Connect with us

Πολιτισμός

Ευριπίδη «Μήδεια»: Και φέτος στο Φεστιβάλ Φιλίππων

Ευριπίδη-«Μήδεια»:-Και-φέτος-στο-Φεστιβάλ-Φιλίππων

ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΥΛΟ ΛΕΜΟΝΤΖΗ

Ο μύθος γνωστός και πολυταξιδεμένος. Μέσα από θιάσους και υπογραφές. Τούτη τη φορά το «ταξίδι» το υπογράφει η κ. Λέα Μαλένη, η οποία γράφει στο σκηνοθετικό της σημείωμα:
«Η ισορροπία του σύμπαντος έχει διαταραχθεί. Το αίμα ξεπληρώνεται με αίμα. Άλλη μια επώδυνη θυσία πρέπει να γίνει για να καθαρίσει την προηγούμενη και να επαναφέρει την κοσμική τάξη. Η Μήδεια γνωρίζει. Έχει την κατάρα της Σοφίας, έχοντας ποτίσει με το αίμα του Προμηθέα απ’ τα βουνά του Καυκάσου τα βότανα των ιερών τελετών της.

Ξένη. Προδομένη. Πρόσφυγας.

Γυναίκα- τρόπαιο, όχημα εξουσίας για έναν άντρα που τη χρησιμοποιεί μόνο για να πετύχει τον σκοπό του.

Η αιώνια πάλη μεταξύ αρσενικού και θηλυκού και η σύγκρουση ανάμεσα στην αρχέγονη πίστη των όρκων και τον στείρο ορθολογισμό, ενδεικτικό μιας κοινωνίας με συγκεκριμένο υλιστικό προσανατολισμό. Μια αναγωγή στην Αθήνα της εποχής και στην επεκτατική πολιτική παντός καιρού, που σκοτώνει τα παιδιά της στο βωμό της δύναμης, της εξουσίας και του κέρδους.

Τα αρχέτυπα παραμένουν αρχέτυπα, σ’ έναν μύθο που εκσυγχρονίζεται, με σημείο Μηδέν το Σήμερα· σε μια ατέρμονη, καταραμένη πάλη επιβίωσης του ανθρώπινου γένους, όπως αυτήν που σηκώνει στους ώμους του ο Σίσυφος, ως αποτέλεσμα της τιμωρίας του από τους Θεούς».

Το έργο

Η Μήδεια ήταν κόρη του βασιλιά της Κολχίδας Αιήτη, εγγονή του Ήλιου και ανιψιά της μάγισσας Κίρκης. Ο Ιάσονας συνάντησε τη Μήδεια στη διάρκεια της Αργοναυτικής εκστρατείας και, χωρίς τη βοήθειά της, δεν θα είχε σταθεί δυνατό να πάρει το χρυσόμαλλο δέρας.

Η Μήδεια για να τον ακολουθήσει και να του δώσει τη νίκη, όχι μόνο πρόδωσε και εγκατέλειψε τον πατέρα της αλλά πήρε και ως όμηρο τον αδελφό του Άψυρτο, τον οποίο δε δίστασε να σκοτώσει και να κομματιάσει.

Η Μήδεια και ο Ιάσων τελικά πηγαίνουν να ζήσουν στην Κόρινθο και όλα αλλάζουν από τη στιγμή που ο Κρέοντας, ο βασιλιάς της Κορίνθου, αποφασίζει να παντρέψει την κόρη του Γλαύκη με τον Ιάσονα.

Καθώς η οργή της Μήδειας αρχίζει να εκδηλώνεται, ο Κρέων την εξορίζει από την Κόρινθο, εκείνη όμως κατορθώνει να εξασφαλίσει προθεσμία μίας ημέρας.

Η Μήδεια ξεκινά την εκδίκησή της απέναντι στον Ιάσονα αφανίζοντας την αντίζηλο και τον πατέρα της . Έπειτα, σκοτώνει τα παιδιά της πραγματοποιώντας τις εκδικητικές απειλές της.

Στο τέλος, εμφανίζεται σε ιπτάμενο άρμα -δώρο του προπάππου της Ήλιου και κατευθύνεται προς την Αθήνα.

Ανάγνωση

Μπορώ να πω ότι, πιθανώς, καμία άλλη γυναικεία μορφή του ευριπιδικού στερεώματος δεν αντιστέκεται τόσο στις συνήθεις ταξινομήσεις και δεν είναι τόσο πολυδιάστατη και αντιφατική όσο η Μήδεια, η οποία, όπως έχει γραφτεί, συνδυάζει την αυθάδεια (ισχυρογνωμοσύνη, πείσμα) του Αίαντα με τη δολιότητα του Οδυσσέα. Πριν ακόμη εμφανιστεί στη σκηνή και πριν ακουστεί καν, η Μήδεια είναι παρούσα μέσα από τα λόγια των ταπεινών προσώπων της Τροφού και του Παιδαγωγού. Την αρχική εικόνα της απόγνωσης διαδέχονται εικόνες ανησυχητικές και απειλητικές, που επιτείνονται από τις σπαρακτικές κραυγές και τις κατάρες που εκστομίζει αθέατη η Μήδεια έσωθεν. Από τη στιγμή ωστόσο που εμφανίζεται στη σκηνή χαρακτηρίζεται από αξιοθαύμαστη αυτοκυριαρχία.

Μετερχόμενη άλλοτε θεμιτά και άλλοτε αθέμιτα μέσα, προσεταιρίζεται, εξουδετερώνει ή χειραγωγεί αλληλοδιαδόχως όλους όσοι βρίσκονται απέναντί της, τον χορό Κορινθίων γυναικών, τον Κρέοντα, τον Αιγέα και τον Ιάσονα, ώστε να μπορέσει να εξυφάνει και να εκδιπλώσει βαθμιαία το σχέδιο εκδίκησης, απροσδόκητο επιστέγασμα του οποίου συνιστά η παιδοκτονία. Μόνο στην κομβικής σημασίας σκηνή του διάσημου “μονολόγου ” η Μήδεια ταλαντεύεται προς στιγμήν και παλινδρομεί.

