Connect with us

Πολιτισμός

«Το θείο τραγί» του Γιάννη Σκαρίμπα από την ομάδα «Γκραν Γκινιόλ» στη «Μικρή Σκηνή» Θεσσαλονίκης

«Το-θείο-τραγί»-του-Γιάννη-Σκαρίμπα-από-την-ομάδα-«Γκραν-Γκινιόλ»-στη-«Μικρή-Σκηνή»-Θεσσαλονίκης

Πρόλογος

«Ξέρετε πώς περπατάνε στη γη; να, πηγαίνουν· τίποτ’ άλλο· πηγαίνουν σε προϋπαντάνε τα όρια σε ακολουθάν πίσω οι δρόμοι -οι πολιτείες- σού τραγουδάνε βαθιά. Έχει ένα χτύπο το χάος· έχει ένα σφυγμό το κενό· και μόνο οι ώρες σωπαίνουν· και μόνο οι καιροί δε μιλούν. Η αιωνιότη σε κοιτάζει και σκέφτεται· τα πλάτη, οι απόστασες, είναι αφιερωμένα στο βάδι σου· αναθυμιάζει μ’ ευλάβεια κατ’ απ’ το βήμα σου η γη. Έτσι πάνε· όλο ίσα και ντρίτα· άκρη-άκρη στις σιδεροτροχιές, στα ποτάμια, άκρη-άκρη στους ωραίος γιαλούς· πάντα δημοσιά κι όλο κάμπο· δεν ανεβοκατεβαίνουν τα βήματα, δεν παν οι στράτες λοξά· για σένα δεξά ή ζερβά να διαβαίνουν τα όρη, να εξελίσσονται οι θάλασσες· η καμπύλη, η ευθεία, αλλά τί καμπύλη; Όση η γη. Και τι ευθεία; Όσο ατέρμονη είναι η πλήξη των όρνιων και το τέρμα των τραίνων που κουβαλάν το χιονιά… κι ο κόσμος αργά· η αιωνιότη πιστώνει».

Γραμμένο το 1931 και δημοσιευμένο στις αρχές του 1933 το “Θείο Τραγί” αποτελεί το σημείο εκκίνησης της νεωτερικής γραφής του Γιάννη Σκαρίμπα, αφού εμπεριέχει, προδρομικά, τα περισσότερα από τα στοιχεία εκείνα που θα εξελιχθούν και θα αποτελέσουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της γραφής του συγγραφέα.

Σήμερα, 91 χρόνια μετά τη γέννησή του, το “Θείο Τραγί” εξακολουθεί να αποτελεί ένα νεωτερικό μυθιστόρημα, λόγω της αφηγηματικής του τεχνικής και της αναρχικής του γραφής, αλλά κυρίως, λόγω του ιδιότυπου πρωταγωνιστή, ο οποίος είναι κατά πολύ συγγενικός με τον τύπο του ήρωα που ξεπήδησε στην Αμερική, τριάντα χρόνια αργότερα, από το κίνημα των Beats.

Υπόθεση

«Κύριος; Ας γελάσω… συνάδελφε! Ας ξαναγελάσω αδερφέ μου και όμοιέ μου, αντίγραφο (που να μη μου βασκαθείς) του εαυτού μου.

Από «Κυρίους» είναι γεμάτη η πλάση, ενώ η παλιανθρωπιά είναι κάτι το πολύ ακριβό! εγώ δεν γνώρισ’ ακόμα μήτ’ έναν που να μολογήσει έστω και εμπιστευτικά πως είναι παλιάνθρωπος ή τουλάιστο να το παραδεχτεί τέτοιο πράμα˙ είναι τόσο ακριβό, τόσο σπάνιο τούτο το είδος που αν πεις σ’ έναν όποιονε πως είσαι παλιάνθρωπος, είναι καλός να ζηλέψει˙ πιο καλά τόχει να σε περνάει για τρελλό πάρεξ να το πιστέψει πως τόχεις. Ενώ για «Κύριος» ποιος θάχε αντίρρηση; Ψέμα πως τον παπά δεν τον κάνουν τα ράσα».

Ο ήρωας που ονομάζεται Γιάννης, συνονόματος του συγγραφέα, επέλεξε συνειδητά τον ρόλο του περιπλανώμενου αλήτη, παρά την παιδεία που φαίνεται ότι διαθέτει.

Μετά από πολλές περιπλανήσεις επιστρέφει στα πάτρια εδάφη, συναντά την αδερφή του και, κατόπιν, μένει για κάμποσο καιρό στο αρχοντικό, όπου ζει ένας παλιός ανεκπλήρωτος έρωτας.

Η διεισδυτική ματιά του αφηγητή Γιάννη εμπλέκεται στην καθημερινότητα, χαρίζοντάς μας στιγμές επίγνωσης του ανθρώπινου γίγνεσθαι. Αποφασίζει να αναχωρήσει αφήνοντας πίσω του μια καινούργια ζωή και βαδίζει προς τον δρόμο της επιθυμίας και της επιλογής του.

Ο συγγραφέας

Ιδιότυπος ποιητής, πεζογράφος και θεατρικός συγγραφέας, που χρονικά μόνο τοποθετείται στη γενιά του τριάντα. Ο Γιάννης Σκαρίμπας αποτελεί μια μοναχική περίπτωση στα ελληνικά γράμματα, ένας «διάττων αστέρας», όπως χαρακτηρίστηκε, που αγνοήθηκε για πολλά χρόνια από τη φιλολογική επιστήμη στην χώρα μας (ο Κ. Δημαράς ούτε καν τον αναφέρει στην «Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας»).

