“Κάθε ιστορία είναι μια διαδρομή χαραγμένη στο μυαλό και στο σώμα… Με κιμωλία στο πάτωμα”
Κωνσταντίνος Ρήγος
Η συναρπαστική ζωή της Σεβάς Χανούμ, της θρυλικής μορφής του λαϊκού τραγουδιού, ζωντανεύει από 21 Φεβρουαρίου 2024 στο θέατρο ΑΥΛΑΙΑ. Με εργαλείο του τη χειμαρρώδη συνέντευξη που έδωσε η ίδια στον ποιητή Γιώργο Χρονά, ο Κωνσταντίνος Ρήγος επαναπροσέγγισε και επανασύστησε με τον δικό του μοναδικό τρόπο τη θρυλική αυτή τραγουδίστρια.
Μια μοναδική ευκαιρία να απολαύσει κάποιος επί σκηνής την ηθοποιό Κωνσταντίνα Μιχαήλ, σε ρόλο ζωής,να υποδύεται τη Σεβάς Χανούμ.
«Η ιστορία η δική μου, της Σεβάς Χανούμ, Σεβαστής Παπαδοπούλου: Ποντία είμαι. Από τον Εύξεινο Πόντο, από τη Σαμψούντα είμαι. Το γέννημά μου είναι Μακεδόνα. Μακεδόνα είμαι! Γεννήθηκα το 1931, ημέρα Τετάρτη, ανήμερα στα γενέθλια της Παναγίας 8 Σεπτεμβρίου, στις 9 το πρωί».
Το έργο και η παράσταση
Το 1983 μία από τις ωραιότερες λαϊκές φωνές της ελληνικής δισκογραφίας, η Σεβάς Χανούμ, διηγείται την ιστορία της ζωής της σ’ ένα παλιό προσφυγικό σπίτι της Θεσσαλονίκης, στο κασετοφωνάκι του ποιητή και εκδότη Γιώργου Χρονά. Η «αμαζόνα», όπως ήθελε να την αποκαλούν, του ρεμπέτικου τραγουδιού τού μιλά για τον φλογερό της έρωτα με τον Στέλιο Καζαντζίδη, τον παρ’ ολίγον γάμο τους, για τον Πόντο, τη μεταπολεμική Αθήνα, τον Τσιτσάνη, την Μπέλλου, αλλά και για την αρρώστια και το παιχνίδι με τον θάνατο.
Αυτές τις εκτενείς μαρτυρίες ο Γιώργος Χρονάς τις έκανε μονόπρακτο έργο (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Οδός Πανός), το οποίο ακολούθως ο Κωνσταντίνος Ρήγος «μεταμόρφωσε» σε θεατρική παράσταση αφιερωμένη στη μοναδική αυτή ιέρεια του λαϊκού τραγουδιού, τη Σεβάς Χανούμ
Λίγοι γνωρίζουν πως πίσω από το όνομα Σεβάς Χανούμ κρύβεται μία θρυλική μορφή του λαϊκού τραγουδιού. Μία γυναίκα μοναδικά δυναμική, που κατάφερε να επιβιώσει σ’ έναν πολύ δύσκολο και ανδροκρατούμενο χώρο, αυτόν του ρεμπέτικου τραγουδιού. Μία γυναίκα που δε δίστασε να βουτήξει στα πάθη της και να ρουφήξει τη ζωή της μέχρι την τελευταία σταγόνα.
Στην παράσταση που σκηνοθέτησε ο Κωνσταντίνος Ρήγος, πάνω στον μονόλογο που έγραψε ο Γιώργος Χρονάς, με τα υλικά της συνέντευξης, η Κωνσταντίνα Μιχαήλ έγινε η Σεβάς Χανούμ, κατά κόσμον Σεβαστή Παπαδοπούλου, εκείνη την Πρωτομαγιά του 1983, στο σαλονάκι της ανάμεσα σε αναμνήσεις, φωτογραφίες, θυμιατά, ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο που δεν είχε ξεστολίσει. Ντυμένη με μαύρο αυστηρό ταγιέρ, με έναν βήχα να την ταράζει κάθε τόσο, καθώς δεν σταματά να καπνίζει κι ενώ είχε διαγνωσθεί με καρκίνο, εκείνη συνέχιζε ν’ ανάβει τσιγάρα το ένα μετά το άλλο.
Η Κωνσταντίνα Μιχαήλ, ως Σεβάς, γίνεται το καλειδοσκόπιο και η αξονική τομογραφία του μυαλού και της παραδαρμένης ψυχης τής ηρωίδας.
Ερμηνεύει με δύναμη και συναίσθημα την «καταραμένη» τραγουδίστρια που πάλεψε με «θηρία», που διεκδίκησε την καρέκλα της δίπλα στα «ιερά τέρατα» του ρεμπέτικου, που είπε τραγούδια πρώτη, εκείνα που άλλες φωνές τα ηχογράφησαν αργότερα, που έζησε μια ζωή μέσα σε καπηλειά , έζησε ανεκπλήρωτους έρωτες, έζησε μέσα σε καπνούς από τσιγάρα, έχοντας κι ένα αναμμένο, μονίμως, ανάμεσα στα δάχτυλά της.
Η Σεβάς Χανούμ γεννήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου του 1931 στα Κοκκινόγεια Δράμας και πέθανε τον Μάιο του 1990 στον Εύοσμο Θεσσαλονίκης. Έγινε διάσημη τραγουδώντας ανατολίτικα τραγούδια. Σεβάς Χανούμ τη βάφτισε ο Τζίμης ο Χονδρός, ο ιδιοκτήτης της θρυλικής ταβέρνας, γιατί ήθελε ένα όνομα να ταιριάζει με τα ανατολίτικα τραγούδια που τραγουδούσε. Μάλιστα, τη διαφήμιζε στις εφημερίδες της εποχής ως τη «Νέα ανακάλυψη Σεβάς Χανούμ, την ωραία του Πέραν».
Ο θυελλώδης της έρωτας με τον Στέλιο Καζαντζίδη άφησε εποχή. Παρόλο που είχαν αρραβωνιαστεί και τραγούδησαν μαζί σε μαγαζιά, δισκογραφικά δεν συνεργάστηκαν ποτέ.