 Όταν τα πράγματα έχουν πάρει αμετάκλητη τροπή με τον μαρτυρικό θάνατο του Κρέοντα και της κόρης του, που περιγράφεται με απαράμιλλη αφηγηματική δεξιοτεχνία στην αγγελική ρήση, η Μήδεια επιβεβαιώνει την απόφασή της να θανατώσει τα παιδιά, απευθύνει προτροπές εις εαυτήν, προκειμένου να μπορέσει να πράξει το αδιανόητο, και, έπειτα από αδιάλειπτη παρουσία στη σκηνή για περισσότερους από χίλιους στίχους, εισέρχεται στο σπίτι, από όπου ακούγονται σε λίγο οι εναγώνιες κραυγές των παιδιών. Στη σκηνή της εξόδου η Μήδεια, που βρίσκεται ήδη πάνω στο φτερωτό άρμα έχοντας μαζί της τα νεκρά σώματα των παιδιών, σχεδόν εξισώνεται με θεό από μηχανής και απευθύνεται στον αποσβολωμένο Ιάσονα, σ’ αυτόν τον ανελέητο ύστατο διάλογο, από θέση απόλυτης επιβολής.

Αν πούμε πως η Μήδεια, τη στιγμή που σκοτώνει τα αγαπημένα της παιδιά αποκλειστικά και μόνο για να εκδικηθεί τον Ιάσονα, δρα ενεργώντας σύμφωνα με τα προστάγματα του σκοτεινού κομματιού της ψυχής της, εξαντλούμε άραγε το ερώτημα του πώς κατέστη δυνατή μια τέτοια φρικτή και εξωανθρώπινη πράξη;

Η πραγματικότητα της τρέλας ανέκαθεν υπήρξε για τον άνθρωπο μια συνθήκη που τον σαστίζει, μια πραγματικά «οριακή κατάσταση». Η κατάσταση της ψύχωσης -της σχιζοφρένειας, στις ακραίες της μορφές, όπως την κωδικοποιεί η σύγχρονη Ψυχιατρική, είναι μια κατάσταση τόσο ανοίκεια σε όλους μας, όσο και οικεία, επίφοβη .Τίθεται, λοιπόν, το ερώτημα: Μετέχει της τρέλας η πράξη της Μήδειας να σκοτώσει τα παιδιά της; Το αδιαμφισβήτητο πάντως είναι πως ο έρωτας σ’ αυτήν την περίπτωση «ξεκλειδώνει» την πόρτα για την Άβυσσο, κινητοποιεί και αποκωδικοποιεί υπέρτερες σκοτεινές πραγματικότητες. Ή μήπως πάρα πολύ ανθρώπινες;

 Η παράσταση

Η τροφός ( Ελένη Καστάνη) πρώτη αποσχίζεται από το σύνολο και ως «κήρυκας» μιλά για τον έρωτα, το αδικαίωτο ερωτικό ένστικτο, την εκδίκηση, την αδικία εναντίον της ετερότητας, τη σκοτεινή πλευρά της ανθρώπινης φύσης και μας προϊδεάζει για τη συνέχεια.

Σαφώς ενδιαφέρουσα η πρόταση της κ. Μαλένη. Μια σύγχρονη, με σεβασμό στο αρχετυπικό κείμενο, καλλιτεχνική άποψη στην αιματοβαμμένη ιστορία της Μήδειας. Η σκηνοθεσία και η ερμηνεία της Μαρίας Κίτσου συνιστούν τον πυρήνα της διαφοροποιημένης ποιότητας αυτής της έντιμης παράστασης. Φυσικά, μεταξύ των δύο, τον πρώτο λόγο έχει η ωφέλιμη έκφραση της σκηνοθεσίας, με έναν τρόπο πιο εγκεφαλικό. Έως και ταπεινό. Μόνο εάν παρατηρείς προσεκτικά, τι είναι αυτό που τον ξεχωρίζει, θα εκτιμήσεις την αξιοποίηση του ταλέντου και των γνώσεων.

Με το σκηνικό στη μέση της ορχήστρας να κυριαρχεί, ένας λόφος και στις παρυφές του χώματα, όπως το σχεδίασε ο Γιώργος Γαβαλάς, η κίνηση (Φρόσω Κορρού) και τα εξαίσια χορικά του Θέμη Καραμουρατίδη τονίζουν αυτομάτως και τη δομή της τραγωδίας : πρόλογος-πάροδος-επεισόδιο-στάσιμο-έξοδος. Παριστάνονται κατά τρόπο κλασσικό μεν, πλήρως κατανοητό δε.

 Στην πάροδο, η βασική θεματολογία του έργου πέρασε από τα κεντρικά πρόσωπα, ενώ μπορούμε να μιλήσουμε για κατοχύρωση χαρακτήρα χορού, έστω κι αν «Χορός» στο έργο είναι δευτερεύον σκέλος. Οι έξι κοπέλες επιτελούν σπουδαίο έργο στο μέτρο της εμβέλειάς τους από τον ποιητή και στο όριο της σκηνοθετικής γραμμής. Σε διάταξη εικαστικών έργων στον τοίχο – πέτασμα, αλλά και εξόχως αρμονική γύρω από τους ήρωες ή γύρω από το σκηνικό, το οποίο θα μπορούσε κανείς να το ονοματίσει βωμό στη θεά Εκάτη, που λάτρευε η Μήδεια ή πόλη της Κορίνθου ή παλάτι βασιλικό ή νυφική παστάδα, διότι ένας όγκος συμβολίζει το οτιδήποτε στο κέντρο . Από το πιο απλοϊκό: «βουνό τα προβλήματα», έως το πιο πολυσύνθετο: «μια κονίστρα αγώνα μεταξύ αρσενικού -θηλυκού, όπου το ένα προσπαθεί να ρημάξει το άλλο διά μέσου του λόγου».