Υπήρξε ένας από τους εισηγητές του παράδοξου στο χώρο της νεοελληνικής λογοτεχνίας αλλά και του θεάτρου. Πολλοί μάλιστα μελετητές τον θεωρούν ως τον πρώτο έλληνα θεατρικό συγγραφέα του παραλόγου. Η πεζογραφική παραγωγή του χαρακτηρίζεται από την αναγωγή της γλώσσας σε κυρίαρχο στοιχείο της, μέσω της συστηματικής εξάρθρωσής της (τεχνική που παραπέμπει στο σουρεαλισμό) και την τοποθέτηση της πλοκής στο επίπεδο του προσχήματος. Παράλληλα και συμπληρωματικά στην πρωτοποριακή γραφή του κινείται και το ποιητικό του έργο.

Ο Γιάννης Σκαρίμπας γεννήθηκε στο Αίγιο της Αχαΐας (αναφέρεται ως τόπος γέννησής του και η Αγία Ευθυμία Φωκίδας) στις 28 Σεπτεμβρίου 1893.

Τον Ιανουάριο του 1914 στρατεύτηκε και με την είσοδο της Ελλάδας στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο, βρέθηκε να πολεμάει στο μακεδονικό μέτωπο, όπου τραυματίστηκε και παρασημοφορήθηκε για τον ηρωϊσμό του. Απολύθηκε προσωρινά, ανακλήθηκε στο στράτευμα και αποστρατεύτηκε οριστικά τον Απρίλιο του 1919.

Την ίδια χρονιά προσλήφθηκε στο τελωνείο της Χαλκίδας, γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και παντρεύτηκε την Ελένη Κεφαλινίτη, με την οποία απέκτησε πέντε παιδιά.

Μελέτησε νεοελληνική ποίηση και δημοτικό τραγούδι, καθώς επίσης έργα των Έντγκαρ Άλαν Πόε, Κνουτ Χάμσουν, Μιγκέλ ντε Θερβάντες, Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, Ερρίκου Ίψεν και Όσκαρ Ουάιλντ, που επηρέασαν το έργο του.

Η πρώτη επίσημη εμφάνισή του στη λογοτεχνία σημειώθηκε το 1929 με τη δημοσίευση του διηγήματός του «Στις πετροκολόνες στο λιμάνι» και τη βράβευσή του στον πανελλήνιο διαγωνισμό διηγήματος του περιοδικού «Ελληνικά Γράμματα», για το έργο του «Καπετάν Σουρμελής ο Στουραΐτης», που έγινε δεκτό με ενθουσιασμό από την κριτική επιτροπή, την οποία αποτελούσαν ο Κωστής Μπαστιάς, ο Φώτης Κόντογλου, ο Κώστας Καρθαίος και ο Λέων Κουκούλας.

Κατά τη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου δημοσίευσε άρθρα στην εφημερίδα της Χαλκίδας «Εύριπος» και στράφηκε με ενδιαφέρον προς το ελληνικό θέατρο σκιών. Στρατεύτηκε στο ΕΑΜ και το 1945 κυκλοφόρησε τη βραχύβια εφημερίδα «Λευτεριά».

Η συγγραφική και εκδοτική του δραστηριότητα συνεχίστηκε ως τα τελευταία χρόνια της ζωής του με ποιήματα, μυθιστορήματα, διηγήματα, θεατρικά έργα, δοκίμια και ιστορικές μελέτες από τις οποίες ξεχωρίζει το τρίτομο «Το ’21 και αλήθεια» (1971-1975). Τιμήθηκε από την Εταιρεία Ευβοϊκών Σπουδών (1964) και το Δήμο Χαλκιδέων (1978), καθώς και με το Α Κρατικό Βραβείο Διηγήματος για την αντιπολεμική νουβέλα «Φυγή προς τα Εμπρός», που εξέδωσε το 1975 και βασίζεται στα βιώματά του από τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο Γιάννης Σκαρίμπας πέθανε στην Χαλκίδα στις 21 Ιανουαρίου 1984 και κηδεύτηκε με δημόσια δαπάνη.

Ο «μπαρμπα-Γιάννης» πολιτογραφήθηκε μέσα μας σαν μια συνείδηση, τόσο εθνική όσο και λαϊκή. Ήταν ένας απέραντος ποταμός σοφίας -λαϊκής σοφίας-, γνώσης, σπουδής, πάθους για τη γυμνή αλήθεια και αγωνιστικότητα. Είτε θυμόσοφος, είτε οργισμένος, είτε είρωνας σαρκαστής ο Γιάννης Σκαρίμπας ήταν η φωνή του καθένα μας.

Ανάγνωση

Πρόκειται για έναν αντιήρωα που γυρνάει από τόπο σε τόπο, αρνείται την κοινωνία και τις συμβατικότητές της, θέλοντας να πείσει τον αναγνώστη για τη γκρίζα ψυχή του. Ο πραγματικός του στόχος,όμως, είναι να διασαλεύσει τις καθιερωμένες αξίες και την κατασκευή τους.

Αυτόκλητος δικαστής και τιμωρός,δολιοφθορέας των κοινωνικών συμβάσεων,περιπλανώμενος τιμητής της αλήθειας, που γυρεύει να λιανίσει την πουλημένη ψυχή όποιου συναντάει στο διάβα του, γίνεται στο περιλάλητο για την γλωσσική του διατύπωση έργο του Σκαρίμπα «Το Θείο Τραγί», ο τρομερός ήρωάς του, ο Γιάννης.

Με τις «παλαβές» πράξεις του (στα μάτια των διαβιούντων εντός των κανόνων) είτε είναι αφεντικά είτε υποτακτικοί ,δε χάνει ευκαιρία να ορμάει με λύσσα πάνω στην τακτοποιημένη- σύμφωνα με την τάξη που ανήκουν – ζωούλα τους και να τους ρημάζει την υπαρκτή ή ψευδεπίγραφη βολή τους.

Ξέρει καλά τα «χούγια» τους, γιατί ήταν ένας από αυτούς και τώρα τα πολεμάει με τον παράδοξο τρόπο του,σίγουρος ότι εκείνος έχει απαλλαγεί από τη μισαλλοδοξία.