Ο ίδιος ο Στέλιος Καζαντζίδης στο βιβλίο «Υπάρχω» (εκδόσεις Λιβάνη), αναφέρει: «Αυτή που έπινε πάρα πολύ και που ήθελε οπωσδήποτε να με κάνει χασικλή ήταν η Σεβάς Χανούμ. Αυτής της φουκαριάρας της είχε γίνει πάθος. Δεν μπορούσε να τραγουδήσει αν δεν έπινε. Ενώ είχε ωραία φωνή και ήταν αρτίστα σπουδαία, νόμιζε πως, χωρίς αυτό το πράμα, δεν άξιζε τίποτα. Γι’ αυτό και δεν κράτησε πολύ η συνεργασία μου μαζί της. Είδα ότι θα με κατέστρεφε αν συνεχίζαμε».
Σ’ ένα παλιό σπίτι, προσφυγικό, συνάντησε την Σεβάς Χανούμ ο Γιώργος Χρονάς, την Πρωτομαγιά του 1983, στη Θεσσαλονίκη:
«Εμφανίστηκε μπροστά μου και ήταν σαν γυναικείο πρόσωπο σε πίνακα ζωγραφικής του Δημήτρη Λαλέτα. Φορούσε ταγιέρ και ήταν καθαρή, σπάνια.
Είχα να κάνω με ένα πνεύμα των μουσών, της μοίρας των ανθρώπων που θέλουν να σου μιλήσουν για τη δόξα, το παρελθόν, το μέλλον∙ την καταστροφή που προς τα κει βαδίζουν σταθερά. Με βαθιά φωνή, μες σε καπνούς, δίπλα στον καφέ που μου σέρβιρε, μου μίλησε, για διάφορες νύχτες, για την ζωή της, για το πάθος της, το ρεμπέτικο.
Οι δεκαετίες ’50, ’60, ’70 πέρναγαν από μπροστά μου. Η Νίνου, η Μπέλλου, ο Τσιτσάνης, ο Καλδάρας, ο Μπιθικώτσης… συνομιλητές της. Η Ελλάδα του Βορρά, οι άνθρωποι του τραγουδιού, η πλατεία Ομονοίας, η Βάθης, όλα για το τραγούδι και τον χαμό της.
Οι έρωτές της, ο Καζαντζίδης, η μάνα του, ο παρ’ ολίγον γάμος τους, η αρρώστια της, τα βάσανά της, το παιχνίδι με τον θάνατο. Ένα γνήσιο ποιητικό πρόσωπο μού άνοιγε την καρδιά του. Κι εγώ έκανα το πορτραίτο του, μες σε φωτιές και συντρίμμια μιας ζωής που κυλάει αδιάφορη αφήνοντας τα πλάσματά της στην άκρη.
Μέσα σε τάφο βαθύ, χωρίς οίκτο. Δυνατή και μόνη. Κρατώντας από τη Σαμψούντα του Πόντου, γεννημένη στα Kοκκινόγεια της Δράμας. Κι από κει στη Θεσσαλονίκη κι από κει στην Αθήνα. Μικρό κορίτσι. Απένταρη, με μόνο κεφάλαιο την ιερή μανία του ρεμπέτικου. Στο πάλκο όπως και στη ζωή. Ο άγονος έρωτας με τον Καζαντζίδη. Η τρελή περιπέτεια με ένα διάσημο τραγούδι χωρίς τέλος. Η Βάθη, η Ομόνοια, ο Τζίμης ο Χοντρός, η Τριάνα του Χειλά. Τα άνθη του κακού. Οι απαγορευμένες ουσίες. Τα τραγούδια που δεν είπε. Τα συμβόλαια που δεν υπέγραψε.
Η αγία Αμαζόνα, η Σεβάς Χανούμ, λέει όλη τη ζωή της απόψε στον νέο δημοσιογράφο που ήρθε να τη γνωρίσει, αλλά παραδίνεται άοπλος στην τρικυμία του μυαλού της.
Η Κωνσταντίνα Μιχαήλ έχει γοητευτεί απίστευτα από τη Σεβάς Χανούμ και με τη σειρά της αναφέρει: «είναι μία θρυλική τραγουδίστρια που έζησε τη ζωή της με πάθος, χωρίς ποτέ να ηχογραφήσει η ίδια. Έκανε έναν τεράστιο κύκλο στο τραγούδι για να καταλήξει μόνη έρημη και φτωχή, σαν αυτούς τους καλλιτέχνες που εγκαταλείπουν τον κόσμο ξεχασμένοι…
Ήταν μία γυναίκα που κατάφερε να επιβιώσει μέσα στη ζούγκλα των μπουζουκιών, τότε που το ρεμπέτικο πήρε πια μία θέση μεγαλειώδη στην κοινωνία, και που, καλλιτέχνες όπως ο Τσιτσάνης, ο Βαμβακάρης, ο Χιώτης, η Καίτη Γκρέυ, η Πόλυ Πάνου, η Μαίρη Λίντα, μεσουρανούσαν. Τότε το λαϊκό τραγούδι είχε πολλά λεφτά. Άνθιζε. Και η Σεβάς Χανούμ το έζησε αυτό σε όλο του το μεγαλείο.»
Στην παράσταση του Κωνσταντίνου Ρήγου, βλέπουμε μια γυναίκα στο πάλκο, με τον τσαμπουκά και τα πιστεύω της που έκανε μια μεγάλη καριέρα. Μια ηρωίδα που γοητεύτηκε από τη λάμψη και έκαψε τα φτερά της σαν νυχτερινή πεταλούδα στη φωτιά. Αναλώθηκε στις καταχρήσεις, στα γλέντια και τις περιοδείες. Δεν κράτησε καθόλου χρήματα, αρρώστησε βαριά και απέμεινε μόνη. Τη βλέπουμε και την ακολουθούμε στον μονόλογό της. Έχει τα ζόρια και τα παράπονά της, ζητά να τη συντρέξουμε, αλλά πια είναι αργά.