Το στάσιμο, θαρρώ πως είναι ένα εύστοχο σύνολο κινήσεων, μουσικών γεφυρών , ίσως και σκόρπιων στοχασμών, έτσι όπως ο Βολανάκης διάνθισε το κείμενο. Η φιλοσοφική και διδακτική αξία της τραγωδίας , ωστόσο, εμφανώς διαπερνά τους θεατές και το εξέλαβα από τις αντιδράσεις τους. Σημαντικότατη, βεβαίως, η συμμετοχή της ερμηνείας της κεντρικής ηρωίδας σ’ αυτό. Τέλος, η καταληκτήρια σκηνή στην έξοδο είναι καθηλωτική. Συνδυάζει το διαλογικό με το λυρικό στοιχείο.

Η Μαρία Κίτσου, ως Μήδεια, υποδύεται συγκλονιστικά την προδομένη γυναίκα, το ερωτοχτυπημένο μα αδικημένο και αλαφιασμένο θηλυκό, την τραγική μάνα αλλά και την σκληρή κι εκδικητική «λέαινα». Δικαίως συγκινεί το κοινό και καταχειροκροτείται.

Επιτυχώς η σκηνοθέτις δίνει διαχρονικό περιτύλιγμα στο πόνημά της είτε με τη διάταξη ηθοποιών είτε με τη μουσική του Θέμη Καραμουρατίδη ή με τους χαμηλούς φωτισμούς του Νίκου Σωτηρόπουλου σε όλη τη διάρκεια της παράστασης και αφήνει τους ηθοποιούς να ερμηνεύσουν τους ρόλους με κλασικίζοντα τρόπο. Έτσι, ακούμε καθαρό τραγικό λόγο (συγκινητική η μετάφραση του Μίνου Βολανάκη) από την εξαιρετική Μήδεια- Μαρία Κίτσου, τον Αιγέα- Βασίλη Αλεξανδρή, τον Κρέοντα- Λαέρτη Μαλκότση, τον Εξάγγελο – Αλμπέρτο Φάις, τον Παιδαγωγό – Θόδωρο Κατσαφάδο και τον Ιάσωνα- Φάνη Μουρατίδη, ο οποίος δίνει την πλευρά εκείνη του ήρωα, την άμυαλη εγωκεντρική και , σχεδόν, κωμικά ελαφρόμυαλη. Ταυτόχρονα, δείχνει κι έναν τυχοδιωκτισμό, αυτόν ακριβώς που γοητεύει τις γυναίκες.

Σ’ αυτή τη «φρόνιμη» παράσταση, οι θεατές – παλιοί και νέοι – γευόμαστε μια πρόταση καινούργια μεν, χωρίς να κομίζει περίεργες καινοτομίες, αλλά με σεβασμό στον αρχετυπικό λόγο.

Τα κοστούμια σε γραμμή ακαθόριστη χρονικά, αλλά άποψη που δεν ενόχλησε.

Στη συνολική πρόταση της κ. Μαλένη, βρήκα ευφάνταστη την ανάθεση του ρόλου της Τροφού στην Ελένη Καστάνη, η οποία τον ερμήνευσε με τον ιδιάζοντα τρόπο της. Ιδίως στις σκηνές που νουθετούσε τη Μήδεια – ηρωίδα, το αποτέλεσμα ήταν εξόχως εντυπωσιακό και πιστοποίησε του λόγου του Ευριπίδη «δυο φορές βάρβαρη η Μήδεια», το αληθές.

Ο Χορός, πρωταγωνιστής της τραγωδίας συνήθως, στον Ευριπίδη περιορίζεται σε δευτερεύοντα ρόλο. Οι : Αλίκη Αβδελοπούλου, Στέλλα Ράπτη, Έλενα Χατζηαυξέντη, Μυρτώ Παπά – Αργυροπούλου, Γωγώ Παπαϊωάννου και Μυρτώ Καστρινάκη- Μεϊτάνη, προσπαθούν φιλότιμα για το καλύτερο, συμπονούν ή συμβουλεύουν τη Μήδεια, αλλά εντυπωσιάζουν σε υπερθετικό βαθμό το κοινό με τις υπέροχες φωνές τους, στα χορικά της τραγωδίας.

Η «Μήδεια», άλλωστε, επιφυλάσσει ιδιαίτερο ρόλο για τους χαρακτήρες που προέρχονται από τα ταπεινότερα κοινωνικά στρώματα (την Τροφό, τον Παιδαγωγό, τον Χορό). Οι απλοί άνθρωποι του έργου είναι γενικά εκείνοι που δημιουργούν κλίμα συμπάθειας και κατανόησης για την ξένη γυναίκα από την Κολχίδα, την οποία έχει προδώσει ο άνδρας της και η οποία έχει κάθε δικαίωμα να οργίζεται και να επικαλείται τους θεούς της εκδίκησης, ακόμη και τον ίδιο τον Δία, τον προστάτη των όρκων.

Εν κατακλείδι, η φετινή Μήδεια που περιοδεύει τη χώρα είναι μια κλασσική, έντιμη παράσταση, χωρίς να διεκδικεί επιβραβεύσεις για καινοτόμες γραμμές.

 Επίλογος

Η Μήδεια, γυναίκα μοναδική που υπονομεύει και ανακατασκευάζει όλες τις στερεοτυπικές αντιλήψεις για το φύλο της, αυτές που η ίδια χρησιμοποιεί προκειμένου να επιτύχει τους στόχους της. Αντιμέτωπη με την ανδρική εξουσία υιοθετεί όλα τα προσωπεία, όλες τις συμπεριφορές που αναμένονται παραδοσιακά από μέρους της. Γίνεται καλή, γλυκιά, παρακαλεί, δείχνει την αδυναμία της. Επικαλείται τη μητρική της ιδιότητα, το ανίσχυρο της θέσης της και των παιδιών της. Και με αυτά τα δίχτυα πιάνει τους εχθρούς της αποκαλύπτοντας το αληθινό μέγεθος της δύναμής και της ευφυΐας της, αλλά και της λυσσαλέας, καταστρεπτικής μανίας της.