Συντρίβει τη ματαιοδοξία την τρυπωμένη στα πλούσια ή στα φτωχικά σπίτια τους, χωρίς διάκριση. Δεν μπαίνει καν στον κόπο να ασχοληθεί με τα βάσανα ή τις χαρές τους,δεν τον αγγίζουν.

Άπλυτος,αγνώριστος,καταπονημένος από το ατελείωτο περπάτημα και τον, όπου γης και πατρίς, βίο του,αλλαγμένος σε εμφάνιση και μυαλά, ξεμυτίζει από το προσωπικό του κενό ανακατεύοντας τους πάντες, χωρίς να γίνεται αντιληπτός. Έχει διαλέξει να είναι ο, σύμφωνα με τα δικά τους και κάποτε και δικά του μέτρα και σταθμά,τελευταίος των τελευταίων και κάτι ακόμα:διασκεδάζει τσιγκλώντας συνεχώς την υποκρισία τους με το να είναι ο γραφικός τρελός,ο τιποτένιος,αυτός που οι κάθε τάξης και σειράς γνωστικοί τον αποφεύγουν ή τον φοβούνται.

Δεν έχει σ’ αυτόν πέραση η όποια ηθική και καλοσύνη. Ό,τι γι΄ αυτούς είναι καλό κι ενάρετο και κάποτε ήταν και για εκείνον, τώρα έχει αποκαλυφθεί ότι δεν ισχύει.

Η παράσταση

Η ομάδα «Γκραν Γκινιόλ» στήνει μια παράσταση – σπουδή στο έργο του Γιάννη Σκαρίμπα. Στο ιδιαίτερο, αντισυμβατικό και παράλογο ύφος της γραφής του, στο «α- λα – Σκαρίμπα» κατά τον Φώτη Κόντογλου ύφος που σφράγισε τα ελληνικά γράμματα και αποτέλεσε υλικό για διαλέξεις, συζητήσεις, αντεγκλήσεις, διαλόγους, διασκευές και παρουσιάσεις σε εκδηλώσεις Τέχνης και Λόγου, η ομάδα περιπλανιέται, απλώνει, συμμαζεύει και τέρπει θεατές και μέλη της.

Ο Χρήστος Παπαδημητρίου μελέτησε σε βάθος το έργο, μπόλιασε στην αφήγηση τις αγάπες του συγγραφέα, όπως θέατρο Σκιών, θέατρο Παραλόγου, ζωντανές ζωγραφιές και μας δίνει εικόνες ομιλούσες, δράση και αντίδραση από έναν αντιήρωα «Γιάννη», κωμικό και δραματικό συνάμα. Στον παλμό του σύγχρονου θεάτρου, εξαλείφοντας τις αποστάσεις ανάμεσα στο παλιό και το νέο, δημιουργεί μια έξυπνη και πολύ ενδιαφέρουσα παράσταση, έμπλεη ευρημάτων.

Ο «μπαρμπα- Γιάννης» «φωνάζει» στο έργο του ότι το παράλογο δεν είναι το «παρά λόγον», δεν αρνείται τη ζωή, μα την επιφάνειά της, το ακίνητο, το στάσιμο. Ο Χρήστος Παπαδημητρίου, με τη σειρά του, μας δείχνει ότι το παράλογο έχει σχέση με την ουσία, τον πλούτο της ζωής, που είναι η κίνηση και το συνεχώς μετακινούμενο βάθος. Άλλωστε ο βίος δίχως το παράδοξο, θα ήταν κάτι εύκολα και βαρετά κατανοητό και δε θα είχε την έλξη του αγνώστου, επειδή ο νόμος της επιβίωσης είναι η ανατροπή του παλαιού από το νέο, το επαναστατικό, αυτό που φέρνει ρήγματα στην καθεστηκυία τάξη πραγμάτων.

Ο «αλητεύων Γιάννης» του Σκαρίμπα στο έργο αισθάνεται αρχικά κυρίαρχος, ποδηγέτης, ύστερα αδικημένος, ευερέθιστος, μα και ευτυχής ,δικαιωμένος, ελεύθερος, επειδή μια δειλή στον έρωτα και στην αγάπη γυναίκα(ανθρωπάκι κι αυτή του συρμού,όπως δεκάδεςάλλες),τον παράτησε για τα πλούτη. Αυτός ήταν κι ο περιβόητος ομφάλιος λώρος που κόπηκε μαχαίρι.

Αν δεν ήταν η ερωτική προδοσία της λιγωμένης για λεφτά γυναίκας στη μέση -και αυτό πάλι εκείνος το αφηγείται- μήπως δε θα γίνονταν οι δυο μαζί ό,τι αυτός μίσησε κι άρχισε να το κοροϊδεύει; Ένα κοινό, κοινότατο ζευγάρι ανθρωπάριων, σαν τα πολλά που είναι ο κόσμος γεμάτος, και που, αν δεν μεσολαβούσε η προσωπική του απώλεια, ποτέ δε θα τα έπαιρνε εμπαικτικά και ανελέητα στο κυνήγι;

Στη «Μικρή Σκηνή» η παράσταση κυλάει με καταιγιστικούς ρυθμούς, σ’ ένα αναδομούμενο διαρκώς σκηνικό, που υπογράφει η Μαρία Καβαλιώτη. Κύβοι και φωτόβεργες μετακινούνται, δομούν τόπους, χώρους, αποδομούνται για να σχηματίσουν στη συνέχεια δρόμους, κρεβάτι, βωμό, όπου λικνίζεται η Ιωάννα Λαμνή, σαν ένα υπέροχο ζωντανό άγαλμα, σαν μια αρχετυπική Μινωική φιγούρα, σαν μια θεά Αφροδίτη που σαγηνεύει τον ήρωα.