Η Κωνσταντίνα Μιχαήλ ερμηνεύει αυτή τη γυναίκα του ρεμπέτικου τραγουδιού και γοητεύει. Ο Ιάσονας Χρόνης πλάι της είναι ο δημοσιογράφος στον οποίο διηγείται τη ζωή της η Σεβαστή και, ταυτόχρονα, ένας εκπληκτικός τροβαδούρος. Έξοχη συνύπαρξη. Μαζί οι δυο τους δημιουργούν έντονα συναισθήματα, κερδίζουν την αίθουσα και την παρασύρουν στη συγκίνηση, που αφήνει ελεύθερη η Κωνσταντίνα Μιχαήλ να τρέξει από τα μάτια της. Δείτε την παράσταση, όπου τη συναντήσετε.
Βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι και σε εμπνευσμένη σκηνοθεσία Νικαίτης Κοντούρη, ανέβηκε στη Μονή Λαζαριστών μια υψηλής αισθητικής παράσταση, με μια μυστηριώδη ιστορία, μοναδική και καθηλωτική και σε μια ιδιαίτερη συνθήκη πολλαπλής ανάγνωσης
Το «Έγκλημα και Τιμωρία» έχει μεταφραστεί αμέτρητες φορές στη γλώσσα μας, ενώ το ήδη μεταφρασμένο κείμενο έτυχε αρκετών διασκευών. Το έργο αυτό, με την αφάνταστη εξέλιξη σ’ όλους τους τομείς του Πνεύματος και της Τέχνης, εξακολουθεί να παραμένει κλασικό και ανυπέρβλητο πρότυπο του ψυχολογικού μυθιστορήματος.
Μεταφρασμένο και διασκευασμένο εδώ από τον Θανάση Τριαρίδη, με προσωπικές του προσθήκες, αποδίδει όλη την ατμόσφαιρα και τη ζεστασιά του πρωτοτύπου.
Οι ήρωες του έργου: ο δαιμονικός Ρασκόλνικωφ, ο τραγικός Μαρμελάντωφ, η μαρτυρική Σόνια, η βασανισμένη Πουλχερία Αλεξάντροβνα, ο σατανικός ΠορφύριοςΠετρόβιτς, η υπέροχη Ντούνια Ρομάνοβνα, ο λάγνος Σβιντριγκάιλοφ, όλοι αιώνιοι ανθρώπινοι τύποι, στέκονται μπροστά μας, είτε έξαλλοι είτε θλιμμένοι είτε σαρκαστικοί.
Ο Θανάσης Τριαρίδης καινοτομεί και τοποθετεί στη σκηνή και τον ίδιο τον συγγραφέα.
Στην παράσταση που υπογράφει η διακεκριμένη σκηνοθέτις Νικαίτη Κοντούρη, με τη συνεπικουρία του έμπειρου Γιάννη Παρασκευόπουλου, ο κόσμος του Ντοστογιέφσκι συναντά τον όλεθρο του Ολοκαυτώματος.
Ένα νεαρός φοιτητής της Νομικής και επίδοξος συγγραφέας, στην Αγία Πετρούπολη του 1865, ο Ροντιόν Ρασκόλνικωφ, δολοφονεί με μπαλτά την γριά τοκογλύφο Αλιόνα Ιβάνοβνα – λογαριάζοντας την ως «μία ψείρα» που πρέπει να εξαλειφθεί από την ηθικό ορίζοντα της ανθρωπότητας. Καθώς δεν υπάρχουν στοιχεία για την ενοχή του, ο αστυνόμος Πορφύριος Πέτροβιτς προσπαθεί να τον πιέσει ψυχολογικά ώστε να οδηγηθεί στην ομολογία. Η Σόνια, η Διάφανη Πόρνη, έρχεται να αγαπήσει τον εφιάλτη του Ροντιόν – για να τον πάρει μέσα της και να τον μετασχηματίσει σε αγάπη. Ο Αρκάντι Σβιντριγκάιλοφ ενσαρκώνει το κυνικό κακό που κατισχύει, η Ντούνια, η αδελφή του Ρόντια, θύμα του Αρκάντι, ανασυστήνει την θυσιαστική αγάπη. Πού βρίσκεται η φύση των ανθρώπων – στον αρχέγονο φόνο ή στην επινοημένη ηθική; Υπάρχει Θεός ή όλα επιτρέπονται; Γιατί ο Ροντιόν βλέπει στο όνειρό του τους θαλάμους αερίων του Άουσβιτς; Γιατί οι άντρες σκοτώνουν και οι γυναίκες σώζουν; Και με ποια διαδρομή η Πουλχερία Ρασκολνίκοβα, η μητέρα του Ροντιόν, δίνει μια προσωπική διέξοδο στην ανθρώπινη τραγωδία που απλώνεται δίχως όρια στην συνθήκη της νεωτερικότητας;
Δημοσιευμένο από τον Φιόντορ Ντοστογιέφσκι στα 1866, το «Έγκλημα και Τιμωρία» θεωρείται το κορυφαίο μυθιστόρημα του παγκόσμιου πολιτισμού, το σημείο μηδέν της ανθρώπινης πνευματικότητας. Στον Ρασκόλνικωφ συναντιούνται ο Χριστός με τον Διάβολο, ο Άμλετ με τον Υπεράνθρωπο, ο Δον Ζουάν με τον Γκρέγκορ Σάμσα. Στην Σόνια περιέχεται όλη η χαμένη ανθρωπότητα που σφαγιάστηκε χωρίς ελπίδα, που κλείστηκε μέσα σε θαλάμους αερίων, που έγινε καπνός σε καμινάδες κρεματορίων κι όμως, πέρα από κάθε λογική προσδοκία, γυρεύει να δικαιωθεί όχι δια της εκδίκησης αλλά με την αγάπη.
Στη θεατρική μεταφορά του Θανάση Τριαρίδη η δράση συναιρείται σε οχτώ πρόσωπα, ενώ στη σκηνή βρίσκεται και ο ίδιος ο Ντοστογιέφσκι, ως ένας από τους πρωταγωνιστές του εφιαλτικού σύμπαντος. Μέσα στο έργο ανακαλείται προφανώς ο Άμλετ (ως συνδεόμενο όριο με τον Ρασκόλνικωφ), η Κόλαση του Δάντη, ο Νίτσε, ο Φρόιντ και ο Κάφκα (που ορίζουν την εποχή του Χάους, συνεπώς και κάθε σύγχρονη ανάγνωση του κόσμου πριν από αυτήν).
