αντρέ Μπαρσάκ, σκηνοθέτη και διευθυντή του Théâtre de l’Atelier, ανεβάζουν μια Αντιγόνη στο Παρίσι των συλλήψεων, των προκηρύξεων, των επιθέσεων, του φόβου και της βίας, δημιουργώντας μέσα από το πρόσωπό της ένα σύμβολο, που ενσαρκώνει τις ελπίδες μιας ολόκληρης γενιάς.

Με την ίδια ορμή φτάνει η Αντιγόνη του Ανούιγ και στο σήμερα, έρχεται στη δική μας εποχή, ιδιόμορφη, πολεμική, ποιητική, για να μας κατακτήσει με τις ίδιες της τις αντιφάσεις, να μας συγκινήσει σχεδόν βίαια με τη δύναμη της φωνής της.

«Αν δεν έχεις φοβηθεί δεν αναγνωρίζεις τον φόβο, αν δεν έχεις ερωτευθεί δεν αναγνωρίζεις τον έρωτα»

Το έργο

Γραμμένο το 1942 στη διάρκεια της ιδιόρρυθμης ναζιστικής κατοχής στη Γαλλία, η Αντιγόνη του Ανούιγ συνιστά μια μεταφορά για το άτομο και τον αγώνα του απέναντι σε ένα παντοδύναμο, γερασμένο, αυταρχικό κράτος. Η νεότητα και το γήρας, η ομορφιά και η ασχήμια, η δύναμη και η αδυναμία, το δίκαιο και το άδικο αντιπαραβάλλονται για να ξεσκεπάσουν μια κοινωνία φοβισμένη, βουτηγμένη στον ατομικισμό και τη διαφθορά, μια κοινωνία σε σημείο μηδέν.

Η Αντιγόνη στο Σοφοκλή υπερασπίζεται τη θεία ρήση, ενώ στον Ανουίγ το θείο στοιχείο λείπει, όμως τονίζει χαρακτηριστικά πως «αυτό που μπορούμε πρέπει να το κάνουμε». Πρόκειται για μια ιδεαλίστρια που επιμένει στον ηθικό νόμο και στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, ενώ οι κανόνες της βρίσκονται σε μια διαρκή σύγκρουση με τους νόμους της πολιτείας. Ο έρωτας για εκείνη δεν αποτελεί πηγή δύναμης, αντιθέτως, ο θάνατος τον υπερνικά. Οι αποφάσεις της, στο τέλος, οδηγούν την ηρωίδα σε μια ακατάπαυστη αμφισβήτηση της ηρωικής της πράξης, αναζητώντας πια τον πραγματικό λόγο που επέλεξε τη θυσία.

 Ανάγνωση

Ο Ανούιγ, δραματουργός μετά τον Πιραντέλο και πριν τον Μπέκετ, στα καλά του έργα ερωτοτροπεί με τη νεωτερικότητα, χωρίς όμως να τολμά και τη ρήξη με το συμβατικό παρελθόν. Το παράδοξο και το υπαρξιστικό (η ηρωίδα επαναστατεί για να επαναστατήσει, μην αντέχοντας μια ανυπόφορη ζωή), μαζί με ένα χρώμα βαθιάς κατήφειας του αδιεξόδου (ό,τι χαρακτηρίζει το μεταπολεμικό κλίμα), χρωματίζουν την Αντιγόνη.

Πολλοί αναχρονισμοί, το σύγχρονο αναπηδά μέσα στο αρχαίο (καθόλου αυτονόητο για εκείνη την εποχή), η γλώσσα λιτή και σκληρή με πολλή πεζή καθομιλουμένη, κλίμα αφαιρετικό, εκτός τόπου και χρόνου, που προαναγγέλλει το θέατρο του παραλόγου. Ο Ανούιγ εδώ επινοεί μια σύγχρονη αντίληψη του τραγικού. Η δική του Αντιγόνη πρεσβεύει την άρνηση στο όνομα του απόλυτου. Η εικοσάχρονη γυναίκα αρνείται τη φθοροποιό ζωή, την ελπίδα, την ευτυχία. Η συζυγική ευδαιμονία που της υπόσχεται ο πατέρας του Αίμωνα, Κρέων, φαντάζει σ’ αυτήν κοινωνική ασχήμια.

Η τραγικότητα προκύπτει, χωρίς τη θεϊκή προϋπόθεση (Σοφοκλής, Κλωντέλ), αλλά και χωρίς τη μηδενιστική βάση (Σαρτρ, Καμύ), ως παράδοξο και αναπότρεπτο προϊόν με φόντο τη ροή της καθημερινής ιστορικότητας. Ενώ όλες οι σπουδαίες και μεγάλες αυτοθυσίες και αυτοκαταστροφές συμβαίνουνε στο Παλάτι, οι άνθρωποι της μάζας, οι Φρουροί, παίζουν αδιάφοροι χαρτιά και χασκογελάνε, έχοντας στον νου τους ίσως μόνο τον μισθό, τα επιδόματα, το κρασί και τις γυναίκες.

Αντιγόνη (η ρομαντική εξέγερση της νεότητας), Κρέων (ο ρεαλιστικός συμβιβασμός της ωριμότητας), Φρουροί (ο ζωώδης κυνισμός της μετριότητας, χωρίς ηλικία). Το ποιος από τους τρεις έχει δίκιο παραμένει το άλυτο αίνιγμα, που ο Ανούιγ έθεσε για να μας δελεάζει, “εκμοντερνίζοντας” τον αρχαίο τραγικό μύθο. Δημιουργεί έτσι, μια ακόμα πειστική μετενσάρκωση της διαχρονικής «σκοτεινής κοπέλας» (Σεφέρης).