Ο Στάθης Μαυρόπουλος αφηγείται την ιστορία και ερμηνεύει τον κεντρικό ήρωα , όταν η αφήγηση δραματοποιείται, συμπράττοντας επί σκηνής με τα μέλη ενός Χορού αρχετυπικού, που ταυτόχρονα είναι αφηγητές, χαρακτήρες, ιντερμέδια, τρεις σημαντικές συνιστώσες δρώντες στο παρόν. Ο Διονύση Καραθανάσης, η Ιωάννα Λαμνή και η Ιωάννα Σιδηροπούλου, εξαιρετικοί σε ένα πρωτότυπο θεατρικό γεγονός που πλαισιώνεται από φωτισμούς και ηχητικά τοπία, τα οποία ζωντανεύουν μπροστά στο κοινό, ενώ για τη δημιουργία τους είναι υπεύθυνος ο Σάββας Τραπεζάνογλου.

Ο Στάθης Μαυρόπουλος, με κοστούμι που παραπέμπει ευθέως σε τραγί, λασπωμένος από κορυφής έως ονύχων, ως περιοδεύων αλήτης στον χρόνο και στη βρωμιά, είναι ο τολμηρός «Γιάννης», άλλοτε είρων, προσβλητικός, άλλοτε λαίμαργος, έμφορτος γενετήσιων ορμών, λειτουργεί ερεθιστικά για το κοινό που προσηλωμένα τον συνοδεύει στο περίεργο ταξίδι του. Κερδίζει για μια ακόμη φορά τις εντυπώσεις.

Στο σύνολό της η παράσταση είναι μια ευφυής μεταφορά στο σανίδι του γραφικού τρελού ήρωα του Γιάννη Σκαρίμπα.

Επίλογος

Πέρα,όμως, από την σαφή και αδιαπραγμάτευτη διάκριση της πολυεπίπεδης ιδιαιτερότητας του κειμένου φιλολογικώς, το «Θείο Τραγί» απογοητεύει, ίσως, μερίδα κοινού, επειδή προτάσσει επίμονα το ατομικό και μόνον αυτό,το επαινεί σαν φιλοσοφία,το εκθειάζει ως φυγή.

Ο (αντι)ήρωας του Σκαρίμπα δείχνει δειλός και θλιβερός ατομιστής, ένα ύπουλο αρσενικό, που δεν ασπάζονται όλοι τις τελικές θριαμβικές πράξεις του, πιθανώς να τον κρίνουν αυστηρά. Ούτε αυθεντικό, ούτε ωραίο και μεγαλόψυχο λούμπεν,ούτε ασυμβίβαστο, ούτε γενναίο,ούτε ανατρεπτικό.

Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία αντίρρηση ότι αυτό το «Θείο Τραγί» είναι μια ιδιαίτερη παράσταση φτιαγμένη να «περπατά» αλήτικα, όπως ο ήρωάς της, που «μετατοπεί» τα πράγματα προς μια αναρχική ανάγνωση-θέαση του κόσμου.

«Να γεννιέται – μούλος – ο χρόνος… να δημιουργούνται οι ορίζοντες…».

 Συντελεστές:

Κείμενο: Γιάννης Σκαρίμπας

Δραματουργική επεξεργασία – Σκηνοθεσία: Χρήστος Παπαδημητρίου

Σκηνικά – Κοστούμια: Μαρία Καβαλιώτη

Φωτισμοί: Διονύσης Καραθανάσης

Ηχοπεριβάλλοντα: Σάββας Τραπεζάνογλου

Κατασκευές: Γιώργος Μαυρόπουλος

Teaser: Πάνος Βλασσάς

Αφίσα: Βίκτωρ Γκουντάρας – StudioHervik

Επικοινωνία: Λία Κεσοπούλου

Παραγωγή: Γκραν Γκινιόλ

Επί σκηνής: Διονύσης Καραθανάσης, Ιωάννα Λαμνή, Στάθης Μαυρόπουλος, Ιωάννα Σιδηροπούλου, Σάββας Τραπεζάνογλου.

ΠΑΥΛΟΣ ΛΕΜΟΝΤΖΗΣ

Πηγή: KavalaWebNews

Continue Reading
Advertisement
Click to comment

You must be logged in to post a comment Login

Leave a Reply

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.

Πολιτισμός

«Big in Japan» στο «Μικρό» της Μονής Λαζαριστών από το Κ.Θ.Β.Ε.

«big-in-japan»-στο-«Μικρό»-της-Μονής-Λαζαριστών-από-το-ΚΘΒΕ.

ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΥΛΟ ΛΕΜΟΝΤΖΗ

Στη χώρα μας γνωρίσαμε το κλασικό Ιαπωνικό θέατρο σε αθηναϊκή παράσταση στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού στο μακρινό 1965. Τότε, πολλοί από τους θεατές δεν ήταν σε θέση να αντιληφθούν την αφαιρετική του οπτική και την ιαπωνική κοσμοθεωρία που έφερε από τη χώρα του ανατέλλοντος ήλιου. Έκτοτε, έχουν παρουσιαστεί διάφορα έργα.

Το Κ.Θ.Β.Ε. στη νέα σαιζόν ξαναφέρνει στο κοινό της Θεσσαλονίκης το Ιαπωνικό θέατρο, μέσω κειμένων και θεατρικών στοιχείων που ήταν προσφιλή στη χώρα του, από τον 19ο αιώνα, όπως οι περίφημες μάσκες του «Θεάτρου Νο».