Στον τρόπο που η Πουλχερία γίνεται δραματουργικά το πρόσωπο-κλειδί του έργου, προφανώς, αντανακλάται η κοσμοθεωρία του Αντρέι Ταρκόφσκι που στις ταινίες του καταπιάστηκε με την πολιτική και τον Χριστιανισμό, την επιστημονική φαντασία και τη μεταφυσική, φτιάχνοντας ένα ολόκληρο σύμπαν εικόνων, στοχασμού και ποίησης.
Τέλος, στα όνειρα του Ρασκόλνικωφ και της Σόνιας γίνεται η σύνδεση που χαρακτηρίζει όλη την δραματουργία του Τριαρίδη: Οι Θάλαμοι Αερίων του Άουσβιτς εισβάλλουν κυρίαρχοι, ως διαρκής εφιάλτης του μέλλοντος. Σύμφωνα με την πάγια θέση του Τριαρίδη, μετά το Άουσβιτς δεν μπορούν να υπάρξουν οι μεγάλες καταστατικές αφηγήσεις της ανθρωπότητας, δίχως να το συμπεριλάβουν στο πλέγμα τους.
Η σκηνοθέτιδα Νικαίτη Κοντούρη γράφει στο σημείωμά της: «κανένας συγγραφέας δεν ωθεί τους ήρωές του στην άκρη των εσωτερικών γκρεμών τους, σαν τον Ντοστογιέφσκι. Έμπλεοι πάθους, οργής, συναισθηματικής ταραχής και ψυχικού βρασμού, εμμονικής πίστης και υπέρτατης ανάγκης για Δικαιοσύνη, αποδέκτες μιας σκληρής καθημερινότητας, γεμάτης καταστολή και τρόμο, φοβισμένοι και σπάνια ελεύθεροι, οι χαρακτήρες του εμβληματικού συγγραφέα συναντούν τον συμπαγή ιδεολογικό κόσμο του Θανάση Τριαρίδη και μεταλλάσσονται σε θυσιαστικούς αμνούς της τραγωδίας του ανθρώπου».
Η ομορφιά και η γοητεία στο έργο του Ντοστογιέφσκι έγκειται κυρίως στην αληθινή και ειλικρινή απεικόνιση της ανθρώπινης ψυχολογίας. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Ζωγραφίζεται, επίσης, μια πιστή εικόνα των διαφορετικών τάξεων της ρωσικής κοινωνίας. Τα δύο στοιχεία συνδυασμένα παράγουν τόσο ρεαλιστικές ιστορίες, ώστε ξεπερνούν τη μυθοπλασία.
Η υπόθεση διαδραματίζεται στην Αγία Πετρούπολη και η κύρια πλοκή περιστρέφεται γύρω από το διπλό φονικό που διαπράχθηκε από τον πρωταγωνιστή Ρασκόλνικωφ. Ο ίδιος χαρακτηρίζεται ως περήφανος και εγωιστής άνθρωπος, με ιδιαίτερες ιδέες για την ηθική. Από τη μια δικαιολογεί τον εαυτό του για τη διάπραξη του εγκλήματος, λέγοντας ότι το θύμα – γυναίκα τοκογλύφος- είναι άτομο χωρίς αξία, αλλά από την άλλη επιβαρύνεται με ενοχές. Οι αντικρουόμενες ιδέες του τον βασανίζουν συνεχώς.
Είναι εκπληκτικό το πως ο Ντοστογιέφσκι διεισδύει στο διαταραγμένο μυαλό. Το μαρτύριο που περνά ο ήρωάς του κατά τον σχεδιασμό, τη στιγμή της διάπραξης του φόνου και στο μετά, απεικονίζεται με τέτοια ακρίβεια που, αν και δε μπορεί κανείς να τον συγχωρήσει για το έγκλημα που έχει διαπράξει, είναι δύσκολο να μη τον λυπηθεί.
Το ΚΘΒΕ με μια επιμελημένη, υψηλής αισθητικής, έξοχα μεθοδική, σχεδόν επιστημονική δουλειά μιας ολόκληρης ομάδας ανθρώπων πάνω και κάτω από τη σκηνή, με ηνίοχο την σκηνοθέτρια Νικαίτη Κοντούρη, μας ανοίγει πόρτες σε μια κοινωνία που τα πάντα μένουν ατιμώρητα, επειδή ο ταπεινής καταγωγής Ρασκόλνικωφ δημιουργεί μια δική του κοσμοθεωρία: οι άνθρωποι χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, τους απλούς και τους υπεράνθρωπους. Οι δεύτεροι και «εκλεκτοί» έχουν έρθει στον κόσμο για να τον προάγουν, άρα κάθε έγκλημά τους συγχωρείται. Κατηγορία, όπου ανήκει και ο ίδιος και μετά τη δολοφονία δύο προσώπων, η τιμωρία του, πέρα από τις κοινές που επιβάλλονται από τον πειθαρχικό κώδικα, είναι βαθύτερη.
Ακολουθεί μια πορεία παραληρηματικής αποσύνδεσης του Ρασκόλνικωφ από τον εαυτό του, μια ψυχολογική αποδιοργάνωση (με τον συγγραφέα παρόντα), ο οποίος θύτης και θύμα συγχρόνως, προβάλλει την υπαρξιακή του αγωνία σε έναν κόσμο ζοφερό και θέτει το εσώψυχό του πρόβλημα προς επίρρωση των λόγων του.
Η σκηνοθέτις Νικαίτη Κοντούρη, με οδηγό την άποψη Τριαρίδη που εστιάζει στο δίπολο Καλό-Κακό κάνοντας το προσφιλές του περπάτημα στον ναζισμό και στο Ολοκαύτωμα, εξετάζει τον ανθρώπινο χαρακτήρα, τον ψυχισμό, την επιλογή του λάθους και του σωστού, το πού μπορούν να μας οδηγήσουν οι επιλογές μας: παράνοια, ενοχές, γαλήνη, ηρεμία και προβληματισμοί. Πόσο μακριά μπορεί να φτάσει ο καθένας και πόσο μπορεί να αντέξει;
Η παράσταση βρίθει ευρημάτων, υπαινιγμών, πολλαπλών επιπέδων ανάγνωσης από το κοινό. Σταχυολόγησα μερικά πνευματώδη σκηνοθετικά διαμάντια. Στη συνομιλία Ρασκόλνικωφ με τον αγαπημένο του φίλο Ραζουμίχιν, σε μια άκρη της σκηνής ένας «Δάμων» συναγελαζόταν χαριτολογώντας με έναν «Φιντία», ενώ στην αντίστοιχη εγκάρδια συνομιλία της μάνας Πουλχερίας με την πόρνη Σόνια, δυο κοπέλες απέναντί τους, φρόντιζε η μια την άλλη.