Η σκηνοθέτρια Λέα Μαλένη είναι απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου, του Πανεπιστημίου Queen Margaret (BA, Performing Arts) και του Goldsmiths College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (MA, Directing). Η Λέα Μαλένη έχει τιμηθεί με το Βραβείο Υποκριτικής ΘΟΚ-Μελίνα Μερκούρη, ενώ από το 2011 είναι υποψήφια για το Ευρωπαϊκό Βραβείο «New Theatrical Realities» (European Premio Theatre Awards).

Δεκατρείς ηθοποιοί ζωντανεύουν επί σκηνής, σύμφωνα με το όραμα της κ. Μαλένη, το μεγαλύτερο και αγριότερο παραμύθι που επινοήθηκε ποτέ για τον έρωτα. Μέσα από τα υλικά του ονείρου φανερώνεται η βαθιά λαχτάρα του ανθρώπου να ενωθεί με το άλλο του μισό.

Συντελεστές

Μετάφραση: Μίνως Βολανάκης
Σκηνοθεσία: Λέα Μαλένη
Μουσική: Θέμης Καραμουρατίδης
Σκηνικά: Γιώργος Γαβαλάς
Κοστούμια: Kλαιρ Μπρέισγουελ
Κίνηση: Φρόσω Κορρού
Σχεδιασμός Φωτισμού: Νίκος Σωτηρόπουλος
Μουσική Διδασκαλία: Χρίστος Θεοδώρου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Σταυριάνα Καδή
Βοηθός σκηνογράφου: Νικόλας Κανάβαρης
Βοηθός ενδυματολόγου: Κυράννα Γκιόκα
Διαφήμιση – Social Media: Renegade Media/Βασίλης Ζαρκαδούλας
Φωτογραφίες: Έλενα Γιουνανλή

Διανομή:
ΜΗΔΕΙΑ: Μαρία Κίτσου
ΙΑΣΟΝΑΣ: Φάνης Μουρατίδης
ΤΡΟΦΟΣ: Ελένη Καστάνη
ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΣ: Θοδωρής Κατσαφάδος
ΑΙΓΕΑΣ: Βαγγέλης Αλεξανδρής
ΚΡΕΟΝΤΑΣ: Λαέρτης Μαλκότσης
ΑΓΓΕΛΟΣ: Αλμπέρτο Φάις

ΧΟΡΟΣ:
Αλίκη Αβδελοπούλου
Στέλλα Ράπτη
Έλενα Χατζηαυξέντη
Μυρτώ Παπά- Αργυροπούλου
Γωγώ Παπαϊωάννου
Μυρτώ Καστρινάκη Μεϊτάνη

Παραγωγή: Θεατρικές Επιχειρήσεις Τάγαρη
Οργάνωση Παραγωγής: Ντόρα Βαλσαμάκη
Επικοινωνία-Προβολή: Μαρκέλλα Καζαμία

Οι φωτογραφίες είναι του Λάσκαρη Τσούτσα

ΠΑΥΛΟΣ ΛΕΜΟΝΤΖΗΣ

Πηγή: KavalaWebNews

Continue Reading
Advertisement
Click to comment

You must be logged in to post a comment Login

Leave a Reply

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.

Πολιτισμός

«Big in Japan» στο «Μικρό» της Μονής Λαζαριστών από το Κ.Θ.Β.Ε.

«big-in-japan»-στο-«Μικρό»-της-Μονής-Λαζαριστών-από-το-ΚΘΒΕ.

ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΥΛΟ ΛΕΜΟΝΤΖΗ

Στη χώρα μας γνωρίσαμε το κλασικό Ιαπωνικό θέατρο σε αθηναϊκή παράσταση στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού στο μακρινό 1965. Τότε, πολλοί από τους θεατές δεν ήταν σε θέση να αντιληφθούν την αφαιρετική του οπτική και την ιαπωνική κοσμοθεωρία που έφερε από τη χώρα του ανατέλλοντος ήλιου. Έκτοτε, έχουν παρουσιαστεί διάφορα έργα.

Το Κ.Θ.Β.Ε. στη νέα σαιζόν ξαναφέρνει στο κοινό της Θεσσαλονίκης το Ιαπωνικό θέατρο, μέσω κειμένων και θεατρικών στοιχείων που ήταν προσφιλή στη χώρα του, από τον 19ο αιώνα, όπως οι περίφημες μάσκες του «Θεάτρου Νο».

Οι ιστορίες που ξεδιπλώνονται μπροστά στα μάτια μας είναι πέντε και η καθεμία καταπιάνεται με ένα ακραίο φαινόμενο. Η συγγραφέας Κατερίνα Λούβαρη Φασόη γράφει στο πρόγραμμα: «άνθρωποι που εξαφανίζονται, άνθρωποι που πεθαίνουν πάνω στη δουλειά, άνθρωποι έγκλειστοι στα σπίτια τους για χρόνια, ηλικιωμένοι και ηλικιωμένες που προσπαθούν να ζήσουν αξιοπρεπώς τα τελευταία χρόνια της ζωής τους και επιλέγουν να φυλακιστούν, διαπράττοντας μικροαδικήματα, άνθρωποι που βρίσκουν γαλήνη αυτοκτονώντας στο περίφημο «δάσος των αυτοκτονιών». Η σύνδεση μεταξύ τους γίνεται από τον κομπέρ, ο οποίος μάς ζητά να απολαύσουμε αυτές τις «παράξενες και εξωτικές ιστορίες», που δεν έχουν καμία όμως σχέση με τη δική μας πραγματικότητα. ΄Η μήπως όχι;