Οι ιστορίες που ξεδιπλώνονται μπροστά στα μάτια μας είναι πέντε και η καθεμία καταπιάνεται με ένα ακραίο φαινόμενο. Η συγγραφέας Κατερίνα Λούβαρη Φασόη γράφει στο πρόγραμμα: «άνθρωποι που εξαφανίζονται, άνθρωποι που πεθαίνουν πάνω στη δουλειά, άνθρωποι έγκλειστοι στα σπίτια τους για χρόνια, ηλικιωμένοι και ηλικιωμένες που προσπαθούν να ζήσουν αξιοπρεπώς τα τελευταία χρόνια της ζωής τους και επιλέγουν να φυλακιστούν, διαπράττοντας μικροαδικήματα, άνθρωποι που βρίσκουν γαλήνη αυτοκτονώντας στο περίφημο «δάσος των αυτοκτονιών». Η σύνδεση μεταξύ τους γίνεται από τον κομπέρ, ο οποίος μάς ζητά να απολαύσουμε αυτές τις «παράξενες και εξωτικές ιστορίες», που δεν έχουν καμία όμως σχέση με τη δική μας πραγματικότητα. ΄Η μήπως όχι;

Υπόθεση

Ο όρος «Ομπάσουτε» αναφέρεται στο έθιμο που υπήρχε στην Ιαπωνία στο μακρινό παρελθόν, σύμφωνα με το οποίο ένας ασθενικός, εξασθενημένος ή ηλικιωμένος μεταφερόταν σε ένα βουνό, ή κάποια άλλη απομακρυσμένη και έρημη περιοχή και αφηνόταν εκεί να πεθάνει, από αφυδάτωση και πείνα, ενέργεια η οποία παρέπεμπε αναπόφευκτα σε μια μορφή ευθανασίας. Η πρακτική αυτή ήταν πιο συχνή σε περιόδους ξηρασίας και λιμού, και μερικές φορές ελάμβανε χώρα μετά από εντολή των φεουδαρχών αξιωματούχων. Ορισμένες παραδοσιακές ιαπωνικές εγκυκλοπαίδειες ισχυρίζονται ότι αποτελούσε θέμα κάποιου μύθου, αλλά μάλλον δεν φαίνεται πως αποτελούσε κοινή πρακτική. Σύμφωνα με την παράδοση, το δάσος Aokigahara στη βάση του όρους Φούτζι, ήταν κάποτε μια συνηθισμένη τέτοια περιοχή. Το Ubasute, όμως, ανεξάρτητα από την ιστορία του, άφησε το σημάδι του στην ιαπωνική λαογραφία, όπου αποτελεί τη βάση πολλών μύθων και ποιημάτων.

Έμπνευση για την Κατερίνα Λούβαρη- Φασόη για το έργο “Big in Japan”, στάθηκε η χώρα του ανατέλλοντος ήλιου, όπου τα ακραία κοινωνικά φαινόμενα που συναντώνται στην σύγχρονη Ιαπωνία, μιλάνε για το χάος και την απελπισία, στην οποία είναι βουτηγμένος ο άνθρωπος σήμερα. Μέσα σε έναν κόσμο που τρέχει με ταχύτητες ιλίγγου, που τα όνειρα χάνονται στο όνομα του κέρδους, που λατρεύονται σαν θεοί οι έννοιες της ανάπτυξης, της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας, ο άνθρωπος αναρωτιέται: «αξίζει να ζω έτσι όπως ζω, κι αν όχι, η λύση είναι η παραίτηση ή η μάχη για να αλλάξω τη ζωή μου;».

Η παράσταση

Ο μέσος Ιάπωνας είναι όντως διαφορετικός από τον μέσο Έλληνα: ζει περισσότερο, τρέφεται πιο υγιεινά, είναι πιο ευγενικός, πιο πειθαρχημένος και πιο εργατικός. Ένας λευκός Δυτικός μπορεί πράγματι να απολαύσει στην Ιαπωνία τον επίγειο παράδεισο: βρίσκεται διαρκώς στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και έχει τη δυνατότητα να γευτεί όλες τις υπέροχες και ελκυστικές πτυχές της χώρας, χωρίς ποτέ να έρθει σε επαφή με καμία από τις αρνητικές της εκφάνσεις. Και εδώ ακριβώς ελλοχεύει ο κίνδυνος της παραπλάνησης: το γεγονός ότι ο Δυτικός τουρίστας ελάχιστα αντιλαμβάνεται κάποια πράγματα, δε σημαίνει ότι αυτά δεν υπάρχουν.

Στη σπονδυλωτή παράσταση του Κ.Θ.Β.Ε. ο Παντελής Δεντάκης σκηνοθετεί πέντε ιστορίες, έτσι όπως τις έγραψε η Κατερίνα Λούβαρη, δίνει φως στο σκοτεινό κομμάτι της σύγχρονης Ιαπωνίας και απομυθοποιεί τις εικόνες με τους ατρόμητους σαμουράι και τις αισθησιακές γκέισες, τις εικόνες με τους πανέμορφους παραδοσιακούς ναούς στο Κιότο και κείνες με το διαστημικό, υπερ-αστικό τοπίο του Τόκυο. Μας δίνει τις πέντε θεματικές ιστορίες, υιοθετώντας το φορμαλιστικό θέατρο στη συνθήκη των δράσεων:

«Θάνατος από υπερβολική εργασία». Η Ιαπωνία έχει υιοθετήσει μια κουλτούρα υπερβολικής εργασίας, με τους εργαζόμενους να αναφέρουν ώρες τιμωρίας και υψηλή πίεση από τους προϊστάμενους τους, σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας, Εργασίας και Πρόνοιας.

Αυτές οι συνθήκες στην εργασία έχουν προκαλέσει ένα φαινόμενο που ονομάζεται «karoshi» ή «θάνατος από υπερβολική εργασία» – το οποίο οδήγησε σε νομοθεσία που αποσκοπεί στην πρόληψη του θανάτου και των τραυματισμών από υπερβολικές ώρες εργασίας.

«Ψευδαίσθηση ισότητας». Θεωρητικά, η ισότητα των φύλων είναι αναγνωρισμένη και εγγυημένη από το ιαπωνικό Σύνταγμα. Στην πράξη η Ιαπωνία παραμένει μία πατριαρχική κοινωνία και, παρότι τα πράγματα έχουν αλλάξει συγκριτικά με παλαιότερες εποχές, οι κοινωνικοί ρόλοι του άνδρα και της γυναίκας παραμένουν διακριτοί για μεγάλο αριθμό Ιαπώνων. Το να ασχολείται μία γυναίκα αποκλειστικά με τα οικοκυρικά αποτελεί καθόλα σεβαστή και ουσιαστική απασχόληση στην Ιαπωνία, καθώς και επιδίωξη εκατομμυρίων νεαρών κοριτσιών. Τα πράγματα αρχίζουν να «στραβώνουν» όταν οι γυναίκες επιχειρούν να αφήσουν πίσω τον παραδοσιακό τους ρόλο και να επιδιώξουν μία επαγγελματική καριέρα. Τα εμπόδια που τίθενται στο δρόμο τους είναι πολλά και μεγάλα. 