Ακόμη, συγκλονιστική η σκηνή του νανουρίσματος της Σόνιας, καθώς τραγουδά σπαραξικάρδια (…κι αν έχεις χέρια τρομερά για να κρατάς μαχαίρι, για να λιανίζεις τους λαιμούς και να σκορπάς το αίμα), στο αχνοφώτιστο φόντο – θέατρο σκιών, οι γυμνοί μελλοθάνατοι του Άουσβιτς οδηγούνται στο κρεματόριο.
Θα προσθέσω και την ανατριχιαστική σκηνή του θανάτου της Πουλχερίας, έξοχο δάνειο από αρχαία ελληνική τραγωδία, εκπληκτική σύλληψη και εκτέλεση ιδέας από τη σκηνοθέτιδα.
Πολλή δουλειά και από την ίδια και από τους συνεργάτες της, βαθιά μελέτη στο έργο του Ντοστογιέφσκι, ενδελεχής ανάλυση της ψυχοσύνθεσης του ήρωα, καθοδήγηση του καστ στη σωστή οδό ερμηνείας των ιδιαίτερων χαρακτήρων και μια ιδανική διανομή ρόλων.
Πορφύριος Πετρόβιτς: μια εντυπωσιακής ακρίβειας, με σωστά υλικά δομημένη ερμηνεία, από έναν στιβαρό και χαρισματικό Χρίστο Στυλιανού. Ο Αστυνόμος γίνεται εμμονικός με την ανακάλυψη του ενόχου. Δουλεύει, παλεύει, αυτοκυριαρχείται αλλά και φοβάται μην του ξεφύγει ο ένοχος, και φοβίζει. Απειλεί ευθέως τους ανθρώπους που ανακρίνει στο γραφείο του. Ξέρει ότι τα θύματα ήταν «παράσιτα», αλλά θεωρεί αποστολή του να επιβάλλει την τάξη. Φτάνει στα άκρα προκειμένου να αναγκάσει τον Ρασκόλνικωφ να ομολογήσει. Τάζει λεφτά μέχρι στον ίδιο τον Ντοστογιέφσκι, που ένα έξυπνο εύρημα του Τριαρίδη τον φέρνει επί σκηνής να παρακολουθεί τις ανακρίσεις του Αστυνόμου, βοηθώντας τον να αποσπάσει την ομολογία του ενόχου.
Ροντιόν Ρασκόλνικωφ: Σωτήρας -όπως τον βλέπουν οι τρεις γυναίκες της ζωής του- ή σαλεμένος μεγαλομανής; Οξείας αντίληψης άνδρας , προικισμένο μυαλό και μεγάθυμος, που σκοτώνει για να κάνει καλό στον κόσμο ή ιδεοληπτικός κι άλλος ένας εγκληματίας ανάμεσα στους τόσους;
Ο φοιτητής που μεγάλωσε μέσα σε τρομαχτική στέρηση, οικονομική, δικαιωμάτων κι αξιοπρέπειας στη ζωή, φτάνει να πιστεύει ότι δικαιούται να εγκληματήσει κατά του απροκάλυπτα κακού. Είναι κυνικός. Αδιαπέραστος. Άκαμπτος στις ανακρίσεις του Αστυνόμου. Μέχρι τη στιγμή που λυγίζει.
Τότε αρχίζει η αγωνιώδης κατάδυση στα μύχια της ψυχής του. Ο Ντοστογιέφσκι δεν έγραψε το έργο για να περιγράψει απλώς την αθλιότητα που έβλεπε ο Ρασκόλνικωφ γύρω του, αλλά για να καταγράψει τις σκοτεινές διαδρομές του μυαλού του, μετά τη συνειδητοποίηση της ενοχής του.
Ο νεαρός Δημήτρης – Τάρικ Ελ Φλάιτι μάς δίνει έναν Ρασκόλνικωφ πειστικό, μέσα από μια σειρά παραδοξότητες. Εμφανίζεται αψύς, αλλά και ταραγμένος. Σπλαχνικός και βίαιος. Καλός και κακός. Λογικός και τρελός. Θαρραλέος και φοβισμένος. Μας αφήνει να δούμε τις ψυχικές μεταπτώσεις ενός ανθρώπου που περνάει από τον κυνισμό στον οποίο τον εξωθεί η επιβίωση, στα όρια της τρέλας, αλλά και στη μεταμέλεια.
Η Σόνια τη Ελίζας Χαραλαμπογιάννη είναι η πόρνη με την αμόλυντη καρδιά, που δαιμονίζει το μυαλό του Ροντιόν. Η πορνεία και η εξαθλίωση δεν αλλοιώνουν την παιδική της ματιά στον δύσκολο κόσμο που την περιβάλλει. Με ανεξάντλητη τρυφερότητα και πίστη στο καλό στέκεται απέναντι σε όλους. Από τους βίαιους ανθρώπους του πεζοδρομίου μέχρι τον Ρασκόλνικωφ, του οποίου αποτελεί την προσωπική του ρωγμή, δίνοντάς του την ευκαιρία να καταλάβει πως μόνο μέσα από την καταβύθιση στα υπόγεια της ύπαρξής του μπορεί να αποδεχθεί την τιμωρία και να βιώσει την εν ζωή ανάσταση. Καθόλου τυχαίο που η αγαπημένη «Ανάσταση» της Σόνια στην Αγία Γραφή είναι αυτή του Λαζάρου και όχι του Χριστού.
Σημαντική, μεστή και συγκινητική η ερμηνεία της σπουδαίας Έφης Σταμούλη, ως Πουλχερία – μάνα. Πονάει, υποφέρει, πιστεύει στην αθωότητα του γιου της, εκλιπαρεί τον αστυνομικό για την απαλλαγή του από τη κατηγορία του φονιά, μα μεταλλάσσεται σε λέαινα όταν μαθαίνει την αλήθεια. Σπαρακτική, ανθρώπινη, αληθινή. Καθηλώνει την αιθουσα με την υποκριτική της δεινότητα.