Σ’ αυτήν την πολιτεία – ναυάγιο που η μυρωδιά του πτώματος του Πολυνείκη χρησιμοποιείται ως μέσο σωφρονισμού των πολιτών, όπου οι νεκροί είναι εναλλάξιμοι, ο Κρέων έρχεται ως σωτήρας, λέει «ναι» στην εξουσία και ως πειθήνιος εργάτης της «διοικεί ανθρώπους».

Η Αντιγόνη, παιδί κι αυτή μιας άρρωστης κοινωνίας με το ένστικτο της νιότης, αντιστέκεται, θάβει τον νεκρό αδελφό της, λέει «όχι» στη «βρόμικη» ελπίδα που επικαλείται η εξουσία. Στο τέλος, πλάι σε έναν Φρουρό που έχει ακυρώσει όλα τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά του, κλονίζεται, πεθαίνει.

Ο αμετανόητος Κρέων θα συνεχίσει να κρατάει τα ηνία της πολιτείας, οι Φρουροί θα συνεχίσουν να πίνουν και να παίζουν χαρτιά. Ένα σύγχρονο γηροκομείο, μια κοινωνία που περιμένει να πεθάνει, ένας στίχος που υμνεί τον ήρωα Ετεοκλή και η φωνή της Αντιγόνης που αντηχεί αέναα, φωτίζοντας, κάθε φορά, νέες όψεις του τραγικού.

Η παράσταση

Το έργο εκτυλίσσεται σχεδόν εξ ολοκλήρου σε μια μέρα, σε έναν χώρο απροσδιόριστο, ας πούμε αύλειος χώρος στο παλάτι ή, γιατί όχι, αποστειρωμένο νεκροτομείο, πάντως είναι καθαρός συμβολισμός για μια καθεστωτική δυστοπία. Οι έξι ηθοποιοί είναι καθισμένοι σε ευθεία γραμμή, συγκεντρώνονται, αφουγκράζονται το κοινό, αναπνέουν, θαρρείς, την ενσυναίσθησή του και, ενώ δίνουν αρχικά την εντύπωση θεατρικού αναλογίου, αίφνης γίνονται ρόλοι- χαρακτήρες, κάθε που το επιτάσσει η ιστορία και η μελετημένη στη λεπτομέρεια άποψη – στοχαστική προσέγγιση της σκηνοθέτιδος.

Η δράση απαλλάσσεται από διαιρέσεις– στάσιμα. Οι οκτώ σκηνές του έργου αναγγέλλονται από τον αφηγητή, χαμένος τις περισσότερες φορές μέσα στην πλατεία ή από τη σκηνοθέτιδα, που άλλοτε κάθεται στη σκηνή κι άλλοτε ανάμεσα στους θεατές.

Αυτή η Αντιγόνη του Ανούιγ στηρίζεται στις δραματικές ενότητες, όπως οικειοποιήθηκαν από τους Γάλλους κλασικιστές. Ο Χορός- αφηγητής πλαισιώνει την τραγωδία με πρόλογο και επίλογο. Στον πρόλογο απευθύνεται άμεσα στο κοινό και εμφανίζεται συνειδητοποιημένος ως προς το θέαμα: «είμαστε εδώ απόψε για να πάρουμε μέρος στην ιστορία της Αντιγόνης».

Σε αντίθεση με το συμβατικό μελόδραμα, για παράδειγμα, δεν μας ζητείται να αναστείλουμε τη δυσπιστία μας ή να παρακολουθήσουμε ένα θέαμα που θα περνούσε απρόσκοπτα ως πραγματικότητα. Κατά κάποιο τρόπο, όπως και ο αρχαίος προκάτοχός του, Ο αφηγητής- Χορός (εξαιρετικός ο Χρήστος Στέργιογλου) προετοιμάζει μια τελετουργία.

Η απουσία τέτοιων τελετουργιών στο σύγχρονο θέατρο, ίσως εξηγεί γιατί αυτή η πρώτη σκηνή μπορεί να φαίνεται κάπως «τεχνητή». Στο αρχαίο ελληνικό δράμα ο Χορός καθοδηγούσε το κοινό σε μια σαφή, σωστή θεματοποίηση. Στην «Αντιγόνη» του Ανούιγ το δράμα είναι περίπλοκο, θολό και ηθικά διφορούμενο, για να θεωρηθεί μια άμεση αλληγορία ή μια ξεκάθαρη πολιτική πράξη.

Και είναι ακριβώς οι ηθικές ασάφειες που κατοικούν στο σχέδιο της αρχιτεκτόνισσας – σκηνοθέτιδας Μαρίας Πρωτόπαππα, το οποίο φανερώνει στη σκηνή ότι η ενσάρκωση αυτών των αμφισημιών δεν είναι, τελικά, η Αντιγόνη, αλλά ο χαρακτήρας που δεσπόζει στην καρδιά της ιστορίας. Ο Κρέοντας!

Ο Κρέων, που ξέρει τη βρωμιά της εξουσίας, ωφελιμιστής, αποδέχεται τη ζωή και προσπαθεί με τον δικό του τρόπο και κάνει ό,τι του επιτρέπει ο τίτλος του, η θέση του, να καταστήσει τον κόσμο ετούτο λιγότερο εξωφρενικό. Ρεαλιστής και απολύτως προσγειωμένη προσωπικότητα, συνειδητοποιημένη ως προς εκείνο που τάχτηκε να υπηρετήσει.

Επιφανειακά είναι ένα παιχνίδι επιχειρημάτων αυτή η μεταμοντέρνα παράσταση. Ο ορθολογικός Κρέων μιλά για την κοινωνική αξία της τάξης. Η αντιδραστική νεαρή Αντιγόνη μιλά για δικαιοσύνη, όμως η ανάλυση των επιχειρημάτων τους είναι σαν να εξερευνάμε τη νομική θεωρία στο «Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων». Είναι η ποίηση η σημασία των ονείρων ή ο εφιάλτης; Ο εφιάλτης υποδηλώνει φασισμό, ωστόσο, θολώνει τα όρια του χρόνου.