Υπόθεση

Ο όρος «Ομπάσουτε» αναφέρεται στο έθιμο που υπήρχε στην Ιαπωνία στο μακρινό παρελθόν, σύμφωνα με το οποίο ένας ασθενικός, εξασθενημένος ή ηλικιωμένος μεταφερόταν σε ένα βουνό, ή κάποια άλλη απομακρυσμένη και έρημη περιοχή και αφηνόταν εκεί να πεθάνει, από αφυδάτωση και πείνα, ενέργεια η οποία παρέπεμπε αναπόφευκτα σε μια μορφή ευθανασίας. Η πρακτική αυτή ήταν πιο συχνή σε περιόδους ξηρασίας και λιμού, και μερικές φορές ελάμβανε χώρα μετά από εντολή των φεουδαρχών αξιωματούχων. Ορισμένες παραδοσιακές ιαπωνικές εγκυκλοπαίδειες ισχυρίζονται ότι αποτελούσε θέμα κάποιου μύθου, αλλά μάλλον δεν φαίνεται πως αποτελούσε κοινή πρακτική. Σύμφωνα με την παράδοση, το δάσος Aokigahara στη βάση του όρους Φούτζι, ήταν κάποτε μια συνηθισμένη τέτοια περιοχή. Το Ubasute, όμως, ανεξάρτητα από την ιστορία του, άφησε το σημάδι του στην ιαπωνική λαογραφία, όπου αποτελεί τη βάση πολλών μύθων και ποιημάτων.

Έμπνευση για την Κατερίνα Λούβαρη- Φασόη για το έργο “Big in Japan”, στάθηκε η χώρα του ανατέλλοντος ήλιου, όπου τα ακραία κοινωνικά φαινόμενα που συναντώνται στην σύγχρονη Ιαπωνία, μιλάνε για το χάος και την απελπισία, στην οποία είναι βουτηγμένος ο άνθρωπος σήμερα. Μέσα σε έναν κόσμο που τρέχει με ταχύτητες ιλίγγου, που τα όνειρα χάνονται στο όνομα του κέρδους, που λατρεύονται σαν θεοί οι έννοιες της ανάπτυξης, της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας, ο άνθρωπος αναρωτιέται: «αξίζει να ζω έτσι όπως ζω, κι αν όχι, η λύση είναι η παραίτηση ή η μάχη για να αλλάξω τη ζωή μου;».

Η παράσταση

Ο μέσος Ιάπωνας είναι όντως διαφορετικός από τον μέσο Έλληνα: ζει περισσότερο, τρέφεται πιο υγιεινά, είναι πιο ευγενικός, πιο πειθαρχημένος και πιο εργατικός. Ένας λευκός Δυτικός μπορεί πράγματι να απολαύσει στην Ιαπωνία τον επίγειο παράδεισο: βρίσκεται διαρκώς στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και έχει τη δυνατότητα να γευτεί όλες τις υπέροχες και ελκυστικές πτυχές της χώρας, χωρίς ποτέ να έρθει σε επαφή με καμία από τις αρνητικές της εκφάνσεις. Και εδώ ακριβώς ελλοχεύει ο κίνδυνος της παραπλάνησης: το γεγονός ότι ο Δυτικός τουρίστας ελάχιστα αντιλαμβάνεται κάποια πράγματα, δε σημαίνει ότι αυτά δεν υπάρχουν.

Στη σπονδυλωτή παράσταση του Κ.Θ.Β.Ε. ο Παντελής Δεντάκης σκηνοθετεί πέντε ιστορίες, έτσι όπως τις έγραψε η Κατερίνα Λούβαρη, δίνει φως στο σκοτεινό κομμάτι της σύγχρονης Ιαπωνίας και απομυθοποιεί τις εικόνες με τους ατρόμητους σαμουράι και τις αισθησιακές γκέισες, τις εικόνες με τους πανέμορφους παραδοσιακούς ναούς στο Κιότο και κείνες με το διαστημικό, υπερ-αστικό τοπίο του Τόκυο. Μας δίνει τις πέντε θεματικές ιστορίες, υιοθετώντας το φορμαλιστικό θέατρο στη συνθήκη των δράσεων:

«Θάνατος από υπερβολική εργασία». Η Ιαπωνία έχει υιοθετήσει μια κουλτούρα υπερβολικής εργασίας, με τους εργαζόμενους να αναφέρουν ώρες τιμωρίας και υψηλή πίεση από τους προϊστάμενους τους, σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας, Εργασίας και Πρόνοιας.

Αυτές οι συνθήκες στην εργασία έχουν προκαλέσει ένα φαινόμενο που ονομάζεται «karoshi» ή «θάνατος από υπερβολική εργασία» – το οποίο οδήγησε σε νομοθεσία που αποσκοπεί στην πρόληψη του θανάτου και των τραυματισμών από υπερβολικές ώρες εργασίας.

«Ψευδαίσθηση ισότητας». Θεωρητικά, η ισότητα των φύλων είναι αναγνωρισμένη και εγγυημένη από το ιαπωνικό Σύνταγμα. Στην πράξη η Ιαπωνία παραμένει μία πατριαρχική κοινωνία και, παρότι τα πράγματα έχουν αλλάξει συγκριτικά με παλαιότερες εποχές, οι κοινωνικοί ρόλοι του άνδρα και της γυναίκας παραμένουν διακριτοί για μεγάλο αριθμό Ιαπώνων. Το να ασχολείται μία γυναίκα αποκλειστικά με τα οικοκυρικά αποτελεί καθόλα σεβαστή και ουσιαστική απασχόληση στην Ιαπωνία, καθώς και επιδίωξη εκατομμυρίων νεαρών κοριτσιών. Τα πράγματα αρχίζουν να «στραβώνουν» όταν οι γυναίκες επιχειρούν να αφήσουν πίσω τον παραδοσιακό τους ρόλο και να επιδιώξουν μία επαγγελματική καριέρα. Τα εμπόδια που τίθενται στο δρόμο τους είναι πολλά και μεγάλα. 