Ο Στέλιος Καλαϊτζής είναι ο Σβιντριγκάιλοφ σε μια ερμηνεία χειμαρρώδη, πολυεπίπεδη. Κυνικός άντρας, έκφυλος και θρασύς που βιάζει, σκοτώνει την πλούσια γυναίκα που παντρεύτηκε κι ανερυθρίαστα εκβιάζει. Δεν έχει ηθικούς φραγμούς ούτε ενοχές. Είναι απεχθής, χαμερπής και μόνος, ως την ώρα που δίνει τέλος στη ζωή του. Πραγματικά, άξιος θαυμασμού ο έμπειρος ηθοποιός.
Ερμηνευτικά ακριβής ο Δημήτρης Φουρλής, ως χαρισματικός αλλά και νευρωτικός Ντοστογιέφσκι.
Υποθέτω ότι τον Τριαρίδη απασχόλησε η εσωτερική ομιλία του Ρασκόλνικωφ, η οποία περιέχει ερωτήσεις προς αόρατους συνομιλητές, τις πιθανές απαντήσεις τους και τη διαμάχη που προκύπτει μεταξύ τους. Ο ήρωας στο κείμενο, συνήθως, απευθύνεται στους «εσωτερικούς» αντιπάλους του ανεπίσημα και πολύ επιπόλαια. Ένας ακόμη λόγος που ισχυροποιεί τη θέση του συγγραφέα στη σκηνή.
Πολύ ενδιαφέρουσα και η παρουσία του Δημήτρη Καυκά, ως Ραζουμίχιν.
Θαυμάσιο ανσάμπλ οι ηθοποιοί που ενσωματώνονται στη δραση και υποκρίνονται με στρατιωτική πειθαρχία στους επί μέρους ρόλους. Δημιουργούν μια εικαστική πανδαισία με την κίνησή τους και τη διάταξή τους σε ολόκληρο το εύρος της σκηνής.
Η διασκευή του Θανάση Τριαρίδη σταματά τη στιγμή που ο Ρασκόλνικωφ αποφασίζει να αναλάβει την ευθύνη της πράξης του και να κάνει το «πέραν της λογικής» άλμα στην πίστη.
Η Νικαίτη Κοντούρη επιχειρεί «ανέγερση οικοδομήματος» με υψηλό βαθμό δυσκολίας. Επεξεργάζεται -μαζί με τον Γιάννη Παρασκευόπουλο – δραματουργικά το μεστό κείμενο του Τριαρίδη και ενορχηστρώνει τους βασικούς χαρακτήρες του έργου με τρόπο τέτοιο, ώστε δεν υπάρχει νοηματικό κενό στην εξέλιξη. Παράλληλα, αξιοποιεί εύστροφα το σύνολο και μας χαρίζει εικόνες κινηματογραφικές.
Ακροβατώντας πάνω σε εξαιρετικά αμφίρροπες γέφυρες, πραγματεύεται τον γρίφο: τι μπορεί να σημαίνει μία πράξη αυτοδικίας σήμερα και πόσο νομιμοποιείται κάποιος να αυτοδικήσει προκειμένου να εξυγιάνει μία ολόκληρη κοινωνία, αλλά και πόσο μπορεί να επιτευχθεί μία εν ζωή ανάσταση;
Πάμπολλοι οι συμβολισμοί και οι ιδεολογικές προεκτάσεις του έργου. Αρκεί να παρατηρήσει κανείς το επιβλητικό σκηνικό της Ευαγγελίας Κιρκινέ, ένα άχρονο τοπίο γκρίζο, φονικό, του πάγου, με σιδερένιες σκάρες στο δάπεδο και στο φόντο της σκηνής να δεσπόζουν τεράστια μουντά πετάματα που, όταν ανάβει φως πίσω τους, μετατρέπονται σε θέατρο σκιών με συνταρακτικές δράσεις. Τα κοστούμια της, σε μιλιταριστικό στιλ, συμπληρώνουν το δυστοπικό τοπίο όπου κινούνται οι άνθρωποι ζυγίζοντας τα βήματά τους, αναλόγως τη βαρύτητα των λόγων τους.
Όλα μοιάζουν υγρά και σκοτεινά. Οι φωτισμοί της Μελίνας Μάσχα εντείνουν αυτήν την ατμόσφαιρα, ενώ οι διακριτικοί αλλά πανταχού παρόντες ήχοι του Μάνου Μυλωνάκη, συντελούν ακόμη περισσότερο στο αρμονικό τελικό αποτέλεσμα.
Νευραλγική και ιδιαιτέρως βοηθητική στην αφηγηματική ροή η συμμετοχή του τραγουδιού του Γιάννη Αγγελάκα, σε δικούς του στίχους και με τον ιδιαίτερο τρόπο ερμηνείας του. Την υπέροχη μουσική που ντύνει την παράσταση υπογράφει ο νέος συνθέτης Μάνος Μυλωνάκης.
Πρόκειται για ένα έργο πολυπρόσωπο, πολύπλευρο από τη φύση του αλλά και πολύπλευρα ιδωμένο, που θα σταθεί αφορμή να εμβαθύνετε όσο επιθυμείτε στις συνθήκες και τους λόγους που το δημιούργησαν -τότε και τώρα.
Φέρει χαρακτηρισμούς όπως: αστυνομικό-ψυχογραφικό-φιλοσοφικό έργο, που στο τέλος του το κοινό θεωρεί τους χαρακτήρες οικεία πρόσωπα και οι ιδέες του ήρωα, θα στροβιλίζονται για καιρό στο μυαλό των θεατών, μετά την αυλαία.
Θα ήταν ευχής έργον, αυτή η σημαντική δουλειά να περιόδευε τη χώρα το καλοκαίρι. Τη φαντάζομαι στο αρχαίο θέατρο Φιλίππων να την επευφημεί το κοινό όρθιο στο κοίλο.
«Αμέτι μου Χαμέτι Νο2»: Η απόλυτη κωμωδία της χρονιάς έρχεται στην Καβάλα!
Μετά από συνεχόμενες SOLD OUT παραστάσεις, η πιο ανατρεπτική και ξεκαρδιστική κωμωδία του 2024, το “ΑΜΕΤΙ ΜΟΥ ΧΑΜΕΤΙ Νο2 (Στο Αιγαίο)”, έρχεται στην Καβάλα για δύο μοναδικές παραστάσεις!