Το κακό όνειρο αποκτά υπόσταση χάρις στο στατικό σκηνικό της Εύας Νάθενα, με τα πτώματα στους σάκους, οδυνηρός συμβολισμός του πολέμου και των συνεπειών του. Ακόμα και το λευκό, στις καρέκλες και στον τοίχο – φόντο, είναι απλά ένας καμβάς, στον οποίο η σκηνοθεσία μεταφέρει όλες τις συγκεκριμένες πληροφορίες. Θαρρώ, πώς το λευκό χρώμα είναι η βάση για ένα άτομο να εκφράσει τα συναισθήματα και τις σκέψεις του. Το βρίσκω εύρημα που λειτουργεί συμβολικά και προϊδεάζει το κοινό για μια ιδιόμορφη, ιδιαίτερη συνθήκη, πέρα από τις καθιερωμένες θεατρικές συμβάσεις στις σύγχρονες μεταφορές παλιότερων έργων.

Αντίθετα, τα κοστούμια είναι απλά και σημερινά, (με εξαίρεση το ταγιέρ του/των Φρουρών, υποθέτω αναγωγή στους αρχέγονους χρόνους, όπου ο άνθρωπος ήταν μυθολογικά ανδρόγυνος), αποπνέουν ανθρωπιά και καθημερινότητα. Σημειωτέον ότι το ελάχιστο ηχητικό περιβάλλον που δημιουργεί ο Λόλεκ, καθώς και οι φωτισμοί της Μελίνας Μάσχα υπογραμμίζουν τη μετάβαση από την ανθρώπινη οντότητα στην «ινδαλματική» της υπόσταση.

Η σκηνοθέτις χαράσσει τη γραμμή της σε μια ζώνη ασφυκτική, που περιστασιακά τη χαλαρώνει με την ανάμειξη ηθοποιών και θεατών.

Άλλωστε ο Ανούιγ έγραψε το έργο σε κρίσιμη καμπή της ναζιστικής κατοχής. Ο Κρέοντας εδώ ισοδυναμεί, θαρρείς, με συνεργάτη της δωσίλογης «κυβέρνησης του Βισύ» και η Αντιγόνη με μια Γαλλίδα αντιστασιακή που διαθέτει πάθος, νιάτα, επαναστατικό χαρακτήρα και ιδεολογικά κίνητρα στην ανυπακοή της. Ο Βασιλιάς είναι το γήρας, η καθεστηκυία τάξη πραγμάτων, οι διεφθαρμένοι συμβιβασμοί της Realpolitik.

Οι ερμηνείες, συναρπαστικές. Ο Χρήστος Στέργιογλου είναι ο ιδανικός είρωνας αφηγητής – Χορός, με φωνή και βλέμμα, βέλη που βρίσκουν στο κέντρο τον στόχο τους.

Η χαρισματική ηθοποιός και ευρηματική σκηνοθέτις Μαρία Πρωτόπαππα, ελίσσεται αριστοτεχνικά ανάμεσα σε ρόλους και σε σκηνοθέτη. Ερμηνεύει χαρακτήρες ( Ισμήνη και Αντιγόνη), καθοδηγεί την ομάδα, αφηγείται την ιστορία. Είναι ο πρώτος και ο τελευταίος λόγος στην παράσταση. Άλλοτε αυστηρή, άλλοτε τρυφερή, άλλοτε επίπεδη, πάντα εντυπωσιακή και ουσιαστική.

Η πρωτοεμφανιζόμενη Ηλέκτρα Μπαρούτα, καλότυχη, μυρώνεται στο δράμα από σημαντικούς «αναδόχους», είναι η απείθαρχη Αντιγόνη που αντιστέκεται σθεναρά στις εθιμοτυπικές και νομικά επιβεβλημένες απαιτήσεις του Βασιλιά. Είναι η μόνη που διεκδικεί και πληρώνει για τη θέση της: «Εγώ μπορώ ακόμα να πω όχι». Με αυτή και μόνο τη φράση φέρνει την ανθρώπινη όψη της ιστορίας του Σοφοκλή, που επανάφερε ο Ανούιγ στο 20Ο αιώνα, με τη δική του άποψη- τοποθέτηση.

Ο εξαίρετος Γιάννης Τσορτέκης ερμηνεύει συγκλονιστικά τον, κάθε άλλο παρά γαλαζοαίματο Κρέοντα, που, ως κατ’ ανάγκη βασιλιάς, δεν έχει άλλη επιλογή από το να παίξει στην ιστορία πειστικά τον ρόλο του εξουσιαστή, του αντιπαθούς και ανάλγητου ηγέτη. Γνωρίζει ότι η θέση που υπηρετεί δεν είναι περιπέτεια, αλλά υποχρέωση στο καθήκον. Και είναι, όντως, ένας νομοταγής «κακός», ένας άνακτας – κοινός θνητός, που, είτε σου αρέσει είτε όχι, τον αποδέχεσαι και τον εκτιμάς.

Η Αντιγόνη πεθαίνει και ακολουθούν οι παράπλευρες απώλειες. Πεθαίνει και ο υιός Αίμων (πολύ καλός ο Δημήτρης Μαμιός), έχοντας προλάβει να πει στον πατέρα του «μπαμπά, κάνε με να σε θαυμάσω πάλι», η Ισμήνη το ίδιο, όπως και οι Φρουροί. Σταδιακά οι καρέκλες αδειάζουν. Τα λευκά σπετσάτα- τοιχία στο βάθος της σκηνής αφαιρούνται και το μαύρο του σκότους κυριαρχεί πλέον. Μένει τελευταίος στη σκηνή ο αφηγητής – αγγελιαφόρος που λέει τις θλιβερές ειδήσεις. Κλείνει τα φερμουάρ στους νεκρικούς σάκους. Οι νεκροί κείτονται στα δάπεδο. Εικόνα που δεν έλλειψε από τα μάτια μας μέχρι σήμερα κι ούτε πρόκειται να εκλείψει ποτέ. Ο αφηγητής- Χορός δίνει σήμα: αυλαία!