«Κορίτσια για πούλημα και ηλικιωμένοι για πέταμα». Μία από τις πιο αποκρουστικές πλευρές μιας κατά τα άλλα υπέροχης χώρας, είναι για εμάς η «αντικειμενοποίηση» εκατοντάδων κοριτσιών εφηβικής και μετεφηβικής ηλικίας, που προσφέρονται θυσία στο βωμό της βιομηχανίας του θεάματος, μόνο και μόνο για να ξεχαστούν όταν βγει η «επόμενη φουρνιά» και να καταλήξουν νεαρές γυναίκες με αβέβαιο μέλλον.

 Ένα ακραίο και απάνθρωπο φαινόμενο είναι επίσης, η περιθωριοποίηση των ανίκανων για εργασία ηλικιωμένων σε βαθμό απομόνωσης, φυλάκισης έως θανάτου. Τραγικό για μια χώρα με τόσα βήματα μπροστά στην τεχνολογία και στον άνετο τρόπο ζωής.

Η παράσταση, πιστή στην avant-garde φόρμα ιαπωνικού θεάτρου, μας δίνει σκηνές ρεαλιστικές, ρομαντικές, μουσικοχορευτικές, όπου, βεβαίως, η μάσκα και το κυκλόραμα στο βάθος είναι πρωταγωνιστές. Οι ερμηνείες όλων των ηθοποιών του ΚΘΒΕ, εξαιρετικές, ακολουθούν πειθαρχημένα τις σκηνοθετικές οδηγίες και εκθέτουν συμπεριφορές εγγεγραμμένες σε ιδιαίτερες χειρονομίες της χώρας αναφοράς, την Ιαπωνία.

Πολύ καλός ο Βασίλης Σπυρόπουλος στο πρώτο θέμα «άνθρωποι που εξατμίζονται», απολαυστικός ο κομπέρ του Γιάννη Τομάζου, ως συνδετικός κρίκος των ιστοριών, αλλά και οι υπόλοιποι ηθοποιοί υπηρετούν τους ρόλους τους αξιοπρόσεκτα.

 Παράδειγμα, οι Ιωάννα Παγιατάκη και Εμμανουέλλα Καμπίτση στο θέμα: «πεθαίνοντας στη δουλειά» κερδίζουν τις εντυπώσεις, ως σπαρακτική μάνα η πρώτη που χάνει τον γιο της σε ώρα εργασίας, ρομποτάκι η δεύτερη, που σπάει τους κανόνες και κάνει την επανάστασή της.

Ακόμα, ο Ιορδάνης Αϊβαζόγλου, η Αίγλη Κατσίκη και η Ιωάννα Δεμερτζίδου είναι αρκούντως ικανοποιητικοί ως Μοναχός, Φίλιπ και Σεσίλ, αντίστοιχα.

Επιστρέψτε μου, ωστόσο, να επαινέσω ιδιαίτερα τους Χρίστο Στυλιανού και Κωνσταντίνο Χατζησάββα, για την υποκριτική τους πιστότητα ως υπέργηροι, πάμφτωχοι Ιάπωνες στο τελευταίο θέμα της παράστασης. Ένα έξοχο δίδυμο, θαρρείς βγαλμένο από το «Μάπετ σόου», που προτιμούν τη σιγουριά των συσσιτίων της φυλακής από την καθημερινή τους μίζερη ζωή.

Η σκηνοθεσία ιχνηλατεί τη σκοτεινή πλευρά της γιαπωνέζικης καθημερινής ζωής, αναζητώντας τα αίτια της ακραίας συμπεριφοράς στη χώρα των χρυσανθέμων και συμπυκνώνει, σε μια συνθήκη ξένη προς σε μας, αλλά ανοικτή σε αναγνώσεις, κοινωνικοπολιτικές-οικονομικές καταστάσεις που, ας δεχτούμε ότι γευτήκαμε εκ του σύνεγγυς, εφόσον ο άνθρωπος όπου γης, έχει τις ίδιες αδυναμίες, τις αυτές ψυχικές, συναισθηματικές ή συμφερολοντογικές εκδηλώσεις, όπως: εκμετάλλευση εργατών, κοινωνικές ιδιόμορφες συναναστροφές, πηγαίο έρωτα, μοναξιά, γηρατειά και εγκατάλειψη, στιγμές ευτυχίας, ποικιλία αισθημάτων, χρήμα- δύναμη ή κατάρα, γραφειοκρατία, δεδομένα αλγόριθμων, ψυχαγωγία σε βαθμίδες, φύση, δομημένο περιβάλλον, εικονική πραγματικότητα.

Αυτά τα σπαράγματα χειρονομιών, κίνησης, τραγουδιών, ζωντανεύουν μια θεατρική ατμόσφαιρα ρεαλιστικών και ονειρικών υπομνήσεων και υπονοήσεων αρχαίου και σύγχρονου τρόπου. Ο Σταύρος Γασπαράτος με τη μουσική και η Κική Γραμματικοπούλου με τις μάσκες, τα σκηνικά και τα κοστούμια, συμβάλλουν σε υπερθετικό βαθμό στην εδραίωση αυτής της ατμόσφαιρας.

Οι ήρωες των πέντε θεματικών κινούνται σε ένα ενδιαφέρον μεταιχμιακό πεδίο ερμηνευτικό, όπως εύστοχα υπογραμμίστηκε και σκηνοθετικά: εγγύτητα και απόσταση, βραδύτητα και ταχύτητα, εσωστρέφεια συστολής, διστακτικότητα αλλά και έκρηξη πιεσμένων θυμικών αντιδράσεων, καθημερινότητα, ιερή υπέρβαση.