«Κορίτσια για πούλημα και ηλικιωμένοι για πέταμα». Μία από τις πιο αποκρουστικές πλευρές μιας κατά τα άλλα υπέροχης χώρας, είναι για εμάς η «αντικειμενοποίηση» εκατοντάδων κοριτσιών εφηβικής και μετεφηβικής ηλικίας, που προσφέρονται θυσία στο βωμό της βιομηχανίας του θεάματος, μόνο και μόνο για να ξεχαστούν όταν βγει η «επόμενη φουρνιά» και να καταλήξουν νεαρές γυναίκες με αβέβαιο μέλλον.

 Ένα ακραίο και απάνθρωπο φαινόμενο είναι επίσης, η περιθωριοποίηση των ανίκανων για εργασία ηλικιωμένων σε βαθμό απομόνωσης, φυλάκισης έως θανάτου. Τραγικό για μια χώρα με τόσα βήματα μπροστά στην τεχνολογία και στον άνετο τρόπο ζωής.

Η παράσταση, πιστή στην avant-garde φόρμα ιαπωνικού θεάτρου, μας δίνει σκηνές ρεαλιστικές, ρομαντικές, μουσικοχορευτικές, όπου, βεβαίως, η μάσκα και το κυκλόραμα στο βάθος είναι πρωταγωνιστές. Οι ερμηνείες όλων των ηθοποιών του ΚΘΒΕ, εξαιρετικές, ακολουθούν πειθαρχημένα τις σκηνοθετικές οδηγίες και εκθέτουν συμπεριφορές εγγεγραμμένες σε ιδιαίτερες χειρονομίες της χώρας αναφοράς, την Ιαπωνία.

Πολύ καλός ο Βασίλης Σπυρόπουλος στο πρώτο θέμα «άνθρωποι που εξατμίζονται», απολαυστικός ο κομπέρ του Γιάννη Τομάζου, ως συνδετικός κρίκος των ιστοριών, αλλά και οι υπόλοιποι ηθοποιοί υπηρετούν τους ρόλους τους αξιοπρόσεκτα.

 Παράδειγμα, οι Ιωάννα Παγιατάκη και Εμμανουέλλα Καμπίτση στο θέμα: «πεθαίνοντας στη δουλειά» κερδίζουν τις εντυπώσεις, ως σπαρακτική μάνα η πρώτη που χάνει τον γιο της σε ώρα εργασίας, ρομποτάκι η δεύτερη, που σπάει τους κανόνες και κάνει την επανάστασή της.

Ακόμα, ο Ιορδάνης Αϊβαζόγλου, η Αίγλη Κατσίκη και η Ιωάννα Δεμερτζίδου είναι αρκούντως ικανοποιητικοί ως Μοναχός, Φίλιπ και Σεσίλ, αντίστοιχα.

Επιστρέψτε μου, ωστόσο, να επαινέσω ιδιαίτερα τους Χρίστο Στυλιανού και Κωνσταντίνο Χατζησάββα, για την υποκριτική τους πιστότητα ως υπέργηροι, πάμφτωχοι Ιάπωνες στο τελευταίο θέμα της παράστασης. Ένα έξοχο δίδυμο, θαρρείς βγαλμένο από το «Μάπετ σόου», που προτιμούν τη σιγουριά των συσσιτίων της φυλακής από την καθημερινή τους μίζερη ζωή.

Η σκηνοθεσία ιχνηλατεί τη σκοτεινή πλευρά της γιαπωνέζικης καθημερινής ζωής, αναζητώντας τα αίτια της ακραίας συμπεριφοράς στη χώρα των χρυσανθέμων και συμπυκνώνει, σε μια συνθήκη ξένη προς σε μας, αλλά ανοικτή σε αναγνώσεις, κοινωνικοπολιτικές-οικονομικές καταστάσεις που, ας δεχτούμε ότι γευτήκαμε εκ του σύνεγγυς, εφόσον ο άνθρωπος όπου γης, έχει τις ίδιες αδυναμίες, τις αυτές ψυχικές, συναισθηματικές ή συμφερολοντογικές εκδηλώσεις, όπως: εκμετάλλευση εργατών, κοινωνικές ιδιόμορφες συναναστροφές, πηγαίο έρωτα, μοναξιά, γηρατειά και εγκατάλειψη, στιγμές ευτυχίας, ποικιλία αισθημάτων, χρήμα- δύναμη ή κατάρα, γραφειοκρατία, δεδομένα αλγόριθμων, ψυχαγωγία σε βαθμίδες, φύση, δομημένο περιβάλλον, εικονική πραγματικότητα.

Αυτά τα σπαράγματα χειρονομιών, κίνησης, τραγουδιών, ζωντανεύουν μια θεατρική ατμόσφαιρα ρεαλιστικών και ονειρικών υπομνήσεων και υπονοήσεων αρχαίου και σύγχρονου τρόπου. Ο Σταύρος Γασπαράτος με τη μουσική και η Κική Γραμματικοπούλου με τις μάσκες, τα σκηνικά και τα κοστούμια, συμβάλλουν σε υπερθετικό βαθμό στην εδραίωση αυτής της ατμόσφαιρας.