 Επίλογος

Ο Σοφοκλής έγραψε μια τραγωδία που στον πυρήνα της υπάρχουν οι αρχές που μας διέπουν: η τιμή, η οικογένεια και οι Θεοί. Ο Ανούιγ την μετατρέπει σε ένα ισχυρό αντιπολεμικό δράμα γεμάτο αιχμές για την άρχουσα τάξη, την εξουσία και την δύναμη ενός ανθρώπου που τολμά να στέκει απέναντι της ολομόναχος, χωρίς δεκανίκια – θεούς.

Αυτή η παράσταση που φιλοξενεί το «Αριστοτέλειον» Θεσσαλονίκης, εστιάζει στη μεταθεατρικές πτυχές του έργου, που είναι, κυρίως, οι καταστάσεις στις οποίες είμαστε παγιδευμένοι, δίχως να έχουμε δυνατότητα απεγκλώβισης ή, έστω, κάποιου ελέγχου σ’ αυτές.

Συντελεστές:

Μετάφραση: Μάριος Πλωρίτης

Σκηνοθεσία, Δραματουργική Επεξεργασία: Μαρία Πρωτόπαππα

Σκηνικός χώρος-Κοστούμια: Εύα Νάθενα

Κίνηση: Κατερίνα Φωτιάδη

Μουσική: Λόλεκ

Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα

Βοηθοί Σκηνοθέτη: Δημήτρης Σταυρόπουλος, Ορέστης Σταυρόπουλος

Βοηθός Ενδυματολόγου: Έλσα Γκόγκογλου

Φωτογραφίες προώθησης: Ρούλα Ρέβη

Φωτογραφίες παράστασης: Μαριλένα Αναστασιάδου

Μακιγιάζ προωθητικής φωτογράφισης: Σίσσυ Πετροπούλου

Κοσμήματα φωτογράφισης: Noilence

Video-trailer παράστασης: Μιχαήλ Μαυρομούστακος

Γραφιστικά- Σχεδιασμός Αφίσας: Γιάννης Σταματόπουλος

Επικοινωνία παράστασης: ΑνζελίκαΚαψαμπέλη

Διεύθυνση παραγωγής: Αναστασία Καβαλλάρη

Εκτέλεση Παραγωγής: KartProductions-Μαρία Ξανθοπουλίδου

ΠΑΙΖΟΥΝ: Χρήστος Στέργιογλου, Γιάννης Τσορτέκης, Δημήτρης Μαμιός, Δημήτρης Μαργαρίτης, Ηλέκτρα Μπαρούτα και η Μαρία Πρωτόπαππα

ΠΑΥΛΟΣ ΛΕΜΟΝΤΖΗΣ

Πηγή: KavalaWebNews

Continue Reading
Advertisement
Click to comment

You must be logged in to post a comment Login

Leave a Reply

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.

Πολιτισμός

«Big in Japan» στο «Μικρό» της Μονής Λαζαριστών από το Κ.Θ.Β.Ε.

«big-in-japan»-στο-«Μικρό»-της-Μονής-Λαζαριστών-από-το-ΚΘΒΕ.

ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΥΛΟ ΛΕΜΟΝΤΖΗ

Στη χώρα μας γνωρίσαμε το κλασικό Ιαπωνικό θέατρο σε αθηναϊκή παράσταση στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού στο μακρινό 1965. Τότε, πολλοί από τους θεατές δεν ήταν σε θέση να αντιληφθούν την αφαιρετική του οπτική και την ιαπωνική κοσμοθεωρία που έφερε από τη χώρα του ανατέλλοντος ήλιου. Έκτοτε, έχουν παρουσιαστεί διάφορα έργα.

Το Κ.Θ.Β.Ε. στη νέα σαιζόν ξαναφέρνει στο κοινό της Θεσσαλονίκης το Ιαπωνικό θέατρο, μέσω κειμένων και θεατρικών στοιχείων που ήταν προσφιλή στη χώρα του, από τον 19ο αιώνα, όπως οι περίφημες μάσκες του «Θεάτρου Νο».

Οι ιστορίες που ξεδιπλώνονται μπροστά στα μάτια μας είναι πέντε και η καθεμία καταπιάνεται με ένα ακραίο φαινόμενο. Η συγγραφέας Κατερίνα Λούβαρη Φασόη γράφει στο πρόγραμμα: «άνθρωποι που εξαφανίζονται, άνθρωποι που πεθαίνουν πάνω στη δουλειά, άνθρωποι έγκλειστοι στα σπίτια τους για χρόνια, ηλικιωμένοι και ηλικιωμένες που προσπαθούν να ζήσουν αξιοπρεπώς τα τελευταία χρόνια της ζωής τους και επιλέγουν να φυλακιστούν, διαπράττοντας μικροαδικήματα, άνθρωποι που βρίσκουν γαλήνη αυτοκτονώντας στο περίφημο «δάσος των αυτοκτονιών». Η σύνδεση μεταξύ τους γίνεται από τον κομπέρ, ο οποίος μάς ζητά να απολαύσουμε αυτές τις «παράξενες και εξωτικές ιστορίες», που δεν έχουν καμία όμως σχέση με τη δική μας πραγματικότητα. ΄Η μήπως όχι;