Επίλογος

Πρόκειται για ένα γλυκόπικρο δράμα πολλαπλής απελευθέρωσης (συναισθηματικής, σεξουαλικής, γυναικείας υποβάθμισης, ηλικιακής περιθωριοποίησης) με δεξιοτεχνική σεναριακή ισορροπία, αφηγηματική ευαισθησία και πλήθος σκηνοθετικών ευρημάτων.

Συντελεστές

Κείμενα: Κατερίνα Λούβαρη Φασόη
Σκηνοθεσία: Παντελής Δεντάκης
Σκηνικά – κοστούμια: Κική Γραμματικοπούλου
Σκηνικά: Δανάη Πανά
Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος
Κίνηση: Λένα Μοσχά
Φωτισμοί – Βίντεο: Αποστόλης Κουτσιανικούλης
Σχεδιασμός – Κατασκευή μασκών: Μάρθα Φωκά
Βοηθός σκηνοθέτη: Κατερίνα Λούβαρη Φασόη
Οργάνωση παραγωγής: Μαρίνα Χατζηιωάννου
Θεατρικό μακιγιάζ: Μαντώ Καμάρα
Φωτογραφίες: MikeRafail (ThatLongBlackCloud)

Διανομή: Ιορδάνης Αϊβάζογλου (Μοναχός), Ιωάννα Δεμερτζίδου (Σεσίλ), Εμμανουέλα Καμπίτση (Έμμα, Νέα στο σούπερ μάρκετ), Αίγλη Κατσίκη (Φίλιπ, Γυναίκα), Ιωάννα Παγιατάκη (Μάγια, Μανού), Βασίλης Σπυρόπουλος (Νάγκο), Χρίστος Στυλιανού (Ο γέρος), Γιάννης Τομάζος (Υπάλληλος, Νέος στο σούπερ μάρκετ, Κομπέρ), Κωνσταντίνος Χατζησάββας (Ρον, Ο λίγο πιο μεγάλος γέρος)

Έκτακτες αντικαταστάσεις: Ελένη Γιαννούση, Μαρία Καραμήτρη, Χρήστος Παπαδημητρίου

ΠΑΥΛΟΣ ΛΕΜΟΝΤΖΗΣ

Πηγή: KavalaWebNews

Continue Reading

Πολιτισμός

Νέα εκπαιδευτικά προγράμματα από το Δημοτικό Ωδείο Καβάλας

Νέα-εκπαιδευτικά-προγράμματα-από-το-Δημοτικό-Ωδείο-Καβάλας

Την Δευτέρα 18 Σεπτεμβρίου 2023 και ώρα 19:00 στο κτίριο του Δημοτικού Ωδείου Καβάλας πραγματοποιήθηκε συνέντευξη τύπου από τον Διευθυντή του Δημοτικού Ωδείου Καβάλας κ. Φώτη Κουτσοθόδωρο.

Ο Διευθυντής του ΔΩΚ παρουσίασε τα νέα εκπαιδευτικά προγράμματα ενόψει της έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς και μεταξύ άλλων ανέφερε τα εξής: «Όπως θα έχετε παρατηρήσει το Δημοτικό Ωδείο Καβάλας συμμετέχει ενεργά στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης είτε άμεσα οργανώνοντας το ίδιο συναυλίες και σεμινάρια είτε συνεισφέροντας και στηρίζοντας πολιτιστικές εκδηλώσεις διαφόρων συλλογών και φορέων της Καβάλας. Σε αυτή τη λογική θα κινηθούμε και φέτος με καλή και έγκαιρη οργάνωση. Το Ωδείο αυτά τα χρόνια, αυτά τα δύσκολα για το πολιτισμό και την εκπαίδευση χρόνια, έχει μια σταθερή πορεία διατηρώντας την δυναμική του, εκσυγχρονίζοντας την λειτουργία του και δημιουργεί ένα νέο μοντέλο διοίκησης και διαχείρισης.

Το 2023-24 το Ωδείο υποδέχεται μια νέα ηλικιακή ομάδα μέσω του νέου τμήματος, της Μουσικοκινητικής Αγωγής. Για πρώτη φορά στα πλαίσια της Ωδειακής εκπαίδευσης εντάσσεται το πρόγραμμα που αφορά και  ηλικίες από 9 μηνών έως 4 ετών. Τα Τμήματα μουσικοκινητικής αγωγής που θα λειτουργήσουν στο ΔΩΚ θα είναι τα εξής: Τμήμα Α: 9 μηνών- 1,5 Χρονών, Τμήμα Β: 1,5-3 χρονών και Τμήμα Γ: 3-4 χρονών. Το μάθημα επιμελείται και διδάσκει η νέα καθηγήτρια του ΔΩΚ κα. Αφροδίτη Μαζαράκη.

Έτσι και φέτος και μετά από μια χρονιά που το Ωδείο διοργάνωσε πάνω από 60 συναυλίες και σεμινάρια καθώς και το εορταστικό του πρόγραμμα με αφορμή τα 85 χρόνια λειτουργίας του συμπεριλαμβάνει στο πρόγραμμά του συναυλίες και σεμινάρια με καταξιωμένους μουσικούς και διδάσκοντες από Ελλάδα και εξωτερικό.

Η αρχή γίνεται με 2 συναυλίες εντός του Οκτωβρίου . Η πρώτη στη 1 Οκτωβρίου στην Μεγάλη Λέσχη θα φιλοξενηθούν η βιολονιστρια Δανάη Παπαματθαίου-Ματσκε και ο καταξιωμένος πιανίστας και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Uwe Matske. Επίσης μέσα στον Οκτώβριο θα πραγματοποιηθεί ένα ρεσιτάλ κιθάρας με τον υποφαινόμενο.