Λίγα λόγια για την παράσταση – Τι είναι το “ΑΜΕΤΙ ΜΟΥ ΧΑΜΕΤΙ Νο2”;
Μια σύγχρονη νεοελληνική κωμωδία παλαιάς κοπής, που παντρεύει το χθες με το σήμερα!
Ο παντοπώλης Χρυσόστομος Σοφρώνης μπλέκεται σε μια καταιγίδα παρεξηγήσεων, ερωτικών ανατροπών και οικογενειακών δολοπλοκιών, όταν ερωτεύεται την Τουρκάλα Μελτέμ Μπαντουμπάλα. Όμως η κόρη του, ο γαμπρός του και ο φίλος του, έχουν άλλα σχέδια…
Ο Χρυσόστομος Σοφρώνης μεταφέρει το κατάστημά του στο Αιγαίο, όπου νέες περιπέτειες τον περιμένουν: η κόρη του, ο γαμπρός του, ένας τεμπέλης βοηθός, ένας ύποπτος συμβολαιογράφος και μια εκρηκτική Τουρκάλα έρχονται να διαλύσουν την ησυχία του! Έρωτες, σαμποτάζ, κωμικοτραγικές ίντριγκες και μια διαμάχη ανάμεσα στο παλιό και το νέο στήνουν το απόλυτο γλέντι γέλιου!
Ο έρωτας του Χρυσόστομου με τη Μελτέμ Μπαντουμπάλα φέρνει θύελλα αντιδράσεων! Θα καταφέρει να την κερδίσει ή θα πέσει θύμα των συνωμοσιών; Η Πανάγιο και ο Τέλης Β’, φοβούμενοι την κληρονομιά, καταστρώνουν σχέδια! Ο Βαγγέλης, ο συμβολαιογράφος, τα ξέρει όλα αλλά σε ποια πλευρά θα ταχθεί;
Στη σκηνή τα παραδοσιακά ελληνικά προϊόντα, η ντοπολιαλιά, οι τραγέλαφοι χαρακτήρες και οι απίθανες καταστάσεις δημιουργούν μια παράσταση που θα σας μείνει αξέχαστη!
Χιούμορ που θυμίζει την αυθεντική ελληνική κωμωδία
«Κάποια στιγμή θα μάθετε ποιος είμαι» στο Αντιγόνη Βαλάκου
Το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Καβάλας υποδέχεται την Παρασκευή 28, το Σάββατο 29 Μαρτίου στις 21:00και την Κυριακή 30 Μαρτίου στις 19:00 στη σκηνή τουΘεάτρου Αντιγόνη Βαλάκου το πρώτο θεατρικό κείμενο του Θοδωρή Γκόνη «Κάποια στιγμή θα μάθετε ποιος είμαι» που θα παρουσιαστεί σε σκηνοθεσία της διακεκριμένης ηθοποιού Μαρίας Ζορμπά.
Μια γυναίκα δέχεται επί δέκα χρόνια τα τηλεφωνήματα ενός αγνώστου άνδρα, που δεν αποκαλύπτει ποτέ την ταυτότητά του, και αναβάλλει επ’ αόριστον μια συνάντηση μαζί της. Η παράδοξη αυτή σχέση, βυθίζει τη γυναίκα στην προσμονή αλλά και στη μνήμη. Από εκεί θα αναδυθούν μορφές και γεγονότα της ζωής και της πόλης της, η σκληρότητα, η αδιαφορία, αλλά και η ομορφιά ενός πολύ προσωπικού της ταξιδιού στη γυναικεία φύση και την ελευθερία της σκέψης. Όταν ο άνδρας θα σταματήσει να τηλεφωνεί, η γυναίκα θα έχει φτιάξει ήδη λέξη – λέξη, το μονοπάτι αντίδρασης και εξόδου που θα την οδηγήσει λυτρωτικά στον τόπο της δικής της Γαλήνης. Το εικαστικό περιβάλλον επιμελείται η Μάρια Μπαχά και τη μουσική ο Τηλέμαχος Μούσας. Ερμηνεύει η Μυρτώ Αλικάκη.
Σκηνοθετικό σημείωμα
Τρεις γυναίκες ηθοποιοί επί σκηνής, ερευνούν τις βαθύτερες σκέψεις και ψυχικές διαδρομές όχι μόνο της μοναχικής ηρωίδας του έργου, αλλά και μιας ευρύτερης οικογένειας γυναικών που τράβηξαν έναν δρόμο διαφορετικό. Ο συγγραφέας Θοδωρής Γκόνης κρύβει σκόπιμα την ταυτότητα του άνδρα και τον βάζει να δηλώνει «Κάποια στιγμή θα μάθετε ποιος είμαι». Η ηρωίδα του όμως ακολουθώντας τον μίτο αυτής της υπόσχεσης αναψηλαφά όλα τα γνωρίσματα και τις ιδιότητές του. Συναντά τη γοητεία και το ερωτικό κάλεσμα, αλλά και τη χειριστικότητα, την απουσία και τελικά, τη βία ενός κόσμου που χτίστηκε από χέρια αντρικά. Στο τοπίο μιας παραθαλάσσιας πόλης όπου τη συναντάμε, η καθημερινή ζωή συνεχίζεται δίπλα στα σφαγεία, όπου ζώα και -ίσως- άνθρωποι κομματιάστηκαν, ενώ οι βουτιές της στη θάλασσα γίνονται κάτω από ερείπια κάστρων στοιχειωμένων από τόσους πολέμους. Με ένα εργόχειρο λέξεων, σαν μια σύγχρονη Πηνελόπη, θα απαλλαγεί τελικά από τον «μνηστήρα», για να θέσει ερωτήματα για τη δική της ταυτότητα, αλλά και το πρόσωπο ενός κόσμου, που μέσα του νιώθουμε όλο και πιο ξένοι.
Σκηνοθεσία: Μαρία Ζορμπά
Ερμηνεία: Μυρτώ Αλικάκη
Μαζί της επί σκηνής: Αιμιλία Παπαχριστοφίλου, Νικόλ Κοροντζή
Ο ιστότοπός μας χρησιμοποιεί cookies. Ορισμένα από αυτά είναι απαραίτητα για τη λειτουργία της ιστοσελίδας μας και άλλα μας βοηθούν να παρέχουμε το μέγιστο των υπηρεσιών μας. Επιλέξτε εσείς ποια cookies αποδέχεστε, τα οποία μπορείτε να αλλάξετε οποιαδήποτε στιγμή.