Υπόθεση

Ο όρος «Ομπάσουτε» αναφέρεται στο έθιμο που υπήρχε στην Ιαπωνία στο μακρινό παρελθόν, σύμφωνα με το οποίο ένας ασθενικός, εξασθενημένος ή ηλικιωμένος μεταφερόταν σε ένα βουνό, ή κάποια άλλη απομακρυσμένη και έρημη περιοχή και αφηνόταν εκεί να πεθάνει, από αφυδάτωση και πείνα, ενέργεια η οποία παρέπεμπε αναπόφευκτα σε μια μορφή ευθανασίας. Η πρακτική αυτή ήταν πιο συχνή σε περιόδους ξηρασίας και λιμού, και μερικές φορές ελάμβανε χώρα μετά από εντολή των φεουδαρχών αξιωματούχων. Ορισμένες παραδοσιακές ιαπωνικές εγκυκλοπαίδειες ισχυρίζονται ότι αποτελούσε θέμα κάποιου μύθου, αλλά μάλλον δεν φαίνεται πως αποτελούσε κοινή πρακτική. Σύμφωνα με την παράδοση, το δάσος Aokigahara στη βάση του όρους Φούτζι, ήταν κάποτε μια συνηθισμένη τέτοια περιοχή. Το Ubasute, όμως, ανεξάρτητα από την ιστορία του, άφησε το σημάδι του στην ιαπωνική λαογραφία, όπου αποτελεί τη βάση πολλών μύθων και ποιημάτων.

Έμπνευση για την Κατερίνα Λούβαρη- Φασόη για το έργο “Big in Japan”, στάθηκε η χώρα του ανατέλλοντος ήλιου, όπου τα ακραία κοινωνικά φαινόμενα που συναντώνται στην σύγχρονη Ιαπωνία, μιλάνε για το χάος και την απελπισία, στην οποία είναι βουτηγμένος ο άνθρωπος σήμερα. Μέσα σε έναν κόσμο που τρέχει με ταχύτητες ιλίγγου, που τα όνειρα χάνονται στο όνομα του κέρδους, που λατρεύονται σαν θεοί οι έννοιες της ανάπτυξης, της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας, ο άνθρωπος αναρωτιέται: «αξίζει να ζω έτσι όπως ζω, κι αν όχι, η λύση είναι η παραίτηση ή η μάχη για να αλλάξω τη ζωή μου;».

Η παράσταση

Ο μέσος Ιάπωνας είναι όντως διαφορετικός από τον μέσο Έλληνα: ζει περισσότερο, τρέφεται πιο υγιεινά, είναι πιο ευγενικός, πιο πειθαρχημένος και πιο εργατικός. Ένας λευκός Δυτικός μπορεί πράγματι να απολαύσει στην Ιαπωνία τον επίγειο παράδεισο: βρίσκεται διαρκώς στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και έχει τη δυνατότητα να γευτεί όλες τις υπέροχες και ελκυστικές πτυχές της χώρας, χωρίς ποτέ να έρθει σε επαφή με καμία από τις αρνητικές της εκφάνσεις. Και εδώ ακριβώς ελλοχεύει ο κίνδυνος της παραπλάνησης: το γεγονός ότι ο Δυτικός τουρίστας ελάχιστα αντιλαμβάνεται κάποια πράγματα, δε σημαίνει ότι αυτά δεν υπάρχουν.

Στη σπονδυλωτή παράσταση του Κ.Θ.Β.Ε. ο Παντελής Δεντάκης σκηνοθετεί πέντε ιστορίες, έτσι όπως τις έγραψε η Κατερίνα Λούβαρη, δίνει φως στο σκοτεινό κομμάτι της σύγχρονης Ιαπωνίας και απομυθοποιεί τις εικόνες με τους ατρόμητους σαμουράι και τις αισθησιακές γκέισες, τις εικόνες με τους πανέμορφους παραδοσιακούς ναούς στο Κιότο και κείνες με το διαστημικό, υπερ-αστικό τοπίο του Τόκυο. Μας δίνει τις πέντε θεματικές ιστορίες, υιοθετώντας το φορμαλιστικό θέατρο στη συνθήκη των δράσεων:

«Θάνατος από υπερβολική εργασία». Η Ιαπωνία έχει υιοθετήσει μια κουλτούρα υπερβολικής εργασίας, με τους εργαζόμενους να αναφέρουν ώρες τιμωρίας και υψηλή πίεση από τους προϊστάμενους τους, σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας, Εργασίας και Πρόνοιας.

Αυτές οι συνθήκες στην εργασία έχουν προκαλέσει ένα φαινόμενο που ονομάζεται «karoshi» ή «θάνατος από υπερβολική εργασία» – το οποίο οδήγησε σε νομοθεσία που αποσκοπεί στην πρόληψη του θανάτου και των τραυματισμών από υπερβολικές ώρες εργασίας.

«Ψευδαίσθηση ισότητας». Θεωρητικά, η ισότητα των φύλων είναι αναγνωρισμένη και εγγυημένη από το ιαπωνικό Σύνταγμα. Στην πράξη η Ιαπωνία παραμένει μία πατριαρχική κοινωνία και, παρότι τα πράγματα έχουν αλλάξει συγκριτικά με παλαιότερες εποχές, οι κοινωνικοί ρόλοι του άνδρα και της γυναίκας παραμένουν διακριτοί για μεγάλο αριθμό Ιαπώνων. Το να ασχολείται μία γυναίκα αποκλειστικά με τα οικοκυρικά αποτελεί καθόλα σεβαστή και ουσιαστική απασχόληση στην Ιαπωνία, καθώς και επιδίωξη εκατομμυρίων νεαρών κοριτσιών. Τα πράγματα αρχίζουν να «στραβώνουν» όταν οι γυναίκες επιχειρούν να αφήσουν πίσω τον παραδοσιακό τους ρόλο και να επιδιώξουν μία επαγγελματική καριέρα. Τα εμπόδια που τίθενται στο δρόμο τους είναι πολλά και μεγάλα. 