Ο Νοέμβριος είναι μήνας στον οποίο το ΔΩΚ συμμετέχει στη διοργάνωση του Cosmoclassical ενώ τον μήνα Δεκέμβριο θα πραγματοποιηθεί το καθιερωμένο Jazz meeting σε συνεργασία με του Σουηδικό Σπίτι Καβάλας, το Σουηδικό Ινστιτούτο Αθηνών και το Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Το έτος θα κλείσει με τις καθιερωμένες εορταστικές συναυλίες του Ωδείου.

Επίσης, την επόμενη Τρίτη στις 26 Σεπτεμβρίου στις 18:30 θα πραγματοποιηθεί μια εκδήλωση «Open Day» ενημέρωσης, γνωριμίας με τα μουσικά όργανα και ψυχαγωγίας για όλους τους μαθητές του ΔΩΚ». 

Πηγή: KavalaWebNews

Continue Reading

Πολιτισμός

ΔΗΠΕΘΕ: Ευχαριστήριο προς τους συνεργάτες, χορηγούς και εθελοντές του 66ου Φεστιβάλ Φιλίππων

ΔΗΠΕΘΕ:-Ευχαριστήριο-προς-τους-συνεργάτες,-χορηγούς-και-εθελοντές-του-66ου-Φεστιβάλ-Φιλίππων

Με την ολοκλήρωση του 66ου Φεστιβάλ Φιλίππων, αισθανόμαστε την ανάγκη να ευχαριστήσουμε όλους όσοι συνέβαλαν και φέτος στη μεγάλη επιτυχία του.

Ο Πρόεδρος κ. Σωκράτης Μποζούδης, το Διοικητικό Συμβούλιο καθώς και η Καλλιτεχνική Διευθύντρια κ. Εύα Οικονόμου Βαμβακά, ευχαριστούμε θερμά πρώτα από όλα τον κόσμο που τίμησε με την παρουσία του τις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ σε όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού και στη συνέχεια όσους συνέβαλαν έμπρακτα στην υλοποίησή του.

Ευχαριστούμε τον Δήμο Καβάλας που χρηματοδότησε το σύνολο των δράσεων του Φεστιβάλ καθώς και το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού με την υποστήριξη του οποίου πραγματοποιήθηκε το 7ο Διεθνές Εργαστήριο Αρχαίου Δράματος.

Ευχαριστούμε επίσης την Αρχαιολογική Υπηρεσία Καβάλας και τους αρχαιοφύλακες, την Υπηρεσία Καθαριότητας και την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Καβάλας, το ΕΚΑΒ, την Αστυνομική Διεύθυνση και την Τροχαία Καβάλας, τον Αστυνομικό Σταθμό Κρηνίδων, τον Οργανισμό Λιμένος, το ΚΤΕΛ Καβάλας και τον Ερυθρό Σταυρό που σε όλες τις παραστάσεις παρείχε αφιλοκερδώς τις πολύτιμες υπηρεσίες του.

Παράλληλα ευχαριστούμε τους χορηγούς μας: Εnergean Oil & Gas S.A., τη Βιομηχανία Σωλήνων Πολυαιθυλενίου ΒΕΗ, το κατάστημα THE HUB αλλά και τους χορηγούς επικοινωνίας μας ΕΡΤ 3, ΕΡΤ Καβάλα, Cosmote Τv, Εφημερίδα των Συντακτών, Monopoli.gr, Culture now.gr, UZ Utopiazone enjoy your journey, Theatermag.gr για την προσφορά τους.

Ευχαριστούμε ακόμα, όλα τα ΜΜΕ και τον δημοσιογραφικό κόσμο, που συνέβαλαν με το χρόνο και το χώρο που μας διέθεσαν στην επιτυχία της μεγάλης αυτής διοργάνωσης.

Κι επειδή πίσω από κάθε παράσταση κρύβεται η συμβολή πολλών ξεχωριστών ανθρώπων, ευχαριστούμε το διοικητικό (Τόνια Μανάλη, Έφη Πριμικυρλίδου, Βέρα Λαζαρίδου) και το τεχνικό (Γιώργος Μαστοράκης, Γιάννης Σταυρίδης, Κώστας Γαρουφαλλίδης, Γιώργος Τριανταφυλλίδης, Παναγιώτης Λαζαρίδης) προσωπικό του ΔΗΠΕΘΕ που στήριξε με τις ιδέες και την ενέργεια του τις δράσεις μας, την Artware και τον Αλέξανδρο Κόκκα για τη δημιουργία της εκπληκτικής νέας οπτικής ταυτότητας του Φεστιβάλ, την κ. Πάρια Τόμπρου για τη βοήθειά της στην παράσταση ΕΡΗΜΟΙ καθώς και το Αστικό ΚΤΕΛ Καβάλας, το Στράτο Στρουμπούλη και το Γιάννη Στεφάνου χωρίς την πολύτιμη αρωγή των οποίων η ΔΙΑΔΡΟΜΗ 404 δε θα μπορούσε ποτέ να συμβεί.

Και φυσικά, πέρα και πάνω απ΄ όλα ευχαριστούμε τους εθελοντές του 66ου Φεστιβάλ Φιλίππων που για μια ακόμη χρονιά ήταν συγκινητικά κοντά μας.

Τέλος, ευχαριστούμε όλους αυτούς που στήριξαν και αγκάλιασαν αθόρυβα κάθε δράση μας, τους αφανείς ήρωες που υπάρχουν σε κάθε Φεστιβάλ και αν και συνήθως δεν αναφέρονται ονομαστικά αποτελούν πάντα την καρδιά και τη ψυχή του.

Ευγνώμονες και ανανεωμένοι λοιπόν σας αποχαιρετάμε και σας δίνουμε ραντεβού για του χρόνου.

ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Καβάλας

Πηγή: KavalaWebNews

Continue Reading
Advertisement

Προτεινόμενα