Αποδοχή
Αλλαγή ρυθμίσεων
Cookie Box Settings
Απόρρητο
Cookie Box Settings
Απόρρητο
Σεβόμαστε την ιδιωτικότητά σας
Επιλέξτε εσείς ποια cookies αποδέχεστε.
Ωστόσο, ορισμένα από αυτά είναι αναγκαία για την σωστή λειτουργία της ιστοσελίδας και μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα ορισμένες λειτουργίες να μην είναι πλέον διαθέσιμες. Για πληροφορίες σχετικά με τη διαγραφή των cookies, συμβουλευτείτε τη λειτουργία βοήθειας του προγράμματος περιήγησης.
Μάθετε περισσότερα σχετικά με τα cookies που χρησιμοποιούμε κάνοντας κλικ εδώ
Εδώ μπορείτε να ενεργοποιήσετε ή να απενεργοποιήσετε διαφορετικούς τύπους cookies:
Η ιστοσελίδα θα:
Remember which cookies group you accepted
Αποθηκεύει την ρύθμιση προτιμήσεων των cookies
Επιτρέπει τα cookies περιοδικής λειτουργείας
Πιστοποιεί ότι είστε συνδεμένος στον λογαριασμό σας
Αποθηκεύει την επιλεγμένη γλώσσα
Συγκεντρώνει πληροφορίες τι έχετε εισάγει στις φόρμες επικοινωνίας
Η ιστοσελίδα δεν θα:
Αποθηκεύσει τα στοιχεία της σύνδεσης σας
Αποθηκεύσει τις ρυθμίσεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσης
Αποθηκεύσει την επιλεγμένη περιοχή και χώρα σας
Εντοπίσει τις σελίδες επισκέψεων και την αλληλεπίδραση σας με αυτές
Εντοπίσει την τοποθεσία και την περιοχή σας με βάση την διεύθυνση IP
Εντοπίσει τον χρόνο που δαπανάται σε κάθε σελίδα
Προσαρμόσει τις πληροφορίες και τη διαφήμιση στα ενδιαφέροντά σας με βάση π.χ. το περιεχόμενο που έχετε επισκεφτεί προηγουμένως
Συγκεντρώσει στοιχεία προσωπικής ταυτοποίησης, όπως όνομα και τοποθεσία.
Η ιστοσελίδα θα:
Remember which cookies group you accepted
Αποθηκεύει την ρύθμιση προτιμήσεων των cookies
Επιτρέπει τα cookies περιοδικής λειτουργείας
Πιστοποιεί ότι είστε συνδεμένος στον λογαριασμό σας
Αποθηκεύει την επιλεγμένη γλώσσα
Συγκεντρώνει πληροφορίες τι έχετε εισάγει στις φόρμες επικοινωνίας
Αποθηκεύσει τις ρυθμίσεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσης
Αποθηκεύσει την επιλεγμένη περιοχή και χώρα σας.
Η ιστοσελίδα δεν θα:
Εντοπίσει τις σελίδες επισκέψεων και την αλληλεπίδραση σας με αυτές
Εντοπίσει την τοποθεσία και την περιοχή σας με βάση την διεύθυνση IP
Εντοπίσει τον χρόνο που δαπανάται σε κάθε σελίδα
Προσαρμόσει τις πληροφορίες και τη διαφήμιση στα ενδιαφέροντά σας με βάση π.χ. το περιεχόμενο που έχετε επισκεφτεί προηγουμένως
Συγκεντρώσει στοιχεία προσωπικής ταυτοποίησης, όπως όνομα και τοποθεσία.
Η ιστοσελίδα θα:
Remember which cookies group you accepted
Αποθηκεύει την ρύθμιση προτιμήσεων των cookies
Επιτρέπει τα cookies περιοδικής λειτουργείας
Πιστοποιεί ότι είστε συνδεμένος στον λογαριασμό σας
Αποθηκεύει την επιλεγμένη γλώσσα
Συγκεντρώνει πληροφορίες τι έχετε εισάγει στις φόρμες επικοινωνίας
Αποθηκεύσει τις ρυθμίσεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσης
Αποθηκεύσει την επιλεγμένη περιοχή και χώρα σας
Εντοπίσει τις σελίδες επισκέψεων και την αλληλεπίδραση σας με αυτές
Εντοπίσει την τοποθεσία και την περιοχή σας με βάση την διεύθυνση IP
Εντοπίσει τον χρόνο που δαπανάται σε κάθε σελίδα
Η ιστοσελίδα δεν θα:
Προσαρμόσει τις πληροφορίες και τη διαφήμιση στα ενδιαφέροντά σας με βάση π.χ. το περιεχόμενο που έχετε επισκεφτεί προηγουμένως
Συγκεντρώσει στοιχεία προσωπικής ταυτοποίησης, όπως όνομα και τοποθεσία.
Η ιστοσελίδα θα:
Remember which cookies group you accepted
Αποθηκεύσει τις ρυθμίσεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσης
Αποθηκεύσει την επιλεγμένη περιοχή και χώρα σας
Εντοπίσει τις σελίδες επισκέψεων και την αλληλεπίδραση σας με αυτές
Εντοπίσει την τοποθεσία και την περιοχή σας με βάση την διεύθυνση IP
Εντοπίσει τον χρόνο που δαπανάται σε κάθε σελίδα
Προσαρμόσει τις πληροφορίες και τη διαφήμιση στα ενδιαφέροντά σας με βάση π.χ. το περιεχόμενο που έχετε επισκεφτεί προηγουμένως
Συγκεντρώσει στοιχεία προσωπικής ταυτοποίησης, όπως όνομα και τοποθεσία.
Νέα Θάσου4 έτη ago
Νέα Θάσου4 έτη ago
Νέα Θάσου4 έτη ago
Καβάλα4 έτη ago
Νέα Θάσου4 έτη ago
Νέα Θάσου4 έτη ago
Νέα Θάσου4 έτη ago
Ελλάδα4 έτη ago
You must be logged in to post a comment Login