«Κορίτσια για πούλημα και ηλικιωμένοι για πέταμα». Μία από τις πιο αποκρουστικές πλευρές μιας κατά τα άλλα υπέροχης χώρας, είναι για εμάς η «αντικειμενοποίηση» εκατοντάδων κοριτσιών εφηβικής και μετεφηβικής ηλικίας, που προσφέρονται θυσία στο βωμό της βιομηχανίας του θεάματος, μόνο και μόνο για να ξεχαστούν όταν βγει η «επόμενη φουρνιά» και να καταλήξουν νεαρές γυναίκες με αβέβαιο μέλλον.

 Ένα ακραίο και απάνθρωπο φαινόμενο είναι επίσης, η περιθωριοποίηση των ανίκανων για εργασία ηλικιωμένων σε βαθμό απομόνωσης, φυλάκισης έως θανάτου. Τραγικό για μια χώρα με τόσα βήματα μπροστά στην τεχνολογία και στον άνετο τρόπο ζωής.

Η παράσταση, πιστή στην avant-garde φόρμα ιαπωνικού θεάτρου, μας δίνει σκηνές ρεαλιστικές, ρομαντικές, μουσικοχορευτικές, όπου, βεβαίως, η μάσκα και το κυκλόραμα στο βάθος είναι πρωταγωνιστές. Οι ερμηνείες όλων των ηθοποιών του ΚΘΒΕ, εξαιρετικές, ακολουθούν πειθαρχημένα τις σκηνοθετικές οδηγίες και εκθέτουν συμπεριφορές εγγεγραμμένες σε ιδιαίτερες χειρονομίες της χώρας αναφοράς, την Ιαπωνία.

Πολύ καλός ο Βασίλης Σπυρόπουλος στο πρώτο θέμα «άνθρωποι που εξατμίζονται», απολαυστικός ο κομπέρ του Γιάννη Τομάζου, ως συνδετικός κρίκος των ιστοριών, αλλά και οι υπόλοιποι ηθοποιοί υπηρετούν τους ρόλους τους αξιοπρόσεκτα.

 Παράδειγμα, οι Ιωάννα Παγιατάκη και Εμμανουέλλα Καμπίτση στο θέμα: «πεθαίνοντας στη δουλειά» κερδίζουν τις εντυπώσεις, ως σπαρακτική μάνα η πρώτη που χάνει τον γιο της σε ώρα εργασίας, ρομποτάκι η δεύτερη, που σπάει τους κανόνες και κάνει την επανάστασή της.

Ακόμα, ο Ιορδάνης Αϊβαζόγλου, η Αίγλη Κατσίκη και η Ιωάννα Δεμερτζίδου είναι αρκούντως ικανοποιητικοί ως Μοναχός, Φίλιπ και Σεσίλ, αντίστοιχα.

Επιστρέψτε μου, ωστόσο, να επαινέσω ιδιαίτερα τους Χρίστο Στυλιανού και Κωνσταντίνο Χατζησάββα, για την υποκριτική τους πιστότητα ως υπέργηροι, πάμφτωχοι Ιάπωνες στο τελευταίο θέμα της παράστασης. Ένα έξοχο δίδυμο, θαρρείς βγαλμένο από το «Μάπετ σόου», που προτιμούν τη σιγουριά των συσσιτίων της φυλακής από την καθημερινή τους μίζερη ζωή.

Η σκηνοθεσία ιχνηλατεί τη σκοτεινή πλευρά της γιαπωνέζικης καθημερινής ζωής, αναζητώντας τα αίτια της ακραίας συμπεριφοράς στη χώρα των χρυσανθέμων και συμπυκνώνει, σε μια συνθήκη ξένη προς σε μας, αλλά ανοικτή σε αναγνώσεις, κοινωνικοπολιτικές-οικονομικές καταστάσεις που, ας δεχτούμε ότι γευτήκαμε εκ του σύνεγγυς, εφόσον ο άνθρωπος όπου γης, έχει τις ίδιες αδυναμίες, τις αυτές ψυχικές, συναισθηματικές ή συμφερολοντογικές εκδηλώσεις, όπως: εκμετάλλευση εργατών, κοινωνικές ιδιόμορφες συναναστροφές, πηγαίο έρωτα, μοναξιά, γηρατειά και εγκατάλειψη, στιγμές ευτυχίας, ποικιλία αισθημάτων, χρήμα- δύναμη ή κατάρα, γραφειοκρατία, δεδομένα αλγόριθμων, ψυχαγωγία σε βαθμίδες, φύση, δομημένο περιβάλλον, εικονική πραγματικότητα.

Αυτά τα σπαράγματα χειρονομιών, κίνησης, τραγουδιών, ζωντανεύουν μια θεατρική ατμόσφαιρα ρεαλιστικών και ονειρικών υπομνήσεων και υπονοήσεων αρχαίου και σύγχρονου τρόπου. Ο Σταύρος Γασπαράτος με τη μουσική και η Κική Γραμματικοπούλου με τις μάσκες, τα σκηνικά και τα κοστούμια, συμβάλλουν σε υπερθετικό βαθμό στην εδραίωση αυτής της ατμόσφαιρας.

Οι ήρωες των πέντε θεματικών κινούνται σε ένα ενδιαφέρον μεταιχμιακό πεδίο ερμηνευτικό, όπως εύστοχα υπογραμμίστηκε και σκηνοθετικά: εγγύτητα και απόσταση, βραδύτητα και ταχύτητα, εσωστρέφεια συστολής, διστακτικότητα αλλά και έκρηξη πιεσμένων θυμικών αντιδράσεων, καθημερινότητα, ιερή υπέρβαση.