Οι ήρωες των πέντε θεματικών κινούνται σε ένα ενδιαφέρον μεταιχμιακό πεδίο ερμηνευτικό, όπως εύστοχα υπογραμμίστηκε και σκηνοθετικά: εγγύτητα και απόσταση, βραδύτητα και ταχύτητα, εσωστρέφεια συστολής, διστακτικότητα αλλά και έκρηξη πιεσμένων θυμικών αντιδράσεων, καθημερινότητα, ιερή υπέρβαση.

Επίλογος

Πρόκειται για ένα γλυκόπικρο δράμα πολλαπλής απελευθέρωσης (συναισθηματικής, σεξουαλικής, γυναικείας υποβάθμισης, ηλικιακής περιθωριοποίησης) με δεξιοτεχνική σεναριακή ισορροπία, αφηγηματική ευαισθησία και πλήθος σκηνοθετικών ευρημάτων.

Συντελεστές

Κείμενα: Κατερίνα Λούβαρη Φασόη
Σκηνοθεσία: Παντελής Δεντάκης
Σκηνικά – κοστούμια: Κική Γραμματικοπούλου
Σκηνικά: Δανάη Πανά
Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος
Κίνηση: Λένα Μοσχά
Φωτισμοί – Βίντεο: Αποστόλης Κουτσιανικούλης
Σχεδιασμός – Κατασκευή μασκών: Μάρθα Φωκά
Βοηθός σκηνοθέτη: Κατερίνα Λούβαρη Φασόη
Οργάνωση παραγωγής: Μαρίνα Χατζηιωάννου
Θεατρικό μακιγιάζ: Μαντώ Καμάρα
Φωτογραφίες: MikeRafail (ThatLongBlackCloud)

Διανομή: Ιορδάνης Αϊβάζογλου (Μοναχός), Ιωάννα Δεμερτζίδου (Σεσίλ), Εμμανουέλα Καμπίτση (Έμμα, Νέα στο σούπερ μάρκετ), Αίγλη Κατσίκη (Φίλιπ, Γυναίκα), Ιωάννα Παγιατάκη (Μάγια, Μανού), Βασίλης Σπυρόπουλος (Νάγκο), Χρίστος Στυλιανού (Ο γέρος), Γιάννης Τομάζος (Υπάλληλος, Νέος στο σούπερ μάρκετ, Κομπέρ), Κωνσταντίνος Χατζησάββας (Ρον, Ο λίγο πιο μεγάλος γέρος)

Έκτακτες αντικαταστάσεις: Ελένη Γιαννούση, Μαρία Καραμήτρη, Χρήστος Παπαδημητρίου

ΠΑΥΛΟΣ ΛΕΜΟΝΤΖΗΣ

Πηγή: KavalaWebNews

Continue Reading

Πολιτισμός

Νέα εκπαιδευτικά προγράμματα από το Δημοτικό Ωδείο Καβάλας

Νέα-εκπαιδευτικά-προγράμματα-από-το-Δημοτικό-Ωδείο-Καβάλας

Την Δευτέρα 18 Σεπτεμβρίου 2023 και ώρα 19:00 στο κτίριο του Δημοτικού Ωδείου Καβάλας πραγματοποιήθηκε συνέντευξη τύπου από τον Διευθυντή του Δημοτικού Ωδείου Καβάλας κ. Φώτη Κουτσοθόδωρο.

Ο Διευθυντής του ΔΩΚ παρουσίασε τα νέα εκπαιδευτικά προγράμματα ενόψει της έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς και μεταξύ άλλων ανέφερε τα εξής: «Όπως θα έχετε παρατηρήσει το Δημοτικό Ωδείο Καβάλας συμμετέχει ενεργά στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης είτε άμεσα οργανώνοντας το ίδιο συναυλίες και σεμινάρια είτε συνεισφέροντας και στηρίζοντας πολιτιστικές εκδηλώσεις διαφόρων συλλογών και φορέων της Καβάλας. Σε αυτή τη λογική θα κινηθούμε και φέτος με καλή και έγκαιρη οργάνωση. Το Ωδείο αυτά τα χρόνια, αυτά τα δύσκολα για το πολιτισμό και την εκπαίδευση χρόνια, έχει μια σταθερή πορεία διατηρώντας την δυναμική του, εκσυγχρονίζοντας την λειτουργία του και δημιουργεί ένα νέο μοντέλο διοίκησης και διαχείρισης.

Το 2023-24 το Ωδείο υποδέχεται μια νέα ηλικιακή ομάδα μέσω του νέου τμήματος, της Μουσικοκινητικής Αγωγής. Για πρώτη φορά στα πλαίσια της Ωδειακής εκπαίδευσης εντάσσεται το πρόγραμμα που αφορά και  ηλικίες από 9 μηνών έως 4 ετών. Τα Τμήματα μουσικοκινητικής αγωγής που θα λειτουργήσουν στο ΔΩΚ θα είναι τα εξής: Τμήμα Α: 9 μηνών- 1,5 Χρονών, Τμήμα Β: 1,5-3 χρονών και Τμήμα Γ: 3-4 χρονών. Το μάθημα επιμελείται και διδάσκει η νέα καθηγήτρια του ΔΩΚ κα. Αφροδίτη Μαζαράκη.

Έτσι και φέτος και μετά από μια χρονιά που το Ωδείο διοργάνωσε πάνω από 60 συναυλίες και σεμινάρια καθώς και το εορταστικό του πρόγραμμα με αφορμή τα 85 χρόνια λειτουργίας του συμπεριλαμβάνει στο πρόγραμμά του συναυλίες και σεμινάρια με καταξιωμένους μουσικούς και διδάσκοντες από Ελλάδα και εξωτερικό.

Η αρχή γίνεται με 2 συναυλίες εντός του Οκτωβρίου . Η πρώτη στη 1 Οκτωβρίου στην Μεγάλη Λέσχη θα φιλοξενηθούν η βιολονιστρια Δανάη Παπαματθαίου-Ματσκε και ο καταξιωμένος πιανίστας και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Uwe Matske. Επίσης μέσα στον Οκτώβριο θα πραγματοποιηθεί ένα ρεσιτάλ κιθάρας με τον υποφαινόμενο.