Επίλογος

Πρόκειται για ένα γλυκόπικρο δράμα πολλαπλής απελευθέρωσης (συναισθηματικής, σεξουαλικής, γυναικείας υποβάθμισης, ηλικιακής περιθωριοποίησης) με δεξιοτεχνική σεναριακή ισορροπία, αφηγηματική ευαισθησία και πλήθος σκηνοθετικών ευρημάτων.

Συντελεστές

Κείμενα: Κατερίνα Λούβαρη Φασόη
Σκηνοθεσία: Παντελής Δεντάκης
Σκηνικά – κοστούμια: Κική Γραμματικοπούλου
Σκηνικά: Δανάη Πανά
Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος
Κίνηση: Λένα Μοσχά
Φωτισμοί – Βίντεο: Αποστόλης Κουτσιανικούλης
Σχεδιασμός – Κατασκευή μασκών: Μάρθα Φωκά
Βοηθός σκηνοθέτη: Κατερίνα Λούβαρη Φασόη
Οργάνωση παραγωγής: Μαρίνα Χατζηιωάννου
Θεατρικό μακιγιάζ: Μαντώ Καμάρα
Φωτογραφίες: MikeRafail (ThatLongBlackCloud)

Διανομή: Ιορδάνης Αϊβάζογλου (Μοναχός), Ιωάννα Δεμερτζίδου (Σεσίλ), Εμμανουέλα Καμπίτση (Έμμα, Νέα στο σούπερ μάρκετ), Αίγλη Κατσίκη (Φίλιπ, Γυναίκα), Ιωάννα Παγιατάκη (Μάγια, Μανού), Βασίλης Σπυρόπουλος (Νάγκο), Χρίστος Στυλιανού (Ο γέρος), Γιάννης Τομάζος (Υπάλληλος, Νέος στο σούπερ μάρκετ, Κομπέρ), Κωνσταντίνος Χατζησάββας (Ρον, Ο λίγο πιο μεγάλος γέρος)

Έκτακτες αντικαταστάσεις: Ελένη Γιαννούση, Μαρία Καραμήτρη, Χρήστος Παπαδημητρίου

ΠΑΥΛΟΣ ΛΕΜΟΝΤΖΗΣ

Πηγή: KavalaWebNews

Continue Reading

Πολιτισμός

Νέα εκπαιδευτικά προγράμματα από το Δημοτικό Ωδείο Καβάλας

Νέα-εκπαιδευτικά-προγράμματα-από-το-Δημοτικό-Ωδείο-Καβάλας

Την Δευτέρα 18 Σεπτεμβρίου 2023 και ώρα 19:00 στο κτίριο του Δημοτικού Ωδείου Καβάλας πραγματοποιήθηκε συνέντευξη τύπου από τον Διευθυντή του Δημοτικού Ωδείου Καβάλας κ. Φώτη Κουτσοθόδωρο.

Ο Διευθυντής του ΔΩΚ παρουσίασε τα νέα εκπαιδευτικά προγράμματα ενόψει της έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς και μεταξύ άλλων ανέφερε τα εξής: «Όπως θα έχετε παρατηρήσει το Δημοτικό Ωδείο Καβάλας συμμετέχει ενεργά στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης είτε άμεσα οργανώνοντας το ίδιο συναυλίες και σεμινάρια είτε συνεισφέροντας και στηρίζοντας πολιτιστικές εκδηλώσεις διαφόρων συλλογών και φορέων της Καβάλας. Σε αυτή τη λογική θα κινηθούμε και φέτος με καλή και έγκαιρη οργάνωση. Το Ωδείο αυτά τα χρόνια, αυτά τα δύσκολα για το πολιτισμό και την εκπαίδευση χρόνια, έχει μια σταθερή πορεία διατηρώντας την δυναμική του, εκσυγχρονίζοντας την λειτουργία του και δημιουργεί ένα νέο μοντέλο διοίκησης και διαχείρισης.

Το 2023-24 το Ωδείο υποδέχεται μια νέα ηλικιακή ομάδα μέσω του νέου τμήματος, της Μουσικοκινητικής Αγωγής. Για πρώτη φορά στα πλαίσια της Ωδειακής εκπαίδευσης εντάσσεται το πρόγραμμα που αφορά και  ηλικίες από 9 μηνών έως 4 ετών. Τα Τμήματα μουσικοκινητικής αγωγής που θα λειτουργήσουν στο ΔΩΚ θα είναι τα εξής: Τμήμα Α: 9 μηνών- 1,5 Χρονών, Τμήμα Β: 1,5-3 χρονών και Τμήμα Γ: 3-4 χρονών. Το μάθημα επιμελείται και διδάσκει η νέα καθηγήτρια του ΔΩΚ κα. Αφροδίτη Μαζαράκη.

Έτσι και φέτος και μετά από μια χρονιά που το Ωδείο διοργάνωσε πάνω από 60 συναυλίες και σεμινάρια καθώς και το εορταστικό του πρόγραμμα με αφορμή τα 85 χρόνια λειτουργίας του συμπεριλαμβάνει στο πρόγραμμά του συναυλίες και σεμινάρια με καταξιωμένους μουσικούς και διδάσκοντες από Ελλάδα και εξωτερικό.

Η αρχή γίνεται με 2 συναυλίες εντός του Οκτωβρίου . Η πρώτη στη 1 Οκτωβρίου στην Μεγάλη Λέσχη θα φιλοξενηθούν η βιολονιστρια Δανάη Παπαματθαίου-Ματσκε και ο καταξιωμένος πιανίστας και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Uwe Matske. Επίσης μέσα στον Οκτώβριο θα πραγματοποιηθεί ένα ρεσιτάλ κιθάρας με τον υποφαινόμενο.

Ο Νοέμβριος είναι μήνας στον οποίο το ΔΩΚ συμμετέχει στη διοργάνωση του Cosmoclassical ενώ τον μήνα Δεκέμβριο θα πραγματοποιηθεί το καθιερωμένο Jazz meeting σε συνεργασία με του Σουηδικό Σπίτι Καβάλας, το Σουηδικό Ινστιτούτο Αθηνών και το Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Το έτος θα κλείσει με τις καθιερωμένες εορταστικές συναυλίες του Ωδείου.

Επίσης, την επόμενη Τρίτη στις 26 Σεπτεμβρίου στις 18:30 θα πραγματοποιηθεί μια εκδήλωση «Open Day» ενημέρωσης, γνωριμίας με τα μουσικά όργανα και ψυχαγωγίας για όλους τους μαθητές του ΔΩΚ». 

Πηγή: KavalaWebNews

Continue Reading

Πολιτισμός

ΔΗΠΕΘΕ: Ευχαριστήριο προς τους συνεργάτες, χορηγούς και εθελοντές του 66ου Φεστιβάλ Φιλίππων

ΔΗΠΕΘΕ:-Ευχαριστήριο-προς-τους-συνεργάτες,-χορηγούς-και-εθελοντές-του-66ου-Φεστιβάλ-Φιλίππων

Με την ολοκλήρωση του 66ου Φεστιβάλ Φιλίππων, αισθανόμαστε την ανάγκη να ευχαριστήσουμε όλους όσοι συνέβαλαν και φέτος στη μεγάλη επιτυχία του.

Ο Πρόεδρος κ. Σωκράτης Μποζούδης, το Διοικητικό Συμβούλιο καθώς και η Καλλιτεχνική Διευθύντρια κ. Εύα Οικονόμου Βαμβακά, ευχαριστούμε θερμά πρώτα από όλα τον κόσμο που τίμησε με την παρουσία του τις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ σε όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού και στη συνέχεια όσους συνέβαλαν έμπρακτα στην υλοποίησή του.

Ευχαριστούμε τον Δήμο Καβάλας που χρηματοδότησε το σύνολο των δράσεων του Φεστιβάλ καθώς και το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού με την υποστήριξη του οποίου πραγματοποιήθηκε το 7ο Διεθνές Εργαστήριο Αρχαίου Δράματος.

Ευχαριστούμε επίσης την Αρχαιολογική Υπηρεσία Καβάλας και τους αρχαιοφύλακες, την Υπηρεσία Καθαριότητας και την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Καβάλας, το ΕΚΑΒ, την Αστυνομική Διεύθυνση και την Τροχαία Καβάλας, τον Αστυνομικό Σταθμό Κρηνίδων, τον Οργανισμό Λιμένος, το ΚΤΕΛ Καβάλας και τον Ερυθρό Σταυρό που σε όλες τις παραστάσεις παρείχε αφιλοκερδώς τις πολύτιμες υπηρεσίες του.

Παράλληλα ευχαριστούμε τους χορηγούς μας: Εnergean Oil & Gas S.A., τη Βιομηχανία Σωλήνων Πολυαιθυλενίου ΒΕΗ, το κατάστημα THE HUB αλλά και τους χορηγούς επικοινωνίας μας ΕΡΤ 3, ΕΡΤ Καβάλα, Cosmote Τv, Εφημερίδα των Συντακτών, Monopoli.gr, Culture now.gr, UZ Utopiazone enjoy your journey, Theatermag.gr για την προσφορά τους.

Ευχαριστούμε ακόμα, όλα τα ΜΜΕ και τον δημοσιογραφικό κόσμο, που συνέβαλαν με το χρόνο και το χώρο που μας διέθεσαν στην επιτυχία της μεγάλης αυτής διοργάνωσης.

Κι επειδή πίσω από κάθε παράσταση κρύβεται η συμβολή πολλών ξεχωριστών ανθρώπων, ευχαριστούμε το διοικητικό (Τόνια Μανάλη, Έφη Πριμικυρλίδου, Βέρα Λαζαρίδου) και το τεχνικό (Γιώργος Μαστοράκης, Γιάννης Σταυρίδης, Κώστας Γαρουφαλλίδης, Γιώργος Τριανταφυλλίδης, Παναγιώτης Λαζαρίδης) προσωπικό του ΔΗΠΕΘΕ που στήριξε με τις ιδέες και την ενέργεια του τις δράσεις μας, την Artware και τον Αλέξανδρο Κόκκα για τη δημιουργία της εκπληκτικής νέας οπτικής ταυτότητας του Φεστιβάλ, την κ. Πάρια Τόμπρου για τη βοήθειά της στην παράσταση ΕΡΗΜΟΙ καθώς και το Αστικό ΚΤΕΛ Καβάλας, το Στράτο Στρουμπούλη και το Γιάννη Στεφάνου χωρίς την πολύτιμη αρωγή των οποίων η ΔΙΑΔΡΟΜΗ 404 δε θα μπορούσε ποτέ να συμβεί.

Και φυσικά, πέρα και πάνω απ΄ όλα ευχαριστούμε τους εθελοντές του 66ου Φεστιβάλ Φιλίππων που για μια ακόμη χρονιά ήταν συγκινητικά κοντά μας.

Τέλος, ευχαριστούμε όλους αυτούς που στήριξαν και αγκάλιασαν αθόρυβα κάθε δράση μας, τους αφανείς ήρωες που υπάρχουν σε κάθε Φεστιβάλ και αν και συνήθως δεν αναφέρονται ονομαστικά αποτελούν πάντα την καρδιά και τη ψυχή του.

Ευγνώμονες και ανανεωμένοι λοιπόν σας αποχαιρετάμε και σας δίνουμε ραντεβού για του χρόνου.

ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Καβάλας

Πηγή: KavalaWebNews

Continue Reading
Advertisement

Προτεινόμενα