Ο Νοέμβριος είναι μήνας στον οποίο το ΔΩΚ συμμετέχει στη διοργάνωση του Cosmoclassical ενώ τον μήνα Δεκέμβριο θα πραγματοποιηθεί το καθιερωμένο Jazz meeting σε συνεργασία με του Σουηδικό Σπίτι Καβάλας, το Σουηδικό Ινστιτούτο Αθηνών και το Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Το έτος θα κλείσει με τις καθιερωμένες εορταστικές συναυλίες του Ωδείου.

Επίσης, την επόμενη Τρίτη στις 26 Σεπτεμβρίου στις 18:30 θα πραγματοποιηθεί μια εκδήλωση «Open Day» ενημέρωσης, γνωριμίας με τα μουσικά όργανα και ψυχαγωγίας για όλους τους μαθητές του ΔΩΚ». 

Πηγή: KavalaWebNews

Continue Reading

Πολιτισμός

ΔΗΠΕΘΕ: Ευχαριστήριο προς τους συνεργάτες, χορηγούς και εθελοντές του 66ου Φεστιβάλ Φιλίππων

ΔΗΠΕΘΕ:-Ευχαριστήριο-προς-τους-συνεργάτες,-χορηγούς-και-εθελοντές-του-66ου-Φεστιβάλ-Φιλίππων

Με την ολοκλήρωση του 66ου Φεστιβάλ Φιλίππων, αισθανόμαστε την ανάγκη να ευχαριστήσουμε όλους όσοι συνέβαλαν και φέτος στη μεγάλη επιτυχία του.

Ο Πρόεδρος κ. Σωκράτης Μποζούδης, το Διοικητικό Συμβούλιο καθώς και η Καλλιτεχνική Διευθύντρια κ. Εύα Οικονόμου Βαμβακά, ευχαριστούμε θερμά πρώτα από όλα τον κόσμο που τίμησε με την παρουσία του τις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ σε όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού και στη συνέχεια όσους συνέβαλαν έμπρακτα στην υλοποίησή του.

Ευχαριστούμε τον Δήμο Καβάλας που χρηματοδότησε το σύνολο των δράσεων του Φεστιβάλ καθώς και το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού με την υποστήριξη του οποίου πραγματοποιήθηκε το 7ο Διεθνές Εργαστήριο Αρχαίου Δράματος.

Ευχαριστούμε επίσης την Αρχαιολογική Υπηρεσία Καβάλας και τους αρχαιοφύλακες, την Υπηρεσία Καθαριότητας και την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Καβάλας, το ΕΚΑΒ, την Αστυνομική Διεύθυνση και την Τροχαία Καβάλας, τον Αστυνομικό Σταθμό Κρηνίδων, τον Οργανισμό Λιμένος, το ΚΤΕΛ Καβάλας και τον Ερυθρό Σταυρό που σε όλες τις παραστάσεις παρείχε αφιλοκερδώς τις πολύτιμες υπηρεσίες του.

Παράλληλα ευχαριστούμε τους χορηγούς μας: Εnergean Oil & Gas S.A., τη Βιομηχανία Σωλήνων Πολυαιθυλενίου ΒΕΗ, το κατάστημα THE HUB αλλά και τους χορηγούς επικοινωνίας μας ΕΡΤ 3, ΕΡΤ Καβάλα, Cosmote Τv, Εφημερίδα των Συντακτών, Monopoli.gr, Culture now.gr, UZ Utopiazone enjoy your journey, Theatermag.gr για την προσφορά τους.

Ευχαριστούμε ακόμα, όλα τα ΜΜΕ και τον δημοσιογραφικό κόσμο, που συνέβαλαν με το χρόνο και το χώρο που μας διέθεσαν στην επιτυχία της μεγάλης αυτής διοργάνωσης.

Κι επειδή πίσω από κάθε παράσταση κρύβεται η συμβολή πολλών ξεχωριστών ανθρώπων, ευχαριστούμε το διοικητικό (Τόνια Μανάλη, Έφη Πριμικυρλίδου, Βέρα Λαζαρίδου) και το τεχνικό (Γιώργος Μαστοράκης, Γιάννης Σταυρίδης, Κώστας Γαρουφαλλίδης, Γιώργος Τριανταφυλλίδης, Παναγιώτης Λαζαρίδης) προσωπικό του ΔΗΠΕΘΕ που στήριξε με τις ιδέες και την ενέργεια του τις δράσεις μας, την Artware και τον Αλέξανδρο Κόκκα για τη δημιουργία της εκπληκτικής νέας οπτικής ταυτότητας του Φεστιβάλ, την κ. Πάρια Τόμπρου για τη βοήθειά της στην παράσταση ΕΡΗΜΟΙ καθώς και το Αστικό ΚΤΕΛ Καβάλας, το Στράτο Στρουμπούλη και το Γιάννη Στεφάνου χωρίς την πολύτιμη αρωγή των οποίων η ΔΙΑΔΡΟΜΗ 404 δε θα μπορούσε ποτέ να συμβεί.

Και φυσικά, πέρα και πάνω απ΄ όλα ευχαριστούμε τους εθελοντές του 66ου Φεστιβάλ Φιλίππων που για μια ακόμη χρονιά ήταν συγκινητικά κοντά μας.

Τέλος, ευχαριστούμε όλους αυτούς που στήριξαν και αγκάλιασαν αθόρυβα κάθε δράση μας, τους αφανείς ήρωες που υπάρχουν σε κάθε Φεστιβάλ και αν και συνήθως δεν αναφέρονται ονομαστικά αποτελούν πάντα την καρδιά και τη ψυχή του.

Ευγνώμονες και ανανεωμένοι λοιπόν σας αποχαιρετάμε και σας δίνουμε ραντεβού για του χρόνου.

ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Καβάλας

Πηγή: KavalaWebNews

Continue Reading
Advertisement

Προτεινόμενα